Lý do Nhật Bản khủng hoảng gạo nghiêm trọng nhất hàng chục năm

Cuộc khủng hoảng gạo tồi tệ nhất 30 năm

Các kệ hàng gạo trống rỗng, giá tăng vọt. Các siêu thị đã giới hạn khách hàng chỉ mua một túi mỗi lần trong bối cảnh thiếu hụt. Nhiều người tìm cách đặt mua trực tuyến, nhưng có mua được hay không còn tùy vào "vận may".

Hiện một bao gạo Nhật Bản 5kg có giá khoảng 3.000 yên (khoảng 21 USD), tăng 60% so với cách đây một năm.

"Mọi người đang hoảng loạn, chắc chắn sẽ mua nhiều gạo hơn để tích trữ. Ngay cả khi chưa dùng đến, họ vẫn muốn chắc chắn có dự trữ", Minami Ota, một người dân ở phường Bunkyo, Tokyo cho hay. Cô đã phải qua 4 cửa hàng mới mua được một bao gạo nội địa với chất lượng thấp hơn so với cô thường mua.

Trong khi đó, chính phủ kêu gọi người dân không nên hoảng loạn.

Các quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết họ đang đánh giá lại khả năng phục hồi của hệ thống thực phẩm vốn chỉ đáp ứng được 38% nhu cầu chung bằng nguồn cung trong nước.

Những nguyên nhân

Ông Hiroshi Itakura, đại diện của Bộ Nông nghiệp cho biết, hiện đang có tình trạng khan hiếm tổng thể do sự kết hợp của nhiều yếu tố, chẳng hạn như mối lo ngại về trận động đất ở Rãnh Nankai, song sự thiếu hụt hiện tại không phải là nguyên nhân đáng báo động.

"Lúa là loại cây trồng mỗi năm chỉ làm một vụ, các vùng sản xuất lúa chính bắt đầu thu hoạch lúa mới vào tháng 9 nên tháng 8 luôn là thời điểm khan hiếm gạo nhất trong năm", ông Itakura nói.

Ông nói thêm rằng trong một vài năm sau đại dịch, gạo đã dư thừa do có ít người đi ăn ngoài hơn trong cuộc khủng hoảng Covid-19. Tuy nhiên, năm nay lượng dư thừa cuối cùng đã cạn kiệt và nhu cầu cũng trở lại mức bình thường.

"Vì vậy, đã có sự thiếu hụt nhẹ vào khoảng tháng 6, tháng 7 và tháng 8, nhưng kết hợp với điều này, trong một hoặc hai tuần qua, cảnh báo về trận động đất ở Rãnh Nankai đã dẫn đến doanh số bán gạo tăng cùng với những thứ như nước và hàng hóa khẩn cấp, theo những người làm trong lĩnh vực phân phối", ông cho biết.

Thêm vào đó, trận động đất ở tỉnh Kanagawa và Ibaraki trong tuần qua cũng có thể khiến người dân tích trữ gạo.

Theo đại diện của Liên minh Hợp tác xã Nông nghiệp Trung ương (JA Zenchu), các lý do khác dẫn đến tình trạng thiếu gạo bao gồm lượng du khách nước ngoài tăng, cũng như tác động của nhiệt độ cao đối với vụ thu hoạch.

Kazuhito Yamashita, cựu quan chức cấp cao của Bộ Nông nghiệp Nhật Bản và hiện là thành viên tại Viện Nghiên cứu Toàn cầu Canon, nhận định nước này đã bỏ qua khả năng nhạy cảm ngày càng tăng trước những cú sốc liên quan đến lương thực.

"Chính sách của Nhật Bản cố tình giảm sản xuất để hỗ trợ giá đã đặt nước này vào tình thế mà những thay đổi tương đối nhỏ về cung hoặc cầu gạo có thể gây ra những ảnh hưởng khá nghiêm trọng", ông phân tích.