Mỹ cáo buộc Nga vi phạm thỏa thuận hạt nhân cuối cùng

Trong một báo cáo gửi lên quốc hội hôm 31/1, Bộ Ngoại giao Mỹ cáo buộc Nga vi phạm START mới khi ngăn chặn hoạt động thanh sát tại chỗ theo thỏa thuận. Ngoài ra, Mỹ cũng cáo buộc các quan chức Nga từ chối đề nghị của Washington về việc tổ chức họp để bàn về các mối lo ngại liên quan tới việc tuân thủ thỏa thuận.

"Việc Nga từ chối các hoạt động thanh sát ngăn cản Mỹ thực hiện các quyền quan trọng theo hiệp ước và đe dọa khả năng kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Mỹ và Nga", Bộ Ngoại giao Mỹ cáo buộc.

Xung đột ở Ukraine có thể làm tăng thêm mối lo ngại rằng hai siêu cường hạt nhân lớn nhất thế giới là Nga và Mỹ có thể không còn khả năng hợp tác với nhau về các mục tiêu không phổ biến vũ khí hạt nhân trong bối cảnh quan hệ giữa Washington và Moscow đang xấu đi. Tháng trước, điện Kremlin cho biết quan hệ Nga - Mỹ có thể đang ở mức thấp nhất trong lịch sử và không có hy vọng cải thiện khi Washington can thiệp chống lại Moscow trong cuộc khủng hoảng ở Ukraine.

START mới là thỏa thuận kiểm soát vũ khí còn hoạt động duy nhất giữa hai cường quốc hạt nhân kể từ khi Mỹ đơn phương rút khỏi hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) vào năm 2019.

Năm 2021, Mỹ và Nga đã đồng thuận gia hạn START mới thêm 5 năm. Hiệp ước này giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân mà Mỹ và Nga có thể sở hữu là 1.550 mỗi loại. Nó cũng quy định, mỗi bên không được vượt quá 700 tên lửa đạn đạo liên lục địa, tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom hạt nhân được triển khai. Tổng số phương tiện vận chuyển hạt nhân chiến lược không được vượt quá 800.

Mỹ tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Nga để thực hiện đầy đủ START mới, đồng thời nhấn mạnh không có điều gì cản các quan chức Nga tới Mỹ để thực hiện hoạt động thanh sát. Tuy nhiên, từ tháng 11 năm ngoái, Nga cáo buộc Mỹ có cách hành xử "chống Nga một cách gay gắt" và điều này đã buộc Moscow phải rút khỏi cuộc đàm phán hạt nhân với Washington liên quan tới START mới. Vào thời điểm đó, Nga khẳng định vẫn tuân thủ thỏa thuận này.