Chuyện về doanh nghiệp công nghệ Việt tạo dấu ấn mở đường

Nhận xét về Tinh Vân, ông Nguyễn Thành Nam, nguyên Tổng giám đốc FPT đã cho rằng: Tinh Vân là một công ty tin học có cá tính ở Việt Nam. Mặc cho thời cuộc thay đổi, mặc cho các đối thủ xâm lấn sang các thị trường đa ngành nghề khác, Tinh Vân vẫn thủy chung với lĩnh vực cốt lõi của mình là công nghệ thông tin, viễn thông và cần mẫn tạo ra vô số các sản phẩm dịch vụ có ích cho xã hội. Sinh khí và nhiệt huyết đó không mấy công ty vẫn giữ được sau những biến chuyển của chặng đường dài. Tháng 7 này, nhân kỷ niệm 20 năm thành lập Tinh Vân, xin được điểm qua những dấu ấn mang tính mở đường của công ty này.

Máy tìm kiếm: đi trước người khổng lồ

Dấu ấn mở đường đầu tiên của Tinh Vân phải kể đến là trong lĩnh vực tìm kiếm với công cụ Vinaseek. Trước khi Google bành trướng ở thị trường tìm kiếm Việt Nam, thì Vinaseek của Tinh Vân được coi như một công cụ tìm kiếm tiếng Việt mạnh nhất với số lượng người sử dụng kỷ lục. Hồi đó, các bảng mã tiếng Việt chưa thống nhất, có tới 20 bảng mã khác nhau cùng tồn tại, và các search engine của Altavista hay Yahoo không hỗ trợ mã tiếng Việt. Vinaseek đã giải quyết triệt để những điểm yếu đó. Sau một năm hoạt động Vinaseek đã tạo được cơ sở dữ liệu chỉ mục với 6 triệu trang web tiếng Việt, mỗi ngày xử lý hàng trăm ngàn yêu cầu tìm kiếm và trở thành ô tìm kiếm mặc định của hàng trăm trang web có uy tín ở Việt Nam.

Máy tìm kiếm Tiếng Việt Xalo.vn được ra mắt năm 2008

Sau này, khi Google bắt đầu hỗ trợ tìm kiếm tiếng Việt với bảng mã Unicode, đồng thời tất cả các website ở Việt Nam thống nhất sử dụng chung bảng mã thì Vinaseek được Tinh Vân đầu tư và phát triển thành Cổng thông tin Xalo.vn với những chiến lược mới.

Từ Intranet tới cổng thông tin

Giai đoạn trước năm 1997, khi Việt Nam chưa chính thức kết nối Internet toàn cầu, dân yêu công nghệ đã phải dùng tạm những mạng máy tính qui mô nhỏ mô phỏng Internet, sử dụng công nghệ TCP/IP, dial-up và các máy chủ web, gọi là mạng Intranet. Ngày đó, Tinh Vân đã xây dựng và phát triển cả hai mạng Intranet đầu tiên ở Việt Nam là mạng ITNet của Ban chỉ đạo Chương trình Quốc gia về CNTT và mạng Netlab. Trong đó, Netlab là một trong những forum đầu tiên ở Việt Nam cho dù khá thô sơ. Rất nhiều người đã lần đầu tiên trong đời được trải nghiệm “chat” online từ Netlab với cảm giác hết sức đặc biệt, khi mà những người xung quanh mới chỉ lõm bõm biết tới email, hoặc thư từ truyền thống.

Không dừng tại đó, Tinh Vân dường như luôn tìm tòi khám phá và tự làm mới mình. Bởi chỉ một năm sau, khi công nghệ xây dựng website còn là điều vô cùng mới mẻ với nhiều người Việt Nam, khi mà người lập trình phải dựng website từ một trang HTML tĩnh cùng một loạt những tiện ích phải tự tay dựng thì Tinh Vân đã phát triển bộ phần mềm giải pháp Cổng thông tin điện tử TVIS. Anh Hoàng Tô, chủ tịch HĐQT của Tinh Vân chính là người đã viết những dòng code đầu tiên cho TVIS. Trải qua nhiều lần phát triển bởi những cao thủ khác của Tinh Vân, TVIS trở thành giải pháp cổng thông tin số một của Việt Nam và chiếm thị phần lớn nhất ở mảng này. Tính đến nay, TVIS đã được triển khai rộng rãi cho hàng loạt các bộ ngành, cơ quan Chính Phủ, như: Bộ Ngoại Giao, Cổng thông tin Chính phủ (chinhphu.vn), cổng Quốc hội, cổng của các Bộ ngành và nhiều tỉnh thành lớn (TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Thái Bình …) Có thể thấy, TVIS xuất hiện phản ánh đúng nhu cầu của thị trường và một lần nữa Tinh Vân lại chứng tỏ khả năng đón trước được nhu cầu của người sử dụng và xu hướng công nghệ của tương lai.

Tiên phong các giải pháp phần mềm chuyên nghiệp

Trong khi với nhiều doanh nghiệp CNTT Việt Nam khác, việc tạo ra một “đứa con” giải pháp chuyên nghiệp là điều gì đó khá khó khăn, thì Tinh Vân lại là đơn vị đi tiên phong và sở hữu khá nhiều các giải pháp phần mềm nghiệp vụ số một Việt Nam. Điển hình trong số đó phải kể tới giải pháp Thư viện điện tử - Thư viện số Libol.

