"Video nhảm nhí trên YouTube là một vòng tròn tiêu cực, không lối thoát"

Dù có nội dung nhảm nhí, vô bổ, thậm chí là phản cảm, trào lưu làm video như thử thách 24h hay trêu đùa người khác luôn thu hút được lượng xem khủng trên YouTube tại Việt Nam. Đây còn trở thành “mỏ vàng” cho những kẻ chuyên làm nội dung “bẩn” kiếm view, cày tiền.

Chưa dừng lại ở đó, theo số liệu từ Socialblade, những kênh YouTube chuyên sản xuất nội dung nhảm nhí như NTN Vlogs, PHD Troll hay Lâm Vlog đều đang nắm giữ các vị trí rất cao trong bảng xếp hạng kênh YouTube lớn nhất tại Việt Nam.

Tuy nhiên, những dạng video này đang gây hại không ít tác động tiêu cực cho xã hội, đặc biệt là giới trẻ. Để nhìn nhận rõ hơn về những ảnh hưởng tiêu cực của các video nhảm nhí trên YouTube, phóng viên Dân trí đã có buổi trao đổi với PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm khoa Các khoa học giáo dục Đại học Giáo dục.

Người trẻ là đối tượng chính của các video nhảm nhí

Video nhảm nhí, chứa nhiều nội dung "bẩn" đang là vấn đề nhức nhối đối với xã hội. Theo ông, vì sao trẻ em lại là đối tượng thường được các YouTuber này nhắm vào?

Khi xem các nội dung video trên mạng xã hội, nhiều người trẻ không phân biệt được đâu là thế giới thực, đâu là thế giới ảo. 

Chúng ta có thể thấy rất nhiều game thủ chơi game cũng không phân biệt được đâu là cuộc sống trong game, đâu là cuộc sống thực. Vì vậy, có rất nhiều người mang tất cả hành xử trong game vào cuộc sống thực và đã gây ra các vụ việc ảnh hưởng đến tính mạng của người khác.

Các video có nội dung mang tính chất không định hướng bất cứ giá trị tích cực nào mà được đưa lên mạng xã hội thì phần lớn đối tượng xem lại là những người trẻ tuổi.

Vì sao người trẻ lại thích xem những video này? Bởi vì bản thân các bạn ấy ở trong giai đoạn vị thành niên, luôn có tâm lý khám phá tất cả khía cạnh của cuộc sống. Họ có xu hướng tách dần ra khỏi bố mẹ và luôn cho rằng những điều bố mẹ nói chưa chắc đã đúng. Họ muốn tự khám phá xem thế giới này là như thế nào.

Dù bị chỉ trích, những video phản cảm như thử thách 24h làm chó hay ném trứng vào người lạ lại nhận được hàng triệu lượt xem. Vì sao chuyện này lại xảy ra?

Một thực tế đáng buồn là những nội dung tốt đẹp trên mạng xã hội hiện có khá ít. Những cái tốt đẹp thì lại không mới mẻ, kích thích. Điều này khiến cho người xem dễ cảm thấy nhàm chán, không có hứng thú.

Trong khi đó, những hành vi sai, lệch lạc, nhảm nhí lại muôn hình muôn vẻ. Nó có rất nhiều thứ khác thường và những điều đó làm nội dung trở nên mới lạ, gây sốc và khơi gợi sự tò mò, thu hút nhiều người vào xem.

Những nội dung tiêu cực có thể trở thành một vòng tròn, không lối thoát

Vậy những nội dung sai lệch, nhảm nhí này ảnh hưởng ra sao đến người xem?

Khi xem những nội dung này, nó sẽ tác động vào thế giới quan cũng như nhận thức của chúng ta. Đặc biệt, đối với người trẻ, họ không có năng lực thông tin, không phân biệt được đâu là ảo, đâu là diễn, đâu là thực tế ở trong video đó. 

Vì vậy, người trẻ có xu hướng tin vào những thứ đó một cách mù quáng. Khi các hình ảnh, lời nói lặp đi lặp lại trong đầu họ, nó sẽ trở thành một cái gì đấy mà họ chấp nhận được và họ cũng có thể thực hiện chúng vào cuộc sống thực. Do đó, các bạn trẻ có xu hướng bắt chước theo những hành động trong video. 

Thậm chí, khi bắt chước, họ sẽ không bắt chước giống y hệt mà còn thêm mắm dặm muối. Họ tìm cách làm thế nào để nó trông mới lạ hơn, gây sốc hơn và mục đích cuối cùng là thu hút được sự chú ý của người khác nhiều hơn. Điều này khiến cho vòng tròn tiêu cực càng ngày càng trở nên quá đà, vượt xa tầm kiểm soát của những người trẻ.

Theo ông, những người sáng tạo nội dung trên YouTube cần có trách nhiệm như thế nào đối với những sản phẩm mà họ tạo ra?

Không khó để thấy rằng những người sáng tạo ra các video nhảm nhí, gây sốc đều là những người trẻ. Do đó, họ không chú ý đến hậu quả của những hành vi mà bản thân đang thực hiện có thể gây ảnh hưởng tới người khác.

Đôi khi, họ chỉ tập trung vào một mục tiêu duy nhất là làm ra một cái gì đó để có nhiều người vào xem và được nhiều người ghi nhận. Đồng thời, họ cũng không cần biết nó ảnh hưởng đến người khác ra sao. Chính vì thế, trong thời gian vừa rồi có rất nhiều nội dung video nhảm nhí được tung lên Internet cũng như YouTube. 

Cần phải nhìn nhận một thực tế là việc sáng tạo nội dung trên YouTube đã trở thành một nghề và nghề đấy kiếm ra tiền. Vì vậy, có nhiều người đã bất chấp tất cả để tham gia vào sản xuất các nội dung trên YouTube. Chỉ cần đạt được số lượng người xem khủng, họ vẫn có thể kiếm ra tiền.

Chính điều này đã dẫn đến việc rất nhiều người chưa trang bị đủ kiến thức, chưa biết các quy tắc ứng xử trên mạng xã hội cũng tham gia vào nghề này. Nó kéo theo các video không đảm bảo tính giáo dục được đăng tải trong thời gian qua.

Xin cảm ơn ông!