5 sai lầm "chết người" của Nokia

Sau khi tiếp tục đưa ra những dự báo về tình hình tài chính đáng thất vọng của mình, Nokia dường như đang tiếp tục tiến sát hơn đến bên bờ vực thẳm. Mới đây, Nokia cho biết sẽ đóng cửa một loạt các nhà máy của mình tại Phần Lan, Đức và Canada đồng thời sa thải trên 10 ngàn công nhân (khoảng 10% lực lượng lao động) làm việc tại đây cùng nhiều vị trí lãnh đạo chủ chốt của hãng vào cuối năm 2013.

Công bằng mà nói, nếu Nokia trì trệ và đánh mất vị thế của mình trên thị trường, đó chắc chắn không phải là lỗi của giám đốc điều hành Elop. Mặc dù vậy, ông Stephen Elop vẫn còn có cơ hội để kéo công ty thoát khỏi tình cảnh bi đát như hiện nay. Nhưng trước hết, có lẽ cả Nokia và vị lãnh đạo của mình cần phải thẳng thắn nhìn nhận những sai lầm của chính họ mới có cơ may "đổi vận".

Trang công nghệ Cnet vừa đăng tải một bài viết chỉ ra 5 sai lầm "chết người" của Nokia:

Một trong những sai lầm đầu tiên và lớn nhất của Nokia là không tận dụng được xu hướng điện thoại gập vốn rất được người tiêu dùng ở Mỹ ưa chuộng từ đầu những năm 2000. Trước đó Nokia đã từng có một vị trí cao trên thị trường Mỹ và gần như tất cả mọi người đều từng có một chiếc điện thoại phong cách dạng thanh từ Nokia. 

Tình thế bắt đầu thay đổi khi một loạt mẫu điện thoại cao cấp từ các hãng đối thủ bắt đầu đặt chân đến Mỹ và hướng người tiêu dùng nước này tìm đến với dạng điện thoại nắp gập. Tất nhiên, đáng chú nhất là mẫu điện thoại Motorola Razr phiên bản đầu tiên. Motorola Razr đã nhanh chóng gặt hái được thành công ngoài mong đợi và với sản phẩm này, Motorola đã thực sự đe dọa một phần "miếng bánh" thị trường của Nokia.

Phản ứng của Nokia trước động thái mới của các đối thủ là sản xuất thêm nhiều mẫu điện thoại dạng thanh hơn. Ở địa vị thống trị của mình (có thời điểm Nokia đã kiểm soát tới 2/3 thị trường điện thoại), Nokia có thể đủ khả năng để bán những chiếc điện thoại giống hệt nhau trên khắp thế giới thay vì điều chỉnh chúng cho những thị trường cụ thể. Việc Nokia miễn cưỡng sốt sắng sản xuất những chiếc điện thoại nắp gập đã gây tổn thất cho hãng ở thị trường Mỹ, nơi mà hãng sản xuất điện thoại Phần Lan không hề có một sự hiện diện lớn hơn trong hơn một thập kỷ.

Nokia không có khả năng sản xuất những chiếc điện thoại tùy biến cho thị trường Mỹ cũng như không thể "kết thân" với các nhà mạng nước này. Chính điều đó lại càng khiến cho thị phần thị trường của Nokia tại Mỹ sụt giảm mạnh. Chiến lược "đường của tôi hoặc đường thẳng" của Nokia về lĩnh vực điện thoại di động đã khiến hãng không thể ngồi cùng bàn với các hãng viễn thông, vốn rất thích những công ty nhanh nhẹn hơn như Motorola.

Ngoài ra, Samsung và LG cũng đang ngày càng được hưởng lợi khi dành được nhiều thiện cảm từ phía các nhà mạng Mỹ. Chính vì thế, không có gì phải ngạc nhiên khi ảnh hưởng của hai hãng này trong ngành công nghiệp đã tăng mạnh trong thập kỷ qua.

Thay vì thế, Nokia lại tự làm lu mờ mình đi và chỉ bằng lòng là một thương hiệu phù hợp với những người hâm mộ trung thành. Nokia đã đặt những cửa hàng riêng của họ tại các thành phố lớn như New York, trực tiếp bán điện thoại cho khách hàng mà không đi kèm hợp đồng sử dụng dịch vụ mạng, điều đó có nghĩa là hãng phải bán các sản phẩm điện thoại của mình với mức giá cao vì không được các nhà mạng trợ giá. Tất nhiên sẽ chỉ có một nhóm nhỏ người tiêu dùng sẵn sàng bỏ một khoản tiền lớn như vậy để mua điện thoại Nokia.

Quan trọng hơn, sự hiện diện tối thiểu của Nokia tại Mỹ cũng đồng nghĩa với việc hãng không được khai thác vào thị trường này khi chuyển sang sản xuất smartphone theo mốt.

Chiếc iPhone thế hệ đầu tiên của Apple đã làm chấn động thị trường và thay đổi sự mong đợi về những gì mà mọi người có thể làm với một chiếc điện thoại thông minh. Chỉ có điều, iPhone không thể ngay lập tức được tất cả người tiêu dùng đón nhận bởi nhiều người trong số họ vẫn cảm thấy thoải mái với những nền tảng cũ kỹ và rườm rà hơn như Windows Mobile, Palm OS và cả hệ điều hành Symbian của Nokia.

