Donald Rumsfeld lần đầu tiên thăm Trung Quốc

Trong chuyến thăm này, ông Rumsfeld hy vọng Bắc Kinh sẽ nêu cụ thể hơn về tỉ lệ chi ngân sách chi cho quốc phòng và những dự định của lãnh đạo quân đội Trung Quốc. Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa, với khoảng 2,5 quân nhân, là quân đội lớn nhất thế giới về quân số. Theo tính toán của Lầu Năm Góc, chi phí quốc phòng của Trung Quốc là nhiều thứ ba thế giới, chỉ sau Mỹ và Nga.

Chính quyền Bush vẫn coi đội quân hùng mạnh này là một mối đe doạ tiềm tàng đối với các lợi ích của Mỹ ở châu Á cũng như đối với Mỹ trong tương lai.

Theo đề nghị của Mỹ, Trung Quốc cho phép ông Rumsfeld thăm trụ sở Quân đoàn Phòng không số 2 nắm lực lượng tên lửa hạt nhân chiến lược. Rumsfeld sẽ là quan chức đầu tiên của Mỹ từng thăm tổ hợp quân sự này. Thông tin này do một quan chức Lầu Năm Góc giấu tên tiết lộ trước chuyến đi.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đã từ chối đề nghị đến thăm trung tâm chỉ huy quân sự của Rumsfeld. Đây là một tổ hợp bí mật nằm trong lòng đất, là trung tâm chỉ huy quân sự quốc gia. Chưa một người nước ngoài nào được phép đặt chân đến đây.

Dự kiến Rumsfeld sẽ diện kiến Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, người đồng thời là Chủ tịch Quân ủy TW Trung Quốc, cùng các quan chức cao cấp khác, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Đại tướng Cao Gangchuan.

Theo các phụ tá Rumsfeld, Lầu Năm Góc không mong chuyến đi của Rumsfeld sẽ tạo ra nhiều đột phá trong quan hệ vốn rất phức tạp giữa Washington và Bắc Kinh. Nhưng nhiều người xem chuyến đi của ông như một sự nối lại trọn vẹn quan hệ Mỹ - Trung kể từ sự cố gần đây nhất – vụ va chạm giữa máy bay phản lực TQ và máy bay do thám Mỹ hồi tháng 4/2001.

Bất chấp việc Trung Quốc khẳng định họ phát triển quân sự vì an ninh quốc phòng, Rumsfeld vẫn công khai nghi ngờ về ý định của nước này. Ông chủ Lầu Năm Góc thường bóng gió rằng việc Trung Quốc phát triển tên lửa là một nguy cơ không chỉ đối với Đài Loan mà còn đối với các nước khác ở châu Á và thậm chí là với Mỹ.

Trong chuyến công du châu Á lần này, Rumsfeld cũng sẽ dừng chân ở Hàn Quốc và Mông Cổ - một đồng minh mới của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu của ông Bush. Ông Rumsfeld cũng dự định thăm Kazakhstan và Lithuania.

Theo L.S.

Vietnamnet/AP, THX, AFP