Tiêm chủng để phòng bệnh thủy đậu

Bệnh thủy đậu là gì?

Bệnh thủy đậu (BTĐ) là loại bệnh lây nhiễm nhưng thường ở thể nhẹ và lành tính. Bệnh do vi rút Varicella Zoster gây ra, bệnh tiến triễn trong khoảng 10 - 15 ngày rồi tự khỏi. Bệnh lây do tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, hay lây qua đường hô hấp (từ nước bọt, hắt hơi, dịch tiết từ mũi - họng của người bệnh.).

Cần chú ý thời gian lây bệnh thường kéo dài, người bị BTĐ có khả năng lây nhiễm cho người khác từ 1 - 2 ngày trước khi người bệnh phát ban, cho đến khi những nốt phỏng nước của người bệnh khô vảy hoàn toàn, vẫn còn khả năng lây nhiễm.

Dù là loại bệnh nhẹ, lành tính, nhưng vẫn có những trường hợp bị thủy đậu có biến chứng, nhất là đối với những trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, phụ nữ đang mang thai, trẻ em bị các bệnh suy giảm miễn dịch, người bị nhiễm HIV/AIDS. Những biến chứng thường gặp nhất là bị nhiễm trùng da, zona (người dân thường gọi là bệnh giời leo). Riêng đối với phụ nữ mang thai dễ gây nên những dị tật bẩm sinh cho thai nhi.

Khoảng 2 tuần sau khi tiếp xúc với nguồn lây bệnh, người bệnh có biểu hiện sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi và đau họng. Sau đó, trên da xuất hiện các nốt ban đỏ bắt đầu ở vùng đầu, mắt rồi lan ra toàn thân. Khoảng từ 12 - 24 giờ sau, các nốt ban tiến triển thành các nốt phỏng có dịch nước bên trong, sau đó vỡ ra rồi khô thành vảy rồi bong tróc sau 5 -10 ngày mà không để lại sẹo nếu như không bị nhiễm trùng da.

BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa nhiễm BV Nhi đồng 1, cho biết: “Hiện nay đang vào mùa BTĐ, trẻ được đưa đi khám rất đông nhưng ít nhập viện, trừ khi có biến chứng, thường thì tự chữa bệnh BTĐ tại nhà”.

Nhưng, để tránh lây lan ra cộng đồng, nên đưa bệnh nhân đến khám tại các cơ sở y tế, để có thể phát hiện bệnh sớm và cách ly người bệnh.

Khi có người bị BTĐ, nên để người bệnh nằm trong phòng riêng, thoáng khí và có ánh mặt trời. Vệ sinh mũi, họng bệnh nhân hàng ngày bằng dung dịch nước muối sinh lý 9%, cũng như làm vệ sinh các đồ dùng cá nhân, nơi chốn sinh hoạt của người bệnh bằng nước Javel hoặc dung dịch Cloramin B.

Thay quần áo và tắm rửa hằng ngày cho người bệnh bằng nước ấm trong phòng tắm, nên cho người bệnh mặc các loại quần áo rộng, nhẹ và mỏng.

Đối với trẻ nhỏ nên cắt móng tay, giữ vệ sinh tay sạch sẽ hay dùng bao tay vải nhằm tránh trẻ gãi gây trầy xước các nốt phỏng nước sẽ dẫn đến nhiễm trùng da.

Trẻ nhỏ cũng như người lớn, khi bị BTĐ cần hạn chế các sự tiếp xúc và phải được cách ly từ 7 - 10 ngày (nghỉ làm, nghỉ học). Đặc biệt đối với các phụ nữ mang thai tuyệt đối tránh tiếp xúc với người bệnh.

Cho trẻ uống thuốc hạ sốt Paracetamol nếu trẻ sốt cao( lưu ý không dùng thuốc Aspirin). Cho trẻ ăn các thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu và nhất là cho uống nhiều nước, nước trái cây cam, chanh.

Tiêm chủng vắc xin ngừa thủy đậu

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa nhiễm BV Nhi đồng 1, thì: “Tiêm chủng vaccin là biện pháp hửu hiệu nhất để phòng ngừa BTĐ”.

Tất cả các trẻ em trên 12 tháng tuổi, người lớn chưa từng tiêm ngừa thuỷ đậu, cũng như những phụ nữ trong độ tuổi sanh đẻ, chưa từng bị thuỷ đậu hoặc chưa được tiêm phòng lúc nhỏ, đều có thể tiêm vắc xin ngừa. Thời gian vắc xin có hiệu lực là 3 tuần sau khi tiêm và thời gian miễn dịch (không mắc bệnh) kéo dài trung bình là 15 năm.

Đặc biệt, đối với phụ nữ 3 tháng sau khi tiêm ngừa vắc xin thuỷ đậu mới được mang thai, còn khi đang có thai mà bị nhiễm vi rút thuỷ đậu hay đang sống trong vùng có dịch bệnh thuỷ đậu thì nên đến khám tại các BV phụ sản để được theo dõi và điều trị cách thích hợp.

Hiện TPHCM có 2 loại vắc xin ngừa thuỷ đậu:  loại tiêm một mũi duy nhất cho mọi lứa tuổi. Tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng cho trẻ trên 12 tuổi và tiêm 1 mũi duy nhất cho trẻ dưới 12 tuổi.

Ngọc Thanh