Đặc biệt, Nokia không hề cảm nhận được mối đe dọa từ phía iPhone. Hãng sản xuất điện thoại Phần Lan vẫn tự tin với ngôi vị số 1 trong lĩnh vực smartphone và khi được hỏi về iPhone, ban lãnh đạo của công ty này sẽ vẫn thường xuyên tâng bốc chiếc điện thoại của đối thủ.

iPhone thế hệ đầu có mức giá khá cao, điều đó khiến cho chiếc điện thoại này trở thành một thứ xa xỉ đối với những người đam mê các món đồ công nghệ. Tuy nhiên, khi Apple kí kết hợp đồng với hãng viễn thông AT&T để giảm giá bán iPhone xuống còn 200 USD, chiếc điện thoại này nhanh chóng trở thành một sản phẩm chủ đạo và là một mối đe dọa đáng sợ đối với tất cả các nhà sản xuất điện thoại di động lớn khác. Sự có mặt của iPhone cũng thúc đẩy Apple trình làng App Store và kho ứng dụng này đã gắn kết người tiêu dùng vào một thế giới ứng dụng chỉ hoạt động trên hệ điều hành iOS.

Nokia cũng có cửa hàng ứng dụng riêng của hãng này nhưng nó không đủ hấp dẫn như những gì mà các nhà phát triển có thể làm với iOS. Tại thời điểm đó, rõ ràng Nokia đã mất rất nhiều thứ vốn đã góp phần duy trì thương hiệu của hãng. Kết quả là Nokia bắt đầu phải chứng kiến sự sụt giảm thị phần ngày càng mạnh mẽ của mình.

Symbian đã trở nên vô cùng già cỗi khi iPhone xuất hiện nhưng những đổ vỡ mới thực sự bắt đầu xuất hiện khi hệ điều hành Android của Google trở thành nền tảng di động số 1 trên thị trường. Android đã mang đến cho các nhà sản xuất điện thoại khác một hệ điều hành di động thời thượng mà họ có thể sử dụng để cạnh tranh với iPhone và nhiều hãng sản xuất đã nhanh chóng nhảy vào cuộc chơi này.

Motorola, vốn phải đối mặt với những khó khăn của riêng mình sau khi ánh hào quang của điện thoại Razr đã bị lu mờ, đã "se duyên" với Android và ngay lập tức nhận được sự hỗ trợ đắc lực từ phía hãng viễn thông Verizon Wireless. HTC thì nhanh chóng sử dụng Android và cũng ngay lập tức hưởng lợi từ hệ điều hành này. Samsung, LG theo sau chậm hơn trong cuộc chơi này nhưng hơn ai hết, họ đang tiến những bước tiến lớn nhờ Android. 

Tuy nhiên, Nokia lại tỏ ra quá "cứng đầu" khi vẫn bấu víu vào Symbian. Thậm chí công ty này còn đầu tư gấp đôi vào nền tảng già cỗi của họ. Ban đầu Nokia thâu tóm Symbian với mục đích phân phối hệ điều hành này như một giấy phép mã nguồn mở. Trong năm 2008, Nokia đã phát hành Symbian như một phần của liên minh phần mềm Symbian Foundation do Nokia khởi xướng. Liên minh này là tập hợp các nhà sản xuất, nhà cung cấp dịch vụ hỗ trợ Symbian. Tuy nhiên, Symbia không hoạt động và Nokia buộc phải giải tán liên minh này 2 năm sau đó. Đó cũng là lúc ông Elop cảm thấy rằng Nokia đã có đủ sự can đảm để từ bỏ Symbian như nền tảng chính của hãng này.

Nokia có thể đã cố bám víu lấy Symbia bởi những nỗ lực riêng của hãng này nhằm tạo ra một hệ điều hành smartphone mới. Nokia có thể không còn muốn nhớ đến Maemo. Maemo được cho là hệ điều hành smartphone kế tiếp của Nokia dựa trên Linux.

Còn nhớ Intel đã từng muốn nhảy vào lĩnh vực kinh doanh smartphone và đã phát triển một hệ điều hành dựa trên Linux riêng của hãng có tên là Moblin. Trong năm 2010, Intel đã kết hợp nền tảng Linux của mình và nền tảng Maemo của Nokia để tạo thành MeeGo. Tuy nhiên, hệ điều hành MeeGo mới này chỉ khiến gây ra thêm nhiều sự chậm trễ hơn nữa mà thôi.

Đó là điều hiển nhiên bởi MeeGo chưa sẵn sàng cho thời gian đầu sau khi Elop chuyển trọng tâm của Nokia sang Microsoft và Windows Phone như là nền tảng chính của nhà sản xuất điện thoại Phần Lan.

Năm ngoái, Nokia đã ra mắt mẫu điện thoại N9 hoạt động trên hệ điều hành MeeGo nhưng sau đó, Nokia đã nghĩ lại và biến N9 thành một chiếc điện thoại khác thường bằng cách sử dụng một hệ điều hành "đã chết". Tuy nhiên, dù sao N9 cũng đã trở thành cơ sở cho dòng điện thoại thông minh Lumia ít nhiều đình đám sau này của Nokia.

Theo Cnet