Obama đề nghị một “khởi đầu mới” với Iran

Obama trong thông điệp chưa từng có tiền lệ gửi Iran.

Thông điệp của Tổng thống Mỹ được đưa ra trùng vào thời điểm diễn ra lễ hội Nowruz, lễ hội chào đón mùa xuân của người Iran.

Mối quan hệ giữa Mỹ và Iran trở nên căng thẳng vì các hoạt động hạt nhân gây tranh cãi của Tehran. Phía Mỹ lo ngại rằng chương trình làm giàu urani của Iran là bình phong của chương trình phát triển vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, phía Iran phủ nhận cáo buộc này.

Theo AFP, một cố vấn cấp cao của Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad đã hoan nghênh thông điệp của ông Obama, tuy nhiên cho biết Tổng thống Mỹ cần phải “đi xa hơn lời nói và phải hành động”.

Cố vấn Ali Akbar Javanfekr cho rằng những khác biệt giữa hai nước là kết quả của “thái độ hiếu chiến, thù địch và chủ nghĩa thực dân của chính quyền Mỹ” và rằng Mỹ phải nhận ra những sai lầm trong quá khứ nếu muốn có quan hệ với Iran.

Người đứng đầu cơ quan chính sách đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Javier Solana miêu tả đề nghị của Tổng thống Obama là “mang tính xây dựng cao” và kêu gọi Teheran quan tâm đến nó.

Đề nghị nhưng không quên cảnh báo

Trong thông điệp gửi tới Iran, Tổng thống Obama cho biết ông muốn “nói chuyện trực tiếp với người dân và lãnh đạo của nước Cộng hòa Hồi giáo Iran”. Tổng thống Mỹ nói chính quyền của ông đã cam kết “theo đuổi những mối quan hệ mang tính xây dựng giữa Mỹ, Iran và cộng đồng quốc tế”.

Tuy nhiên, ông Obama cũng cảnh báo: “Tiến trình này sẽ không được thúc đẩy bằng những đe dọa. Thay vào đó chúng tôi tìm kiếm ràng buộc, lời hứa thực sự và trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau”.

“Nước Mỹ muốn Cộng hòa Hồi giáo Iran đứng ở vị trí của mình trong cộng đồng các nước. Các bạn có quyền, nhưng đi đôi với đó là những trách nhiệm thực sự”.

Thông điệp của Tổng thống Mỹ Obama được chuyển tới các cơ quan báo chí ở Iran và được đăng trên trang web chính thức của Nhà Trắng.

Thông điệp là bước chuyển mạnh mẽ đối với chính sách của chính quyền cựu Tổng thống Bush, chính quyền đã xếp Iran là một phần trong “trục ma quỷ”.

Tuy nhiên, ông Obama cũng thừa nhận trong thông điệp của mình rằng sẽ không dễ gì vượt qua “những chia rẽ cũ”.

Ngay sau khi lên nắm quyền vào tháng 1, Obama cho biết “nếu những nước như Iran sẵn sàng mở nắm đấm, họ sẽ tìm thấy bàn tay rộng mở của chúng tôi”. Nhưng vào đầu tháng này, ông đã gia hạn lệnh cấm vận đối với Iran thêm 1 năm, vì cho rằng nước này vẫn là mối đe dọa đối với an ninh Mỹ.

Trong một động thái khác nhằm hướng tới sự hòa giải, Bộ Ngoại giao Mỹ được biết sẽ xem xét đàm phán qua thư với Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Khamenei trước kỳ bầu cử ở Iran vào mùa hè này.

Phan Anh
Theo BBC