Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nguy hại cho sức khỏe

Hồng Hải

(Dân trí) - TS Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, các sản phẩm thuốc lá điện tử, nung nóng rất có hại cho sức khỏe, làm tăng nguy cơ ung thư, thậm chí tử vong.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều gây nghiện

Ngày 28/5, tại hội thảo khoa học và chia sẻ kinh nghiệm về công tác tư vấn và điều trị cai nghiện thuốc lá của Bệnh viện Bạch Mai, Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam nhấn mạnh, các sản phẩm thuốc lá điện tử, nung nóng cực kỳ có hại cho sức khỏe.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nguy hại cho sức khỏe - 1

Tiến sĩ Angela Pratt nhấn mạnh, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gây nhiều nguy hại cho sức khỏe (Ảnh: M.T).

Những sản phẩm này có chứa các hóa chất độc hại gây ung thư và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và phổi. Trong ngắn hạn, chúng cũng có thể gây ra tổn thương phổi cấp nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong.

Tiến sĩ Angela Pratt cho biết, nhiều người lầm tưởng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng giúp mọi người cai thuốc lá.

"Nhưng không có bằng chứng cho thấy sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng giúp cai thuốc lá. Ngược lại, các sản phẩm này đưa nicotine tới mọi người - đặc biệt là những người trẻ tuổi - khiến họ bị lôi cuốn, bị nghiện nicotine", bà Angela Pratt nói.

Tại hội thảo, PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh: Hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh mạn tính và nan y và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu mà có thể phòng tránh được.

Trong khói thuốc lá có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 69 chất gây ung thư và là nguyên nhân gây ra 25 nhóm bệnh khác nhau, bao gồm 11 loại ung thư, các bệnh tim mạch, các bệnh về hô hấp và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ. Ước tính cứ 2 người hút thuốc lá thì có 1 người sẽ tử vong sớm.

Tại Việt Nam có sự gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới, chủ yếu là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là trong giới trẻ. Ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ đã tăng gấp đôi từ 3,5% năm 2022, lên 8% năm 2023.

Theo bà Angela Pratt, trên thế giới, các công ty lo lắng vì nguy cơ giảm lợi nhuận từ thuốc lá thông thường. Ngành công nghiệp này đang tích cực thúc đẩy các sản phẩm nicotine và thuốc lá mới để tuyển dụng những người hút thuốc trẻ tuổi.

Đó là lý do tại sao Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay - 31/5 được chọn chủ đề là "Bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên khỏi sự can thiệp của ngành công nghiệp thuốc lá".

Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết, ngày càng có nhiều quốc gia (khoảng 40 quốc gia) đã cấm thuốc lá điện tử, và 18 quốc gia đã cấm các sản phẩm thuốc lá nung nóng. "Với Việt Nam, cách duy nhất để bảo vệ hiệu quả giới trẻ khỏi tác hại sức khỏe của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là cấm hoàn toàn", tiến sĩ Angela Pratt kiến nghị.

Nhiều người muốn cai nghiện thuốc lá

ThS Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Phụ trách Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đánh giá, sự xuất hiện các sản phẩm thuốc lá điện tử, nung nóng ảnh hưởng đến công tác tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nguy hại cho sức khỏe - 2

Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá đã hỗ trợ thành lập và duy trì Tổng đài Tư vấn cai nghiện thuốc lá 1800-1224 tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định; tổ chức phòng tư vấn cai nghiện tại 10 bệnh viện trên toàn quốc, thí điểm mô hình như phòng tư vấn cai nghiện thuốc lá lồng ghép với phòng quản lý bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính tại một số cơ sở y tế tuyến huyện.

Kết quả, trong giai đoạn 2015-2023, đã có hơn 208.000 lượt bệnh nhân được tư vấn cai nghiện thuốc lá. Trong số hơn 50.000 bệnh nhân được tư vấn chuyên sâu cai nghiện thuốc lá, đã có 8.630 người đã cai nghiện thành công trong 3 tháng; 3.200 người cai nghiện thành công trên 1 năm.

PGS.TS Vũ Văn Giáp cho biết, từ năm 2015 đến nay, Chương trình Phòng, chống tác hại của thuốc lá và Bệnh viện Bạch Mai đã nỗ lực thực hiện các hoạt động tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá qua Tổng đài tư vấn miễn phí 1800.6606.

Theo ThS Phan Thị Hải, công tác tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá cũng còn gặp nhiều khó khăn, thách thức: Dịch vụ tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá cho người dân vẫn còn hạn chế, phần lớn các cơ sở khám, chữa bệnh khác chưa chủ động tổ chức hoạt động tư vấn cai nghiện một cách thường xuyên và bài bản, chủ yếu là do các cơ sở y tế được Quỹ hỗ trợ tổ chức thực hiện...

Trong khi đó, nhu cầu cai thuốc lá của người dân khá cao, cụ thể theo điều tra PGATS năm 2023, tỷ lệ người hút thuốc có mong muốn bỏ thuốc là 50,5%; Sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cũng ảnh hưởng đến công tác tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá...