Thuật toán - cánh cửa bước vào thời đại công nghiệp 4.0

Thị trường cần nhưng đang thiếu

Hoàng, một lái xe Grab, đã chuyển từ một hãng taxi trong nước sang lái Grab vì: không có cảm giác “về nhì” – chữ mà cánh tài xế dùng để chỉ việc đón hụt khách. Thuật toán cài đặt trên máy chủ điều hành của Grab tìm cách kết nối giữa tài xế và khách gần nhất, giúp cho tổng quãng đường di chuyển của toàn hệ thống giảm xuống. Trong khi hiệu suất vận tải của taxi truyền thống chỉ cỡ 40%, taxi di chuyển 100km nhưng chỉ thực sự chở khách 40km, thì với Grab con số này là trên 75%, thuật toán đã giúp tăng 87% năng suất của tài xế.

Năm 2011, một nhóm các bạn trẻ Việt Nam đã phát triển một thuật toán nén dữ liệu video đủ tốt để phát theo chuẩn HD qua đường truyền 3G, công ty VP9 với các sản phẩm dùng phần cứng nén video ra đời, với các sản phẩm: đầu phát truyền hình internet, camera giám sát, truyền hình trực tuyến,… năm 2017, công ty đặt mục tiêu doanh số 2.000 tỉ VNĐ.

Trong lĩnh vực quảng cáo trực tuyến, VCCorp vận hành hiệu quả hệ thống Admicro của họ dựa trên thuật toán phân tích nội dung văn bản và phân loại người dùng. Các doanh nghiệp công nghệ có tiếng như Viettel, FPT, CMC cũng tuyển dùng hàng nghìn nhân lực để xây dựng các thuật toán xử lý dữ liệu và trí tuệ nhân tạo xử lý các vấn đề của họ và khách hàng.

Xét về quy mô thị trường lao động, nhu cầu nhân lực có trình độ thuật toán ở Việt Nam là khá lớn, nhưng việc đầu tư cho dạy và học thuật toán dường như chưa có sự phát triển tương xứng; các giáo trình môn học thuật toán vẫn không có nhiều thay đổi so với hàng chục năm trước.

Những sân chơi thúc đẩy phong trào học thuật toán bị đóng khung trong khuôn khổ nhà trường, chủ yếu là các cuộc thi lập trình hàng năm để lấy thành tích về cho nhà trường. Kết thúc cuộc thi, thí sinh ít có cơ hội sử dụng và phát triển những kĩ năng thuật toán đã được học.

Tầm nhìn của những người trong cuộc

Nhiều doanh nghiệp đã chủ động bắt tay vào giải quyết vấn đề này bằng cách thúc đẩy những sân chơi của riêng họ, gần đây nhất phải kể đến cuộc thi Lập trình Quốc tế Samsung – SCPC 2017 – một sân chơi mở dành cho tất cả các sinh viên đang theo học tại các trường đại học, học viện trên toàn quốc. Không những thế, khi kết thúc cuộc thi, thí sinh lại có thể tiếp tục được hỗ trợ, cấp học bổng và đào tạo nâng cao để thêm hoàn thiện năng lực lập trình thuật toán – tấm bằng quan trọng cho nhân lực của kỉ nguyên cách mạng công nghiệp 4.0.

Phát biểu tại lễ phát động cuộc thi này, ông Huh Chang Wan - Phó Tổng Giám đốc Samsung Electronics Việt Nam nhấn mạnh: “Từ năm 2015, Samsung Điện tử đã tổ chức cuộc thi lập trình Samsung Collegiate Programming Cup tại Hàn Quốc. Năm nay, lần đầu tiên cuộc thi mang đến những cơ hội cho sinh viên Việt Nam và sinh viên Ấn Độ cùng đến thi tài tại vòng chung kết diễn ra tại Hàn Quốc. Chúng tôi mong muốn tạo bước đệm để những tài năng trẻ trong lĩnh vực công nghệ thông tin phát huy năng lực cũng như khẳng định vị thế của Việt Nam trên thị trường lao động quốc tế”.

Với SCPC 2017, sinh viên Viêt Nam có cơ hội được tham gia sân chơi quốc tế để tiếp cận, tìm hiểu và trang bị thêm các kỹ năng về lập trình, giải quyết thuật toán, xây dựng ý tưởng, tư duy logic, đồng thời ứng dụng kiến thức lập trình vào cuộc sống, bắt kịp xu thế của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Tầm nhìn của lãnh đạo Samsung về lập trình thuật toán tương đồng với suy nghĩ của nhiều CEO các công ty công nghệ; như ông Nguyễn Mạnh Hùng, tổng giám đốc Viettel đã từng mong muốn “xây dựng Việt Nam thành dân tộc lập trình với 90 triệu dân”; hay là Bill Gates, thậm chí còn làm một video kêu gọi thế hệ trẻ học lập trình.

Dù có vẻ mơ hồ, nhưng các thuật toán tác động to lớn đến cuộc sống nhân loại hơn suy nghĩ của đa số mọi người.

Ít ai biết, Internet, bản chất là một thuật toán định tuyến gói tin được phác thảo từ năm 1978. Nếu không có các thuật toán nén dữ liệu, chúng ta không thể thoải mái nghe nhạc hay xem video trực tuyến. Và nếu không có thuật toán lựa chọn các bài viết phù hợp, trang facebook của bạn sẽ tràn ngập những bài viết vô bổ hoặc quảng cáo không đâu.

Thị trường đang rất cần những lập trình viên có năng lực thuật toán, và những người trẻ Việt Nam đang rất cần những cơ hội được cọ sát, giao lưu trong lĩnh vực này.

Phiêu Vũ