Trước năm 1998, phần mềm thư viện phổ biến và duy nhất tại Việt Nam là CDS/ISIS (một sản phẩm miễn phí của Unesco), với hai phiên bản chạy trên hệ điều hành DOS và Windows, dành cho thủ thư là chính. Bạn đọc thư viện vẫn phải tra cứu sách trên phích phiếu, và hầu hết các nghiệp vụ hàng ngày trong thư viện đều chưa được tin học hóa. Khi đó, Libol của Tinh Vân đã đưa ra một tầm nhìn hoàn toàn mới với thời điểm đó. Đó là xây dựng một giải pháp tổng thể, quản lý tất cả các hoạt động nghiệp vụ trong thư viện chứ không chỉ đơn thuần là quản lý tài liệu và đặc biệt đưa thư viện lên Internet để phục vụ bạn đọc như một thư viện số. Đây là điều mà giới thư viện Việt Nam khi đó chưa nghĩ tới.

Độ phổ biến của Libol đối với ngành thư viện lớn đến nỗi, giai đoạn những năm 2000, phố Lý Thường Kiệt, Hà Nội còn được gọi đùa là « phố Libol » vì trên con đường này có tới 6 cơ quan cùng sử dụng giải pháp thư viện điện tử của Tinh Vân. Hiện Libol vẫn đang chiếm trên 60% thị phần phần mềm thư viện trong cả nước, đem lại doanh thu hàng chục tỷ mỗi năm cho Tinh Vân.

Một lĩnh vực giải pháp tiềm năng khác mà Tinh Vân cũng giữ vai trò người mở đường phải kể tới là giải pháp quản lý nguồn nhân lực HiStaff. Ban đầu HiStaff được cung cấp theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp lớn là Unilever Việt Nam. Chỉ sau một thời gian ngắn, HiStaff nhanh chóng trở thành giải pháp được ưu tiên triển khai tại nhiều doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam như: Techcombank, Maritime Bank, Honda Vietnam, Vinamilk, Pepsico, Phú Thái… Và tất nhiên, HiStaff đã trở thành sản phẩm mở đường cho một thị trường mới – thị trường giải pháp quản trị nhân lực với sự tham gia của một số các tên tuổi trong làng CNTT khác. Nhưng với vai trò người tiên phong, HiStaff vẫn để lại dấu ấn riêng của mình khi dẫn đầu về thị phần phần mềm quản trị nhân lực ở Việt Nam với doanh thu hàng năm cả triệu USD.

Từ năm 2002 đến 2007, Tinh Vân liên tục cho ra mắt các giải pháp phần mềm khác nhau như: Giải pháp Quản lý Đại học Union, Giải pháp Quản lý Lưu trữ eFile, Giải pháp Quản lý Tài sản Qualita, Giải pháp Đào tạo trực tuyến Clever, Giải pháp Ngân hàng đề và Thi trắc nghiệm OmegaTest, Giải pháp Dịch tự động Anh-Việt Davit… Đó đều là những phần mềm giải pháp đồ sộ, có độ phức tạp cao và là những giải pháp lần đầu tiên được một đơn vị trong nước phát triển và đưa ra thị trường.

Sứ mệnh người mở đường

Nói về Tinh Vân, người ta vẫn thường ví von Tinh Vân là điển hình của những nhà khoa học làm kinh doanh, đâu đó có hàm ý về tính lý tưởng. Và mạch chảy “lý tưởng” giống như một “bản năng” của người Tinh Vân trong hoạt động nghiên cứu phát triển, khi mà mới đây Tinh Vân lại một lần nữa là người tiên phong trong lĩnh vực Sách giáo khoa điện tử. Bắt nguồn từ ý tưởng rất đơn giản, đưa tất cả bộ sách giáo khoa vốn trĩu nặng trên vai các em thơ khi cắp sách đến trường, vào một chiếc máy tính bảng mỏng và nhẹ. Đây là điều mà hầu như bất cứ ông bố, bà mẹ nào ở Việt Nam có con đang đi học cũng đều mong muốn và ước mơ có một cuộc cải cách về gánh nặng sách vở trong suốt mười mấy năm qua. Bình luận về ý nghĩa Sách giáo khoa điện tử Classbook, các nhà giáo dục Việt Nam đều đánh giá Sách giáo khoa điện tử chắc chắn là xu thế tất yếu của tương lai và đây là một bước ngoặt đổi mới có ý nghĩa đối với nền giáo dục tại Việt Nam.

Nói về câu chuyện phát triển công ty trong 20 năm qua và chiến lược phát triển trong tương lai, ông Hoàng Tô, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Tinh Vân cho biết: “Với tôi, 20 năm Tinh Vân chỉ là bước đầu tích lũy và khẳng định sức sáng tạo của một doanh nghiệp tiên phong trên thị trường. Tinh Vân sẽ luôn giữ tinh thần của một công ty khởi nghiệp với tất cả phẩm chất tốt đẹp như: sự đam mê, tự lập, nhiệt huyết, hoài bão, khát vọng, luôn đầy ắp những ý tưởng sáng tạo táo bạo. Từ năm 2014, Ban lãnh đạo Tinh Vân đã xác lập chiến lược “Go Global”, mạnh mẽ bước khỏi lũy tre làng, quyết tâm tìm kiếm những cơ hội lớn ở những chân trời mới”.

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp lớn trong làng CNTT đang chủ yếu hoạt động kinh doanh dịch vụ, gia công mà thiếu vắng những sản phẩm cốt lõi, thì một doanh nghiệp như Tinh Vân thực sự là điểm sáng đáng trân trọng. Với 20 năm phát triển, với sứ mệnh của người mở đường trong nhiều lĩnh vực tin rằng, Tinh Vân sẽ sớm dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực quan trọng của thị trường công nghệ Việt Nam, và cùng với chiến lược “Go Global”, Tinh Vân sẽ mạnh mẽ bước ra thị trường toàn cầu.

Tường Vy