Mỹ công bố tài liệu về Tổng thống Nixon và chiến tranh Việt Nam

Một quyển sổ ghi nhớ mới được giải mật của Bộ trưởng quốc phòng Mỹ dưới thời Nixon cho thấy chính phủ đã thảo luận về sự phản đối của công chúng như thế nào đối với cuộc chiến ở Việt Nam. Bản tài liệu dài 7 trang cảnh báo Tổng thống Nixon về đề xuất của Bộ tổng tham mưu, tiến hành một chiến dịch không kích và chiến dịch hải quân ồ ạt nhằm vào miền bắc Việt Nam.

Bộ trưởng Quốc phòng khi đó Melvin Laird cho biết một kế hoạch như vậy sẽ khiến Mỹ “tốn kém thêm và gặp rủi ro mà không mang lại lợi ích quân sự cũng như chính trị rõ ràng nào”.

Với các cuộc đàm phán hòa bình “dường nhi bị ngưng trệ ở Paris, với mức độ hoạt động ở chiến trường giảm ở miền nam Việt Nam, nhưng với mức phản đối dường như ngày càng tăng ở Mỹ, chúng ta nên xem xét lại toàn bộ tình hình để quyết định hành động đúng đắn nhất”, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ khi đó viết cho Tổng thống Nixon vào ngày 8/10/1969.

“Tất cả những cân nhắc trên…tạo ra nghi ngờ về tính hiệu quả cũng như hợp lệ” của đề xuất của Bộ tham mưu ở Lầu Năm Góc, tài liệu kết luận.

Vào thời điểm đó chính quyền Nixon đang bí mật tiến hành một cuộc ném bom quy mô xuống Campuchia, nhằm phá hủy nơi ẩn náu của binh sỹ ở bên kia chiến tuyến.

Nhìn nhận về toàn cuộc chiến, “chúng ta phải… hành động để vẫn duy trì được sự ủng hộ của người dân Mỹ”, Laird viết. Đề xuất về chiến dịch ném bom của Bộ tổng tham mưu có mục đích đưa miền bắc Việt Nam trở lại bàn đàm phán.

Chính quyền Nixon đã không triển khai kế hoạch của Bộ Tổng tham mưu. Tuy nhiên, vào tháng 12/1972, Nixon đã phát động một cuộc ném bom được gọi là “cuộc ném bom Lễ Giáng sinh” xuống Hà Nội, khi các cuộc đàm phán hòa bình thất bại. Cuộc ném bom càng làm tăng thêm giận dữ trong công chúng Mỹ. Còn miền bắc Việt Nam gọi đó là một hành động khủng bố.

Laird đã trở thành người quan trọng nhất tạo nên khái niệm được gọi là Việt Nam hóa, kêu gọi Nixon theo chính sách rút quân, để lại gánh nặng của cuộc chiến cho quân đội miền nam Việt Nam khi đó.

Các cuốn băng ghi âm cuộc nói chuyện của Nixon tại Nhà Trắng được thực hiện từ tháng 11/1972-1/1973 và cuộc tái ứng cử của ông này vào mùa thu đó. Ngoài ra, các cuốn băng còn chứa đựng thông tin về các bước ném bom cũng như thực hiện hòa hoãn với miền bắc Việt Nam của chính phủ Nixon.

Tài liệu mới giải mật cũng bao gồm cả những giấy tờ của luật sư của cựu Tổng thống Nixon liên quan đến vụ bê bối Watergate, nghe trộm đối thủ Đảng Dân chủ trong chiến dịch vận động tranh cử năm 1972. Vụ việc đã khiến ông Nixon phải từ chức vào tháng 8/1974. 

Đây là lần giải mật thứ 12 các cuốn băng ghi âm tại Nhà Trắng của Nixon kể từ năm 1980. Theo Cơ quan lưu trữ quốc gia Mỹ, cho đến nay, hơn 2.200 giờ ghi âm tại Nhà Trắng dưới thời Nixon đã được tiết lộ. Cơ quan lưu trữ quốc gia Mỹ đã phối hợp cùng với Thư viện Tổng thống Nixon ở Yorba Linda, California, tiết lộ những tài liệu mới vào ngày hôm qua.

Tất cả những bản ghi âm mới được tiết lộ này sẽ được đưa lên mạng.

Trang Thu

Theo AP