Chợ "hẹn hò" mỗi năm họp một ngày, lọt top 100 phiên chợ độc lạ ở Việt Nam

Đầu năm du xuân rước lộc, cầu duyên

Đã thành nét đẹp văn hóa truyền thống, đúng ngày mùng 1 Tết Nguyên đán, người dân khắp nơi nô nức về chợ Gò (khu phố Phong Thạnh, thị trấn Tuy Phước, huyện Tuy Phước, Bình Định) du xuân, cầu may mắn trong năm mới.

Theo những bậc cao niên, bao đời nay người dân địa phương luôn tâm niệm đi chợ Gò không chỉ du xuân mà còn lấy lộc, cầu mong những điều tốt đẹp nhất đến với gia đình.

Cụ Trần Thị Chiểu (82 tuổi, khu phố Phong Thạnh, thị trấn Tuy Phước), cho biết chợ Gò bán đầy đủ các mặt hàng của địa phương như rau, củ quả, thực phẩm tươi sống tôm, cá, thịt… đặc biệt không thể thiếu trầu, cau, muối. Theo cụ Chiểu, mua trầu cau là phong tục truyền từ đời xưa đến tận ngày nay.

Cùng với trầu cau, người dân còn mua muối với mong ước cuộc sống, tình người, quan hệ con người thêm mặn mà, gắn kết; mua đu đủ cho cuộc sống đủ đầy hơn; mua rau muống hàm ý muốn gì được nấy...

Nhiều người đi chợ Gò từ rất sớm để mua các loại rau, củ quả, thực phẩm tươi sống như tôm, cua, cá, thịt… để về làm mâm cơm dâng cúng ông bà, tổ tiên trong ba ngày Tết cùng với ước vọng sung túc, đủ đầy cho gia đình, con cháu.

Nét độc đáo ở lễ hội chợ Gò là người mua, người bán với tâm nguyện chúc phúc, lấy lộc, cầu mong những điều tốt đẹp nhất đến gia đình, nên không ai mặc cả khi mua bán.

"Người bán, người mua đều mong ước suốt một năm đầu xuôi đuôi lọt, làm ăn công việc lớn hay nhỏ cũng phát tài, phát lộc", cụ Chiểu chia sẻ.

Ông Phan Văn Triển (54 tuổi, ở khu phố Luật Lễ, thị trấn Diêu Trì, huyện Tuy Phước), cho biết mùng 1 Tết mỗi năm lại mang đủ thứ rau, củ quả do gia đình tự trồng đến chợ Gò bán lấy hên đầu năm.

"So với ngày thường, giá bán cũng không cao, quan trọng là người mua, người bán đều thấy vui. Ngày đầu năm mới gặp nhau ai cũng phấn khởi và cầu chúc cho nhau những điều tốt lành", ông Triển nói.

Cũng theo các bậc cao niên, khu vực chợ Gò xưa kia còn có nhiều lò nung vôi nổi tiếng. Từ đó có câu ca dao: Bao giờ Trường Úc hết vôi/Thì em hết đứng hết ngồi với anh. Hay Đầu xuân đón lộc cầu duyên/Trầu cau em gánh đi phiên chợ Gò/Chợ Gò là chợ hẹn hò/Trai thanh gái lịch sang đò gặp nhau…

Bởi vậy, chợ Gò đầu xuân còn là nơi để các cặp uyên ương đến cầu duyên, hẹn hò, tâm tình, tạo dựng hạnh phúc lứa đôi trong dịp Tết đến, Xuân về.

100 phiên chợ độc nhất Việt Nam

Cũng theo các cụ cao niên trong vùng, ở tuổi ấu thơ, các cụ đã chứng kiến cảnh tấp nập, đông vui của hội chợ Gò ngày Tết. Theo sách Tuy Phước - Lịch sử và Văn hóa, truyền thuyết địa phương, nơi đây ngày xưa từng là tiền đồn của quân Tây Sơn bảo vệ cảng Thị Nại và Thành Hoàng Đế.

Tết đến, Hoàng đế Quang Trung chỉ dụ cho phép mở hội vui xuân tại chợ Gò Trường Úc, trước là để nhân dân vui Xuân sau chiến tranh mất mát, khổ nhọc, sau là để ba quân vui Xuân, vơi bớt đi nỗi nhớ gia đình. Chỉ dụ còn quy định thời gian vui chơi từ mùng 1 đến mùng 3 Tết.

Cụ Nguyễn Văn Phê (87 tuổi, khu phố Phong Thạnh, thị trấn Tuy Phước), cho biết khi 7-8 tuổi đã biết chợ Gò và đến nay chợ vẫn nhóm họp vào ngày mùng 1 Tết Nguyên đán hằng năm.

"Từ thời ông nội tôi cũng không biết chợ Gò khai thiên lập địa khi nào. Tôi chỉ biết đến ngày mùng 1 Tết, người dân khắp nơi về chợ Gò vui Xuân. Mấy năm gần đây, chợ Gò họp cả ngày mùng 2 Tết, nhưng đông và nhộn nhịp nhất vẫn là sáng mùng 1", cụ Phê nói.

Với nét độc đáo riêng, chợ Gò đã được Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam xếp vào hạng 100 phiên chợ độc đáo nhất Việt Nam.

"Phiên chợ Gò là một di sản văn hóa tinh thần vô cùng quý báu, vừa mang tính lịch sử, vừa mang bản sắc văn hóa đặc trưng của huyện Tuy Phước nói riêng và của miền đất võ Bình Định nói chung, trở thành hoạt động văn hóa cộng đồng mỗi khi Tết đến Xuân về.

Thông qua hội Xuân chợ Gò để tiếp tục tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu rộng rãi đến du khách thập phương về con người và những tiềm năng, thế mạnh của huyện Tuy Phước hiện nay", ông Nguyễn Hùng Tân, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước nói.