Xét nghiệm máu giúp phát hiện "mầm mống" ung thư như thế nào?

Trên thế giới, ung thư vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Ước tính đến năm 2030, số ca tử vong do ung thư sẽ tăng từ 8 triệu lên 13 triệu.

Chẩn đoán sớm là chìa khóa để giảm tử vong do ung thư và tăng cơ hội điều trị thành công cao hơn rất nhiều. Ngược lại, nếu điều trị khi ở giai đoạn muộn, tế bào ung thư đã di căn thì gần như không còn nhiều ý nghĩa và tiên lượng của người bệnh sau điều trị cũng rất thấp.

Bên cạnh các phương pháp truyền thống như chụp X-quang; chụp nhũ ảnh vú; chụp cắt lớp não, lồng ngực…, chúng ta còn có thể tầm soát ung thư thông qua xét nghiệm máu.

Xét nghiệm máu giúp phát hiện “mầm mống” ung thư như thế nào?

Xét nghiệm máu giúp tầm soát ung thư thông qua việc phát hiện các dấu ấn ung thư.

Dấu ấn ung thư là một chất được sản sinh bởi tế bào ung thư, hoặc tế bào khỏe mạnh (để đáp ứng với sự xuất hiện của ung thư trong cơ thể). Một dẫn chứng điển hình về dấu ấn ung thư là các loại protein.

Cụ thể, các tế bào ung thư có xu hướng tạo ra protein đặc biệt, ví dụ ung thư gan là AFP, ung thư tụy là CA19-9, ung thư phổi là CYFRA, ung thư buồng trứng là CA125…

Bằng cách nhận diện sự có mặt của các loại protein khác thường này trong máu, bác sĩ có thể đánh giá rủi ro mắc ung thư của mỗi người, từ đó thực hiện các phương pháp kiểm tra chuyên sâu hơn để xác nhận.

Hạn chế của xét nghiệm tìm dấu ấn ung thư trong máu

Mặt trái của phương pháp này là độ tin cậy thường không cao, bởi dấu ấn ung thư có thể xuất hiện nhiều trong cơ thể do các tác nhân ngoài ung thư. Ví dụ, việc hút thuốc lá nhiều hoặc bị viêm ruột làm tăng lượng protein CEA. Do đó, không phải 100% các trường hợp xét nghiệm thấy dấu ấn ung thư ở mức cao là đã mắc bệnh ung thư.

Ngược lại, cũng có trường hợp dù đã mang trong mình khối u ác tính, thậm chí là giai đoạn muộn lại có các chỉ số dấu ấn ung thư bình thường. Chính vì vậy, kết quả xét nghiệm tìm dấu ấn ung thư trong máu được khuyến cáo chỉ dùng để bổ sung thêm căn cứ cho một bệnh lý nghi ngờ ung thư.