Những loài cá nước ngọt có kích thước “khủng” nhất thế giới

Là một trong những loài cá lớn nhất thế giới, cá da trơn khổng lồ trên sông Mekong có thể dài lên đến 3 mét. Con cá da trơn Mekong lớn nhất từng bắt được tại Thái Lan vào năm 2005 với khối lượng lên đến 293kg, được xem là con cá nước ngọt lớn nhất thế giới từng đánh bắt được.

Hiện số lượng loài cá này đang bị sụt giảm nghiêm trọng do tình trạng đánh bắt quá mức, xây dựng các đập ngăn nước và phá hủy môi trường sống trên sông Mekong.

Đây là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới, tuy nhiên thông tin về loài này hiện vẫn còn rất ít. Hiện không ai biết chắc được còn bao nhiêu cá đuối gai độc khổng lồ còn sót lại trên thế giới, cũng như không biết được môi trường sống yêu thích của loài cá này.

Loài cá đuối gai độc khổng lồ được cho là xuất hiện từ trên trái đất nhiều triệu năm trước và không có nhiều thay đổi cho đến ngày nay. Một con cá đuối gai độc khổng lồ có thể dài 5 mét và trọng lượng lên đến 600kg. 

Loài cá này thường xuất hiện ở các hệ thống sông ở Thái Lan, đảo Borneo (thuộc chủ quyền của Brunei, Indonesia và Malaysia), New Guinea và miền bắc nước Úc. Chúng thường chôn mình dưới đáy cát hoặc bùn của các dòng sông. Cá đuối gai độc sử dụng một bộ phận nhạy cảm trên cơ thể để phát hiện điện trường của động vật và xác định vị trí con môi, thường là sò và cua.

Số lượng cá đuối gai độc đã giảm sút đáng kể trong những năm qua vì môi trường sống ven sông của chúng đã bị suy thoái. Cá đuối gai độc khổng lồ có thể xem là một loài cá nguy hiểm với con người. Trên đuôi mỗi con cá đuối có một gai nhọn có thể dễ dàng đâm xuyên qua cơ thể người, thậm chí là phần xương, giống như một mũi tên. Không chỉ đâm, loài cá đuối gai độc còn có thể truyền chất độc vào vết thương của nạn nhân.

Có kích thước cơ thể dài 3 mét và khối lượng hơn 180kg, Arapaima (Hải tượng long) là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới và là loài cá lớn nhất trên sông Amazon nói riêng và cả Nam Mỹ nói chung. Hải tượng long còn được biết đến với biệt danh “quái vật sông Amazon” vì kích thước lớn của mình.

Hiện số lượng loài cá này đang bị giảm sút nghiêm trọng do tình trạng đánh bắt tràn lan và giá trị kinh tế, thực phẩm của nó. Loài Hải tượng long đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Cá chiên là loài cá da trơn ăn thịt lớn, sinh sống chủ yếu ở khu vực châu Á, đặc biệt tại khu vực ghềnh sông Himalaya, khu vực chính và các nhánh lớn của sông Mekong... Hiện số lượng loài cá này rất ít và sự tồn tại của loài cá này cũng đang bị đe dọa bởi tình trạng ô nhiễm môi trường trên các dòng sông ở châu Á.

Cá chiên khổng lồ là đề tài về những câu chuyện cá da trơn ăn thịt người tại Ấn Độ. Nhiều người Ấn Độ cho rằng những thi thể được thủy táng trên sông sau đó trở thành thức ăn của loài cá này. Tuy nhiên hiện vẫn chưa có bằng chứng để chứng minh loài cá chiên khổng lồ ăn xác người chết. Bên cạnh đó, tình trạng đánh bắt tràn lan khiến cho rất ít cá thể cá chiên đạt được kích thước lớn để có thể ăn được thức ăn có kích thước bằng con người.

Cá tầm trắng là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất ở Bắc Mỹ. Một con tầm trắng trưởng thành có thể dài hơn 4,5m và nặng hơn 450kg. Loài cá này chủ yếu sống ở các sông Fraser ở Canada và sông Sacramento ở California.

Mối đe dọa lớn nhất với cá tầm trắng Bắc Mỹ là cá đập ngăn nước, khiến cho dòng sông bị phân chia và dẫn đến sự suy giảm của quần thể cá tầm trắng do sự suy giảm về thức ăn và thay đổi về môi trường sống. Một số cá tầm trắng trước đó thường bơi ngược sông để tránh sự xâm nhập của nước mặn bây giờ bị mắc kẹt vì những con đập ngăn nước.

Thoạt nhìn, cá tầm thìa giống như một loài cá thuộc họ da trơn, tuy nhiên trên thực tế đây là một loài thuộc họ nhà cá tầm. Cá tầm thìa sống trên sông Mississippi (Mỹ) là một trong hai loài cá tầm thìa lớn nhất thế giới và được cho là có nguồn gốc nguyên thủy. Một con cá tầm thìa Mỹ trưởng thành có thể dài hơn 1,8m và nặng hơn 200kg.

Hiện trứng cá tầm thìa Mississippi được sử dụng để sản xuất trứng cá muối chất lượng và có thể bán với giá vài trăm USD/pound. Nhu cầu đối với trứng cá muối đã dẫn đến tình trạng xâm phạm số lượng loài cá này do ngư dân thu hoạch trứng cá tràn lan. 

Cá leo là loài cá da trơn nước ngọt sống trong các sông và hồ nước lớn, phân bổ chủ yếu tại châu Á từ Pakistan đến Việt Nam. Đây là một loài cá ăn thịt lớn có thể có kích cỡ dài hơn 2,4 mét khi trưởng thành. Chúng là loài cá chậm chạp và kiếm ăn tại tầng bùn đáy. Cá non chủ yếu ăn côn trùng; còn cá trưởng thành ăn cá nhỏ, động vật giáp xác và động vật thân mềm. 

Tại Ấn Độ, loài cá này đang đối mặt với nguy cơ biến mất do thu hoạch tràn lan, ô nhiễm môi trường sống.

Số lượng loài cá đao nước ngọt đang bị đe dọa nghiêm trọng. Các cá thể khỏe mạnh của loài cá này hiện chỉ tìm thấy tại rất ít địa điểm, trong đó có sông Fitzroy ở Úc. Tất cả các loài cá đao được xếp vào danh sách loài cực kỳ nguy cấp của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế.

Đặc điểm của loài cá này là sống những năm đầu ở môi trường nước ngọt, trước khi di chuyển và sống ở khu vực biển hoặc ven biển khi đã  trưởng thành. Một con cá đao trưởng thành có chiều dài cơ thể lên đến hơn 7 mét.

Cá chép Xiêm khổng lồ là liên hệ đến họ cá vàng và sinh sống chủ yếu ở khu vực thượng lưu của sông Mekong và sông Chao Phraya  ở Thái Lan.

Một con cá chép Xiêm trưởng thành có thẻ dài đến hơn 3 mét và nặng gần 300kg.

Hiện số lượng cá chép này đang bị đe dọa nghiêm trọng do tình trạng đánh bắt tràn lan và môi trường sống bị ô nhiễm.