Nga, Iran ký hiệp ước 20 năm, bắt tay đối phó "bão" trừng phạt phương Tây

Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Iran Masoud Pezeshkian vào ngày 17/1 đã thống nhất tăng cường quan hệ quân sự giữa hai quốc gia bằng cách ký một thỏa thuận đối tác chiến lược kéo dài 20 năm. Động thái này có thể khiến phương Tây lo ngại.

Theo thỏa thuận, Nga và Iran sẽ tăng cường hợp tác trong một loạt lĩnh vực bao gồm an ninh, tập trận quân sự, các chuyến thăm cảng của tàu chiến và đào tạo chung cho các sĩ quan.

Hai nước cam kết không cho phép lãnh thổ của mình được sử dụng cho bất kỳ hành động nào đe dọa đến bên kia và sẽ không cung cấp hỗ trợ cho các lực lượng tấn công nhằm vào một trong hai nước. Thỏa thuận này cũng nêu rằng hai bên sẽ hợp tác để đối phó với các mối đe dọa quân sự.

Tuy nhiên, thỏa thuận không bao gồm điều khoản phòng thủ chung như hiệp ước giữa Nga và Triều Tiên, mà phương Tây cho rằng đã dẫn đến việc binh lính Triều Tiên được triển khai để tham chiến tại Ukraine, một thông tin mà Moscow chưa xác nhận hay phủ nhận.

Thỏa thuận cũng không đề cập trực tiếp đến việc chuyển giao vũ khí, mặc dù đây là một vấn đề gây lo ngại đặc biệt đối với Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, hai bên khẳng định sẽ phát triển "hợp tác kỹ thuật - quân sự".

Ông Pezeshkian, trong chuyến thăm đầu tiên tới Điện Kremlin kể từ khi đắc cử tổng thống vào tháng 7 năm ngoái, ca ngợi hiệp ước này là một chương mới quan trọng trong quan hệ song phương. Ông Putin cũng nhấn mạnh rằng Moscow và Tehran có nhiều quan điểm chung về các vấn đề quốc tế.

"Hiệp ước này tạo ra những điều kiện tốt hơn cho sự hợp tác song phương trong tất cả các lĩnh vực", ông Putin nói, nhấn mạnh lợi ích cho mối quan hệ kinh tế và thương mại, phần lớn được thực hiện bằng đồng nội tệ của hai nước.

"Chúng ta cần ít thủ tục hành chính hơn và nhiều hành động cụ thể hơn. Bất kể những khó khăn do người khác tạo ra, chúng ta sẽ vượt qua chúng và tiến về phía trước", ông nói, ám chỉ đến hàng nghìn lệnh trừng phạt từ phương Tây đối với cả Nga và Iran.

Ông Putin cho biết Nga thường xuyên thông báo cho Iran về tình hình cuộc chiến ở Ukraine và hai bên cũng tham vấn chặt chẽ về các sự kiện tại Trung Đông và khu vực Nam Caucasus.

Nga và Iran từng là đồng minh quân sự chính của cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad, người đã bị lật đổ hồi cuối năm ngoái.

Phương Tây cũng cáo buộc Iran cung cấp tên lửa và máy bay không người lái cho Nga sử dụng trong các cuộc tấn công ở Ukraine, điều mà 2 bên đều bác bỏ.

Ngoài ra, ông Putin cho biết công việc về một đường ống dẫn khí đốt tiềm năng để vận chuyển khí đốt từ Nga tới Iran thông qua Azerbaijan vẫn đang tiến triển.

Ông Pezeshkian cho biết thỏa thuận với Nga thể hiện rằng Moscow và Tehran không cần quan tâm đến ý kiến của các "quốc gia bên kia đại dương."

"Những thỏa thuận đạt được hôm nay là một động lực mới cho việc tạo ra một thế giới đa cực", ông nói, đồng thời bày tỏ hy vọng rằng cuộc chiến ở Ukraine có thể kết thúc thông qua đàm phán.

Moscow đã tăng cường mối quan hệ với Iran và các quốc gia đối thủ và có quan điểm đối đầu với Mỹ kể từ khi chiến sự ở Ukraine bùng phát. Nga đã ký các hiệp ước chiến lược với Triều Tiên, Belarus, cũng như thỏa thuận hợp tác với Trung Quốc.