Những công nghệ độc đáo chỉ có trên tiêm kích tàng hình Su-57 của Nga

Đối thủ cạnh tranh với J-20 và F-35

Máy bay chiến đấu tàng hình hạng nặng Su-57 sẽ tạo thành xương sống trong Không quân Nga và có thể là với cả các nước bạn bè của Moscow. Hệ thống cảm biến và vũ khí tiên tiến của Su-57 mang lại lợi thế đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh hiện tại như J-20 và F-35.

Su-57 hiện là một trong ba loại máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm (cùng với J-20 của Trung Quốc và F-35 của Mỹ) đang được sản xuất trên thế giới.

So với J-20 hoặc F-35, Su-57 trông cân đối hơn và không có phiên bản chuyên môn hóa rõ ràng. Su-57 nổi bật giữa các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm khi kết hợp được các công nghệ mà các đối thủ nước ngoài không có, biến nó thành một loại máy bay hoàn toàn khác.

Theo các nhà phân tích quân sự, sự chậm trễ của chương trình Su-57 có thể do các nhà phát triển đang tích hợp một số công nghệ mới nhất, để nó không chỉ có thể chống lại F-35, mà cả với máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu (NGAD) của Mỹ và Trung Quốc trong tương lai.

Nga đã bắt đầu thử nghiệm tích hợp các công nghệ thế hệ tiếp theo vào máy bay Su-57. Trong khi tất cả những điều này vẫn chưa thành hiện thực, nhiều tính năng hiện có của máy bay chiến đấu đã rất nổi bật. Tuy nhiên, các kỹ sư Nga còn muốn nhiều hơn thế.

Su-57 trang bị bao nhiêu radar?

Trong khi hầu hết các máy bay chiến đấu, bao gồm tất cả các mẫu thế hệ thứ năm như F-35 hay J-20, chỉ có một radar thì trên Su-57 có đến sáu radar được tích hợp vào khung, mang lại lợi thế đáng kể trong nhận thức tình huống trên chiến trường.

Một số radar đã trang bị trên máy bay chiến đấu Su-35 như radar quét điện tử thụ động Irbis-E và hai radar mảng pha chủ động AFAR hoạt động trong băng tần L và được gắn ở mũi máy bay.

AFAR là loại radar mảng hoạt động theo giai đoạn, được điều khiển bằng máy tính, trong đó chùm sóng vô tuyến có thể được điều khiển điện tử để phát theo các hướng khác nhau mà không cần di chuyển ăng-ten.

Sáu radar sẽ không chỉ cho phép phi công Su-57 theo dõi 60 mục tiêu cùng lúc, mà còn hoạt động ở các dải bước sóng khác nhau giúp tối ưu hóa cho chiến tranh điện tử và giúp phi công phát hiện các mục tiêu ở tầm xa tốt hơn.

Các radar được phân bổ khắp thân máy bay cũng cho phép phát hiện mục tiêu 360 độ.

Tên lửa dẫn đường K-77M

K-77M có tầm bắn tới 200km nhưng cánh tên lửa được gập gọn và bố trí ở các khoang vũ khí bên trong, được tối ưu hóa để tấn công các mục tiêu nhỏ và cơ động nhờ hệ thống dẫn đường bằng radar AFAR gắn ở mũi.

Hoạt động của AFAR trên tên lửa K-77M như sau ăng-ten mảng pha chủ động bao gồm một số lượng lớn các tế bào hình nón được lắp đặt dưới lớp vỏ trong suốt với sóng vô tuyến trên mũi tên lửa.

Mỗi ô chỉ nhận một phần tín hiệu, nhưng sau khi xử lý kỹ thuật số, thông tin từ tất cả các ô được tổng hợp lại và cho phép tên lửa K-77M phản ứng ngay lập tức với các mục tiêu chuyển hướng gấp, khiến việc né tránh là gần như không thể.

Phạm vi hoạt động rộng hơn

Su-57 có bán kính tác chiến trên 1.500km (theo một số nguồn là trên 2.000km) và tốc độ bay trên Mach 2, mạnh mẽ hơn nhiều so với bất kỳ đối thủ nào.

Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, quy mô của Không quân Nga giảm mạnh, buộc người ta chú ý nhiều hơn đến thời gian hoạt động trên không. Với bán kính tác chiến lớn, cho phép các đơn vị Su-57 bao phủ vùng trời rộng lớn của nước Nga.

