Hungary chặn 50 tỷ euro viện trợ của EU cho Ukraine

Trên mạng xã hội X, Thủ tướng Orban viết: "Tóm tắt ca đêm nay: Phủ quyết việc bơm thêm tiền cho Ukraine".

"Chúng tôi sẽ quay lại vấn đề này vào năm tới tại #EUCO sau khi có sự chuẩn bị thích hợp", ông nói ngày 15/12.

Việc EU chậm thông qua gói viện trợ 50 tỷ euro không tạo ra rủi ro cận kề với Ukraine vì ngân sách hiện tại của Brussels đã bao gồm nguồn tài trợ dành cho Kiev. Thỏa thuận vừa bị chặn là để EU điều chỉnh ngân sách trong năm 2024-2027 nhằm bổ sung thêm 33 tỷ euro tiền vay và 17 tỷ euro trợ cấp cho Kiev, theo New York Times.

Ông Orban đưa ra quyết định trên tại hội nghị thượng đỉnh ở Brussels. 26 nhà lãnh đạo khác của EU nhất trí tiếp tục thảo luận về vấn đề này vào đầu năm tới để đạt thỏa thuận viện trợ cho Kiev.

"Với 26 quốc gia, chúng tôi đồng ý. Hiện tại chưa có sự đồng ý từ Hungary nhưng tôi rất tự tin vào năm tới", Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte nói.

Quyết định cản trở của Hungary diễn ra chỉ vài giờ sau khi Ukraine và những người ủng hộ nước này ăn mừng việc EU nhất trí bắt đầu đàm phán tư cách thành viên cho Kiev. Chủ tịch Hội đồng châu Âu đã công bố quyết định khởi xướng tiến trình đàm phán với cả Ukraine và Moldova vào ngày 14/12.

Dù quá trình gia nhập có thể mất nhiều năm, quyết định nói trên của EU vẫn mang ý nghĩa biểu tượng và được một số người coi là yếu tố thay đổi cuộc chơi.

Guardian dẫn lời một quan chức Ukraine cho biết: "Nó có ý nghĩa rất lớn đối với người dân Ukraine. Chúng tôi đã làm mọi thứ để biến điều đó thành hiện thực".

Ông Orban phản đối động thái trên của EU nhưng đã đồng ý rời phòng đàm phán để cho phép các nhà lãnh đạo EU khác đạt được đồng thuận. Sau đó, ông chỉ trích đây là "quyết định hoàn toàn vô nghĩa, phi lý và sai lầm".

Về gói hỗ trợ tài chính, ông Orban lập luận rằng Ukraine không nên nhận số tiền lớn như vậy từ ngân sách EU vì nước này không phải thành viên. Các nhà lãnh đạo khác đã đảm bảo với Kiev rằng họ có thể chuyển viện trợ cho Ukraine ra ngoài ngân sách EU nếu Hungary duy trì lệnh phong tỏa.

Một số ý kiến cho rằng ông Orban dùng vấn đề của Kiev làm đòn bẩy buộc Brussels phải khơi thông hàng tỷ euro lẽ ra được chuyển cho Hungary nhưng đang bị EU đóng băng vì tranh chấp về pháp quyền.

Tối 13/12, trong diễn biến mà một số người coi là sự nhượng bộ vào phút chót, Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của EU, đã đồng ý nhả 10 tỷ euro trong số tiền nói trên. Lý do chính thức được đưa ra là vì Hungary đã hoàn tất thành công các cải cách tư pháp.

21 tỷ euro vẫn bị đóng băng.

Ông Orban phủ nhận rằng Hungary đang gắn vấn đề tiền bạc với lập trường về Ukraine. "Đó không phải cách làm của chúng tôi", ông nói.

Tranh cãi về viện trợ tài chính cho Kiev xảy ra vào thời điểm khó khăn đối với Ukraine sau khi cuộc phản công của nước này không như kỳ vọng.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho đến nay vẫn chưa thể khiến Quốc hội Mỹ thông qua gói ngân sách trị giá 60 tỷ USD cho Kiev.