Điều ít biết về đội nữ đặc nhiệm của quân đội Afghanistan

 Bối cảnh ra đời FTP

Qua những sự kiện gần đây ở Afghanistan, có thể nói rằng mọi hy vọng của Mỹ nhằm tạo ra một đội quân sẵn sàng chiến đấu ở Afghanistan đã không thành công. Cả quân đội, nhân viên an ninh nhà nước lẫn cảnh sát đều không có phản kháng quyết liệt nào trước sự  quay trở lại của Taliban. Hầu hết họ đã dễ dàng từ bỏ vũ khí hoặc ngả về phía Taliban.

Chính phủ Afghanistan và các đồng minh NATO do Mỹ đứng đầu đã tìm cách đưa Lực lượng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Afghanistan (ANDSF) trở thành tổ chức quan trọng, tạo ra tổ chức hấp dẫn với người dân Afghanistan, và sự hiện diện của phụ nữ, đặc biệt là trong các lực lượng đặc biệt, làm cho vai trò phụ nữ được đề cao hơn.

Mặc dù sự bình đẳng giới ở Afghanistan khác xa điều mà phương Tây mong đợi, nhưng các thành viên FTP đã xem trung đội của mình là "mũi nhọn mở ra tâm trí và trái tim cho đồng bào của mình". Bằng chứng là trong một cuộc phỏng vấn với Bộ Quốc phòng Afghanistan, một quan chức nói: "Chúng tôi cần các cô gái. Chúng tôi cần FTP. Lý do, chúng tôi phải phục vụ phụ nữ, và nếu phụ nữ gia nhập quân đội hoặc FTP, điều đó thật tốt vì họ có thể phục vụ mọi thứ cho chính họ".

Ý tưởng ra đời FTP ra đời vào năm 2015, cùng thời điểm thành lập Resolute Support (RS), một tổ chức phi chiến đấu do NATO chủ xướng nhằm đào tạo, cố vấn và hỗ trợ Lực lượng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Afghanistan để đảm trách an ninh cho Afghanistan. 

Sứ mệnh của FTP

FPT có biên chế 120 người, nhiệm vụ chính là hỗ trợ lực lượng đặc biệt Afghanistan trong các chiến dịch chống khủng bố, tìm kiếm, thẩm vấn và hỗ trợ y tế cho phụ nữ và trẻ em.

Các thành viên FTP hành động song song với các đồng nghiệp nam, đều có nhiệm vụ và rủi ro như nhau. Việc huấn luyện các chiến binh nữ được thực hiện bởi các đặc nhiệm Mỹ, chủ yếu là các nữ đặc nhiệm. Các nữ chiến binh đặc nhiệm này phải có lý tưởng rõ ràng, không bị chi phối bởi tiền bạc. Họ không ký hợp đồng vì tiền, thay vào đó, được ghi nhận lòng yêu nước. Mục tiêu của họ là loại bỏ những kẻ khủng bố để thay đổi đất nước.

Để trở thành thành viên của FTP, các ứng viên nữ phải là sĩ quan hoặc hạ sĩ quan của quân đội hoặc cảnh sát quốc gia Afghanistan, phải biết chữ và đủ sức khỏe. Trong một số trường hợp, các ứng viên được tuyển dụng thông qua các tổ chức của địa phương. Các tình nguyện viên phải vượt qua các bài kiểm tra thể lực như chống đẩy, ngồi xổm và chạy 2 dặm (3,2 km), kiểm tra thể chất, kiểm tra khả năng đọc viết và các bài kiểm tra có liên quan khác.

Việc tuyển dụng FTP tương tự như các đơn vị hoạt động đặc nhiệm khác. Trách nhiệm của một số vị trí phải được xác định kỹ và qua đào tạo về chuyên môn, nhất là cho các nhiệm vụ quan trọng. Những phụ nữ đủ tiêu chuẩn mới được chấp nhận và sau đó được đào tạo cơ bản.

Khóa đào tạo cơ bản diễn ra liên tục, bao gồm 15 cuộc diễn ra hàng tuần theo kiểu lặp đi lặp lại định kỳ. Chương trình huấn luyện bao gồm lý thuyết và thực hành về y học, hạ cánh từ máy bay trực thăng, ngụy trang và di chuyển bí mật trong địa hình, huấn luyện hỏa lực, các quy tắc tìm kiếm người và cơ sở, những điều cơ bản về thẩm vấn, khả năng thương lượng, xâm nhập cơ sở, tiếng Anh và tiếng Pashto...

Các nữ chiến binh được phân theo tiểu đội gồm 6 người. Sau khi được chọn nhiệm vụ cụ thể, họ phải hoàn thành 12 bài tập thực hành hỗ trợ các yêu cầu về tìm kiếm, chăm sóc sức khỏe và phỏng vấn, cũng như 2 bài tập về dựa trên các tình huống. Trước khi được cử làm nhiệm vụ, các đơn vị nữ và nam tham gia huấn luyện chung. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, các chiến binh nữ được nghỉ phép 2 tuần.

Trong thời gian đào tạo, các học viên hoàn thành một nhiệm vụ đặc biệt gọi là "nghỉ phép", thực chất là đi thực tế. Họ tỏa đi khắp Afghanistan, đến các khu vực đông dân cư ở các tỉnh như Kandahar và Bagram. Có nhiệm vụ là cung cấp hỗ trợ y tế, chủ yếu cho phụ nữ và trẻ em. Họ cũng đóng vai trò là người đàm phán và các cuộc khám xét phụ nữ. Trong một chiến dịch như vậy ở Herat, trong khi đàm phán thất bại với một nhóm vũ trang Hồi giáo, đã có một học viên bị thương nặng và thiệt mạng ngay sau đó.

Theo trung tá Tana Kobra, nữ đặc nhiệm đầu tiên của Afghanistan, việc gia nhập quân đội hay cảnh sát là điều khó khăn đối với phụ nữ Afghanistan hơn các nước khác. "Nếu gia nhập quân đội, họ phải trải qua nhiều thử thách chứ không chỉ đơn thuần là ký hợp đồng như ở các nước phương Tây. Nhiều phụ nữ trẻ vượt qua cửa ải đầu tiên là phải được gia đình chấp nhận, đôi khi tranh luận trong gia đình kéo dài hàng tuần. Nhưng những người phụ nữ tham gia khóa học FTP rất ngoan cường, thậm chí có người ngất xỉu khi luyện tập", Kobra cho hay.

FTP nay ở đâu?

Theo các chuyên gia thuộc Nhóm Hỗ trợ Dân sự NATO, với sự ra đời của FTP, điều đó đã tạo thêm cơ hội cho phụ nữ, giúp họ được đào tạo thêm về tiếng Anh, tiếng Dari, và các kỹ năng làm việc như trình độ tin học, cũng có thể góp phần phát triển nghề nghiệp.

Các chiến binh FTP đã làm việc và thực hiện các nhiệm vụ chống khủng bố, hỗ trợ và hợp lý hóa các hoạt động của Lực lượng đặc biệt của quân đội Afghanistan một cách hiệu quả. Sau khi Mỹ rút quân, Taliban trở lại nắm quyền, sứ mệnh của các nữ chiến binh FTP hiện đang còn bỏ ngỏ. Rất có thể, họ đã trở về nhà, nhưng nhiều khả năng là hầu hết đã cùng gia đình di tản sang Mỹ, bởi nếu ở lại họ sẽ gặp nhiều nguy hiểm.