Thực hư bài thuốc hít bột “con trăm chân” để cai rượu

Bài thuốc như sau: kiếm một con cuốn chiếu to, còn nguyên số chân, đốt lên, giã thành bột, sau đó dùng mũi hít sẽ cai rượu. Cách chữa nghiện rượu này hiện cũng đã xuất hiện ở một số địa phương phía Bắc như Hà Nội, Thanh Hoá...

Lai lịch “con trăm chân”

Cuốn chiếu là loài chân đốt, sống trên cạn, đầu có một cặp xúc tu (râu) ngắn, thân nhiều đốt, nhiều chân. Cuốn chiếu khi mới đẻ chỉ có bảy đốt, sau mỗi lần lột xác số đốt tăng lên, số chân cũng tăng theo. Tại một số địa phương, cuốn chiếu còn được gọi là “con trăm chân”.

Cuốn chiếu sống thành đàn nơi ẩm ướt, ăn lá rụng, chất hoại mục, một số ít ăn lá non và mầm ngọt... Phổ biến tại Việt Nam là loại cuốn chiếu đũa (schizophyllum) sống ở trong rừng và cuốn chiếu nhỏ (polydesmus) thường gặp trên cây, ở gần khu dân cư, nơi ẩm tối. Căn nguyên của tên gọi “cuốn chiếu” là cơ thể loài này có thể cuốn tròn như chiếc chiếu khi gặp hiểm nguy.

Dùng nhiều có thể chết người

Theo Từ điển động vật và khoáng vật làm thuốc ở Việt Nam của TS Võ Văn Chi, trong sách Dược tính chỉ nam có đoạn ghi cuốn chiếu (còn gọi con “sơn củng trùng”), chủ trị được người có tính ghiền rượu không chữa được. Theo đó, thì chỉ cần lấy một đốt cuốn chiếu đốt ra tro, uống với nước lã thì sẽ không bao giờ muốn ngửi đến hơi rượu nữa!

Ngoài ra, con cuốn chiếu có những tính năng chữa một số chứng bệnh khác như dùng trị chứng hà (kết u trong bụng), ung thũng, lở độc... Tuy nhiên, cần phải nhấn mạnh rằng, cho đến nay trong y học cổ truyền chưa có tài liệu nào khác ghi nhận bài thuốc cai rượu bằng hít bột con cuốn chiếu. Ngay cả cuốn chiếu có phải là con “sơn củng trùng” không cũng còn nhiều tranh cãi. Nếu đúng, thì cũng còn phải làm rõ loại cuốn chiếu nào có tác dụng đó? Điểm đáng nói hơn cả là ngay chính trong sách Dược tính chỉ nam cũng lưu ý: dùng quá 2 đốt “sơn củng trùng” có thể chết người!

Trong khi chưa có những chứng cứ khoa học khẳng định hiệu quả của bài thuốc, việc dùng cuốn chiếu để cai rượu là vô cùng nguy hiểm. Bà con ta phải chấm dứt sử dụng bài thuốc này để tránh hậu quả đáng tiếc. Nếu muốn cai rượu, nên tìm đến các cơ sở điều trị để thầy thuốc đánh giá đúng mức độ nghiện, từ đó sẽ có biện pháp cai rượu thích hợp.

Theo ThS.BS Võ Thị Thu

Giảng viên học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam

 Sài Gòn tiếp thị