Nhật Bản tưởng niệm 5 năm động đất/sóng thần: "Những trái tim chưa lành"

Trận động đất mạnh 9,0 richter đã xảy ra ngoài khơi Nhật Bản vào ngày 11/3/2011, tạo ra những cơn sóng thần cao trên 10 mét dọc một dải ven biển rộng lớn ở đông bắc Nhật Bản, cướp đi sinh mạng của gần 20.000 người.

Sóng thần đã khiến nhà máy điện hạt nhân Fukushima Dai-ichi bị hư hại nghiêm trọng. Sự nóng chảy tại 3 lò phản ứng đã làm rò rỉ phóng xa trên một khu vực rộng lớn, gây nhiễm xạ đất, nguồn nước và không khí.

Hơn 160.000 người đã phải sơ tán khỏi các thị trấn gần nhà máy Fukushima Dai-ichi. Phần lớn trong số họ đã định cư ở nơi khác và bắt đầu cuộc sống mới, nhưng khoảng 10% hiện vẫn sống trong các ngôi nhà tạm quanh tỉnh Fukushima. Một số khu vực vẫn bị phong tỏa do bị nhiễm xạ cao.

Tại thành phố ven biển Rikuzentakata, nơi bị san phẳng do sóng thần cao tới 17 mét và mất 7% dân số cùng toàn bộ khu trung tâm thành phố, nỗi đau vẫn chưa nguôi.

“Cơ sở hạ tầng đang được phục hồi, nhưng trái tim thì không. Tôi đã nghĩ thời gian có thể hàn gắn mọi điều”, Eiki Kumagai, một nhân viên cứu hỏa tình nguyện, tâm sự.

Kumagai đã mất 51 đồng nghiệp, nhiều trong số họ thiệt mạng khi trợ giúp những người khác tới nơi an toàn. “Tôi vẫn thường nhìn gương mặt của những người qua đời... Đau đớn lắm, tôi không thể nào giãi bày hết được”.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Nhật hoàng Akihito hôm nay sẽ tới đặt hoa tưởng niệm tại một buổi lễ ở thủ đô Tokyo. Nghi thức 1 phút mặc niệm sẽ được của hành vào lúc 2h46 chiều nay giờ địa phương, thời khắc động đất xảy ra 5 năm về trước. Chuông sẽ vang lên ở trung tâm thủ đô Tokyo, và người dân trên khắp đất nước Nhật Bản sẽ cúi đầu mặc niệm các nạn nhân thiệt mạng do thảm họa kép.

Các lễ cầu nguyện, các cuộc biểu tình phản đối hạt nhân và các chuyến thăm mộ nạn nhân cũng diễn ra vào hôm nay. Tất cả các chuyến tàu trên mạng lưới tàu điện ngầm Tokyo sẽ tạm dừng đúng vào thời khắc động đất xảy ra 5 năm trước.

Chính phủ Nhật Bản đã chi hàng đô la để trợ giúp hồi sinh các cộng đồng bị tàn phá bởi động đất/sóng thần, trong đó có việc nâng nền các công trình xây dựng để bảo vệ người dân khỏi những con sóng lớn có thể ập vào và khử chất phóng xạ trong đất, nhưng sẽ còn nhiều việc phải làm khi hàng nghìn người vẫn sống trong các ngôi nhà tạm giống doanh trại quân đội.

“Tôi có cảm giác là số lượng người không biết phải làm gì, không muốn cố gắng, đang tăng lên”, Kazuo Sato, một cựu ngư dân tại thành phố Rikuzentakata, nói. “Những trái tim vẫn chưa lành”.

Ngân sách của chính phủ dành cho tái thiết dự kiến sẽ giảm kể từ đầu tài khóa mới bắt đầu từ tháng 4 này. Nhưng Thủ tướng Abe đã cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ.

“Vẫn còn nhiều người đang sống khó khăn tại các khu nhà tạm và những người không thể trở về nơi họ sinh sống trước kia do thảm họa hạt nhân”, ông Abe phát biểu trước báo giới ngày 10/3.

“Chúng tôi sẽ đẩy nhanh các nỗ lực xây dựng lại nhà cửa và các thị trấn bị tàn phá do thảm họa kép để người dân có thể trở về sớm nhất có thể để an cư, lạc nghiệp”, Thủ tướng Nhật nhấn mạnh.

An Bình