Su-57 có thể tấn công mục tiêu khắp châu Âu và thậm chí còn vươn xa ra Đại Tây Dương, cũng như bao gồm hầu hết các chiến trường Thái Bình Dương. Việc Nga không có nhiều tàu sân bay, khiến tiềm năng này của Su-57 trở nên giá trị hơn.

Bảo vệ máy bay bằng tia laser

Một tính năng mới, nhưng ít người chú ý, đó là hệ thống laser đối phó tên lửa dẫn đường hồng ngoại, bằng cách phóng tia laser để "làm mù" các tên lửa đang bay tới. Thiết bị được gắn phía sau và bên dưới buồng lái, đây cũng là hệ thống duy nhất, mà chưa một máy bay chiến đấu nào trên thế giới có được.

Nga đã lắp đặt hệ thống này trên một số trực thăng cỡ lớn, mặc dù nó nhỏ gọn hơn so với hệ thống được lắp đặt trên Su-57. Chùm tia laser đặc biệt hữu ích để chống lại các tên lửa dẫn đường bằng tia hồng ngoại như AIM-9X của Mỹ hoặc AIM-132 của Anh.

Do tên lửa phòng không vác vai (MANPAD) thường sử dụng phương pháp dẫn đường hồng ngoại, nên khả năng bảo vệ bằng laser có thể cho phép Su-57 chống lại MANPAD hiệu quả hơn.

Khả năng cơ động vượt trội

Các máy bay của Liên Xô và Nga luôn dẫn đầu về khả năng cơ động, đầu tiên là MiG-29 và Su-27, sau này là Su-35 và MiG-35 nhờ động cơ điều khiển vectơ lực đẩy.

Sự kết hợp giữa sức mạnh vượt trội của động cơ Saturn và khung thân được thiết kế tối ưu cho phép Su-57 có khả năng thao diễn hoàn hảo, nhờ vậy chúng có thể tránh các cuộc tấn công tên lửa ở tốc độ cao và định vị tốt hơn trong không chiến ở tốc độ thấp.

Kể từ những năm 1980 ở Liên Xô, người ta đã chú ý nhiều đến khả năng sử dụng của máy bay với mức bảo dưỡng tối thiểu, cũng như khả năng hạ cánh và cất cánh từ các đường băng dã chiến.

Điều này được thể hiện trong các máy bay chiến đấu MiG-29 và Yak-41, có thể sử dụng đường băng ngắn hơn so với các máy bay chiến đấu của phương Tây.

Su-57 đã cải thiện đáng kể hiệu suất cất cánh và hạ cánh, đồng thời có khả năng cất cánh từ đường băng rất ngắn, khiến nó phù hợp để sử dụng trên tàu sân bay với khả năng thích ứng tối thiểu.

Máy bay được trang bị bộ càng đáp siêu khỏe và lốp lớn để cất và hạ cánh ở các sân bay dã chiến bằng đất nện.

Trang bị tên lửa đạn đạo siêu thanh

Sau khi tên lửa Kinzhal đi vào hoạt động vào cuối năm 2017, Nga có kế hoạch phát triển một phiên bản thu nhỏ hơn để tích hợp vào Su-57, nếu thành công sẽ khiến nó trở thành máy bay chiến đấu tàng hình duy nhất trên thế giới có khả năng tấn công bằng tên lửa đạn đạo siêu vượt âm.

Tên lửa đạn đạo siêu thanh được coi là vũ khí lý tưởng cho các cuộc tấn công chống hạm và tấn công chính xác vào các trung tâm chỉ huy, hậu cần, sân bay và các mục tiêu quan trọng khác ở sâu phía sau phòng tuyến của đối phương. Khả năng tấn công bằng tên lửa đạn đạo khiến Su-57 trở nên đặc biệt nguy hiểm.

Loại tên lửa rất khó đánh chặn này có thể vô hiệu hóa hầu hết các tàu chiến chỉ bằng một cú đánh chính xác do động năng rất cao khi va chạm với mục tiêu. Hiện vẫn chưa rõ liệu phiên bản thu nhỏ có giữ được tầm bắn 2.000km như ban đầu và liệu nó có thể mang đầu đạn hạt nhân nữa hay không?

Thực tế, Su-57 là máy bay chiến thuật, được thiết kế để sử dụng rất rộng rãi, dự kiến sẽ có hơn 200 chiếc vào cuối những năm 2030.