Điều nước Mỹ cần trước giờ có tổng thống mới

Với những người muốn ông Donald Trump đắc cử, ngày 20/1 sẽ có một bữa tiệc để đời. Nhưng việc hàng chục nghị sĩ đảng Dân chủ tuyên bố tẩy chay bữa tiệc và hàng nghìn người dân Mỹ đang lên kế hoạch biểu tình phản đối - đã bộc lộ sự chia rẽ sâu sắc trong lòng nước Mỹ.

Theo thống kê mới nhất của Washington Post, có khoảng 60 nghị sĩ, tức gần một phần ba trong tổng số 194 nghị sĩ đảng Dân chủ, tẩy chay lễ nhậm chức của Tổng thống thứ 45 của Mỹ. Danh sách những chính khách Dân chủ tẩy chay lễ nhậm chức của ông Trump có thể chưa dừng lại ở đó.

“Với tỷ lệ này, dường như số người nổi tiếng của Hollywood có mặt còn đông hơn cả nghị sĩ đảng Dân chủ trong sự kiện vào thứ Sáu”, Washington Post bình luận. “Con số này là chưa từng có”, tờ báo dẫn lời Barbara Perry, người đứng đầu trung tâm nghiên cứu các vấn đề liên quan đến tổng thống thuộc Đại học Virginia, nói.

Các nghị sĩ tẩy chay là để phản đối thái độ của ông Trump với điều họ gọi là sự can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử hồi tháng 11. Một số nghị sĩ khác tuyên bố sẽ tham gia biểu tình ở Washington hoặc khu vực họ sinh sống.

“Động thái này cho thấy sự chia rẽ bên trong nước Mỹ ngay thời điểm hiện nay”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Josh Earnest nói khi trả lời phỏng vấn CNN ngày 19/1. “Các nghị sĩ quốc hội tự do hơn các quan chức chính phủ trong việc bày tỏ quan điểm của mình”, ông cho biết thêm. Ông thậm chí còn không loại trừ khả năng quan chức trong chính quyền Tổng thống sắp mãn nhiệm Barack Obama “sẽ tẩy chay nếu họ có thể”.

Cần nhắc lại rằng, vào thời điểm lịch sử 8/11/2016, giới phân tích cho rằng, một người “ngoại đạo” như tỷ phú Donald Trump có thể đắc cử tổng thống Mỹ là nhờ ông đã đánh trúng tâm lý cử tri Mỹ đang khao khát một sự thay đổi để tìm lại vị thế siêu cường cho nước Mỹ.

Tuy nhiên, USA Today, Washington Post, Fox News… cũng đồng loạt dẫn lời giới phân tích nhận định rằng thách thức đầu tiên mà ông Trump phải hóa giải, đó là đoàn kết lại người Mỹ sau một cuộc bầu cử gây chia rẽ sâu sắc.

Mới đây, tạp chí Time của Mỹ chọn ông Trump là nhân vật của năm, nhưng gọi ông là Tổng thống của “nước Mỹ chia rẽ”. Theo các cuộc thăm dò dư luận, tỷ lệ ủng hộ ông Trump hiện nay vẫn ở ngưỡng 40% - thấp kỷ lục đối với một tổng thống đắc cử của Mỹ (tỷ lệ ủng hộ đối với Tổng thống Barack Obama là hơn 80% khi ông đắc cử và 66% vào ngay trước khi mãn nhiệm). Time còn dẫn ý kiến cho rằng vấn đề lớn nhất của ông Trump là tranh cãi về chiến thắng của ông quá lớn, khiến lòng dân bất ổn và chia rẽ.

Ông Donald Trump sẽ phải dành thời gian để gây dựng cảm tình với những nhóm cử tri bị ông "chọc giận" trong chiến dịch tranh cử, đó là phụ nữ, người gốc Latinh, người Hồi giáo. Sau đó, ông sẽ phải đối diện với những thách thức hết sức lớn từ việc mình là một kẻ ngoại đạo đối với lĩnh vực điều hành chính phủ…

Một nhiệm vụ ngay lập tức và khó khăn nữa đối với ông Trump là “hàn gắn” những rạn nứt với các nghị sĩ đảng Cộng hòa - những người có lẽ vẫn chưa thể nguôi giận với cách mà ông “phản pháo” họ trong thời gian tranh cử. Quốc hội luôn là nơi đặt ra thách thức lớn nhất đối với các đời Tổng thống Mỹ. Sau lễ nhậm chức ngày 20/1, lần đầu tiên trong gần một thập kỷ qua, đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát cả Thượng viện, Hạ viện và Nhà Trắng. Tuy nhiên, Đảng Dân chủ vẫn nắm giữ số lượng đáng kể ghế tại Quốc hội. Vậy nên, không loại trừ khả năng tổng thống mới gặp trở ngại lớn nếu những người Cộng hòa này bắt tay với phe Dân chủ.

Châu Á, châu Âu, châu Mỹ, châu Phi… mong chờ bài phát biểu nhậm chức của Tổng thống đắc cử Trump để hoạch định cho những kế sách tương lai. Còn tại nước Mỹ, trong khi hàng triệu người chờ xem động thái “đoàn kết” của ông để hướng tới xây dựng “một nước Mỹ vĩ đại” như ông đã hứa hẹn, còn có hàng trăm nghìn người sẽ biểu tình phản đối ông.

“Đã có hàng chục nhóm biểu tình đăng ký, gấp nhiều lần so với số người biểu tình tham gia các lễ nhậm chức tổng thống trước đó”, truyền thông Mỹ ngày 16/1 dẫn tin từ Cơ quan Quản lý Công viên Quốc gia Mỹ cho biết. “Các nhóm tuyên bố sẽ biểu tình quy mô lớn tại thủ đô Washington DC và nhiều thành phố khác của Mỹ để phản đối lễ nhậm chức của ông Trump”.

Theo báo chí Mỹ, cũng giống như trong đêm thắng cử, ông Trump sẽ có những phát biểu về tinh thần đoàn kết và sự bao dung. “Đó là những điều mà nước Mỹ đang rất cần”, Washingtontimes viết.

Tuệ An

Tổng hợp