Những bước tiến mới của ngoại giao Việt Nam 2009

Ngoại giao song phương để nâng tầm quan hệ

Trong năm nay, Việt Nam đã tiếp đón một loạt các nguyên thủ quốc gia các nước đến thăm, trong đó phải kể đến Thủ tướng Phần Lan Matti Vanhanen, Thủ tướng Pháp Francois Fillon, Tổng thống Sri Lanka Mahinda Rajapaksa, Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước Cộng hòa DCND Lào Chummaly Xaynhaxỏn, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak, Thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva…

Thủ tướng Pháp khẳng định trong chính sách châu Á của mình, Pháp luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho phát triển quan hệ với Việt Nam và thúc đẩy đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới. Tổng thống Sri Lanka đánh giá cao những thành tựu mà Việt Nam đã đạt được trong công cuộc đổi mới, khẳng định mong muốn thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ hợp tác với Việt Nam trong bối cảnh Sri Lanka đang bước vào giai đoạn mới hòa bình và ổn định. Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak tuyên bố Hàn Quốc sẽ hợp tác để Việt Nam hoàn thành tốt vai trò Chủ tịch ASEAN và tổ chức thành công Diễn đàn kinh tế Đông Á trong năm 2010; hai bên cũng nhất trí nâng cấp quan hệ Việt - Hàn thành "đối tác hợp tác chiến lược".

Chủ tịch Nguyễn Minh Triết trong cuộc gặp với Giáo hoàng Benedict XVI ngày 11/12 (Ảnh AP). 

Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni đón Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh (Ảnh VOV).

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh kết thúc chuyến thăm hữu nghị chính thức Vương Quốc Campuchia ngày 19/12. Hồi tháng 9, Tổng Bí thư đã thăm chính thức New Zealand và Australia. New Zealand nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường hợp tác Việt Nam - New Zealand tại các tổ chức, diễn đàn quốc tế và khu vực, đặc biệt trong khuôn khổ ASEAN - New Zealand khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2010. Australia đánh giá cao ý nghĩa quan trọng của chuyến thăm đối với việc tăng cường đối thoại cấp cao, thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau, sự hợp tác cùng có lợi và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước.

Chuyến thăm Mỹ và Pháp của Đoàn đại biểu quân sự cấp cao Việt Nam do Đại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu tiếp tục khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa của Đảng và Nhà nước ta. Chuyến thăm góp phần hiện thực hóa, bình thường hóa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ theo tinh thần tuyên bố chung giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, qua đó nâng cao hơn nữa vị thế của đất nước cũng như của quân đội ta trên trường quốc tế. Tại Pháp, hai bên đánh giá cao mối quan hệ hợp tác trong thời gian qua và thống nhất nâng mối quan hệ đó lên tầm đối tác chiến lược.

Bước trưởng thành mới của ngoại giao đa phương

Hai năm qua, tình hình thế giới có nhiều biến động. Suy thoái kinh tế toàn cầu đã tác động tới nhiều Mục tiêu Thiên niên kỷ của LHQ, trong khi những điểm nóng xung đột và bạo lực đã làm cho hoạt động của HĐBA hai năm qua trở nên dồn dập. Tuy chỉ giữ cương vị thành viên không thường trực, nhưng Việt Nam đã có những đóng góp nhất định vào công việc chung của HĐBA, cơ quan quan trọng nhất của LHQ.

Đặc biệt, Việt Nam đã khẳng định tiếng nói và khả năng lãnh đạo của mình trong hai tháng đảm nhiệm cương vị Chủ tịch luân phiên của HĐBA. Việt Nam đã chủ động tổ chức nhiều cuộc thảo luận về những vấn đề đang được cộng đồng quốc tế quan tâm, xử lý hiệu quả các công việc của Hội đồng, đóng góp xây dựng của Việt Nam vào giải quyết các vấn đề hoà bình và an ninh quốc tế, thông qua hoạt động của HĐBA.

Trong kỳ đảm nhậm chức chủ tịch HĐBA LHQ tháng 7/2008, theo ý kiến của Việt Nam, HĐBA tổ chức 2 cuộc thảo luận mở quan trọng về vấn đề "Trẻ em và xung đột vũ trang" và vấn đề Trung Đông. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm, với tư cách là Chủ tịch HĐBA LHQ đã chủ trì thành công phiên thảo luận.Trong tháng 7/2008, Hội đồng Bảo an họp 40 cuộc cấp đại sứ, kể cả họp chính thức và tham vấn kín, thông qua 6 nghị quyết.

Tiếp theo việc Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết dự và có đóng góp quan trọng tại Phiên họp thượng đỉnh HĐBA và Phiên thảo luận Cấp cao Đại hội đồng LHQ (ngày 24/9/2009), việc Việt Nam hoàn thành tốt trọng trách Chủ tịch HĐBA tháng 10/2009 đã để lại dấu ấn đậm nét trong nhiệm kỳ ủy viên không thường trực HĐBA của Việt Nam, khẳng định bước trưởng thành mới của ngoại giao đa phương Việt Nam. Tháng 10/2009 là tháng làm việc dày đặc với 1 cuộc họp cấp Bộ trưởng Ngoại giao, 29 cuộc họp cấp Đại sứ và 40 cuộc họp cấp chuyên viên, trong đó có 5 cuộc họp khẩn cấp. Các nước thành viên LHQ trong và ngoài HĐBA ghi nhận những đóng góp của Việt Nam, đánh giá Việt Nam đã đảm nhiệm cương vị Chủ tịch lần thứ hai một cách xuất sắc; nhiều nước đặc biệt đánh giá cao sáng kiến tổ chức và kết quả cuộc thảo luận mở về “Phụ nữ, Hòa bình và An ninh”.

Ngoại giao của Việt Nam còn ghi được dấu ấn những ngày cuối năm với việc Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tham dự Hội nghị cấp cao LHQ về biến đổi khí hậu lần thứ 15 (COP-15) tại Copenhagen (Đan Mạch) từ ngày 15 đến ngày 19/12. Bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại hội nghị đã được xếp trong số 10 bài đầu tiên được dư luận đánh giá cao.

Từ ngày 1/1/2010 sắp tới, Việt Nam sẽ đảm nhận cương vị Chủ tịch ASEAN trong vòng một năm. Đây sẽ là cơ hội nữa để Việt Nam khẳng định những bước tiến ngoại giao vững chắc của mình. Trước ngày Thái Lan chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN cho VN, Thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva nói việc dành mọi sự ủng hộ cho VN là lợi ích chung tốt nhất của các nước thành viên nhằm đẩy nhanh tiến trình xây dựng cộng đồng.