Mỹ La-tinh với làn gió mới từ Bolivia

Lần đầu tiên trong lịch sử quốc gia nghèo nhất Nam Mỹ, một thổ dân da đỏ giữ cương vị tổng thống. Ông Morales, 46 tuổi, xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo thuộc tộc người Aymara, được chào đón như một người hùng trong lễ nhậm chức.

Hàng ngàn thợ thuyền, nông dân, giới trí thức tung hô, đông đảo chính khách nổi tiếng thế giới chúc tụng ông. Sự xuất hiện của ông như một làn gió mới thổi vào chính trường Bolivia, làn gió mang hơi nóng của cuộc đấu tranh quyết liệt hòa trộn với không khí mát lành của chủ trương hài hòa, mềm mỏng. 

"Bolivia giống như Nam Phi vậy", ông Morales nhấn mạnh, ý so sánh cuộc đấu tranh giành quyền bình đẳng của dân da đỏ tại nước mình với cuộc cách mạng chống chế độ phân biệt chủng tộc Apartheid mà người Nam Phi dưới sự lãnh đạo của N.Mandela tiến hành lúc trước.

Tân tổng thống bồi hồi nhớ lại khoảng thời gian cách đây vài chục năm, khi người da đỏ dù chiếm đa số tại Bolivia nhưng lại bị cấm đến các quảng trường, trung tâm thương mại. Ông nói về những điều cần thay đổi trong hiến pháp để đem đến quyền lợi nhiều hơn cho thổ dân, đặc biệt là quyền điều hành xã hội. Ông cũng lưu ý rằng chính phủ mới sẽ điều hành đất nước theo nguyên tắc đảm bảo quyền lợi cho tất cả các tầng lớp, sắc tộc.

Tân tổng thống cam kết sẽ không có một cuộc báo thù để đáp trả chuyện bất công trong quá khứ. Đám đông reo hò như sấm dậy. Họ vẫy cờ Cuba, Venezuela và Bolivia, một tín hiệu cho thấy khuynh hướng thiên tả đang lan tỏa.

Sau vấn đề xã hội, tân Tổng thống Bolivia đề cập đến chính sách kinh tế, đặc biệt nhấn mạnh đến chủ trương mở rộng vai trò của Nhà nước trong việc quản lý nguồn khí đốt thiên nhiên. Ông phê phán kế hoạch tự do thương mại do Mỹ đề xuất, cho rằng kế hoạch đó không thể "chữa lành căn bệnh nghèo đói kinh niên".

Về đối ngoại, vốn là nhân vật cánh tả, tân Tổng thống Bolivia ưu tiên tăng cường quan hệ với các quốc gia "cùng chiến tuyến" như Venezuela, Cuba... nhưng cũng đề cập đến chủ trương hài hòa với Mỹ. Ông nói với Trợ lý ngoại trưởng Mỹ T.Shannon thế này: "Xin cám ơn đại diện Mỹ, ngài Shannon, đã đến thăm. Việc ông đến tệ xá của tôi cho thấy ông muốn củng cố quan hệ ngoại giao giữa hai nước". Tuy nhiên, Morales nhấn mạnh rằng đất nước Bolivia của ông sẽ không chịu bất cứ một ảnh hưởng nào từ bên ngoài.

Một quyết tâm mãnh liệt pha trộn với một thái độ hài hòa, tân Tổng thống Morales đang hướng tới việc xây dựng một đất nước Bolivia công bằng, thân thiện và hãnh tiến. Sự xuất hiện của ông vì thế được chờ đợi sẽ tạo ra những thay đổi tích cực trên bầu trời Bolivia, châu Mỹ La-tinh và trong mối quan hệ của khu vực này với Mỹ.

Theo Đỗ Hùng

Thanh niên/AP, CNN, BBC