Thiếu oxy thầm lặng: Kẻ thù "vô hình" có thể khiến F0 đột ngột chuyển nặng

Theo TS.BS Hoàng Thanh Tuấn, Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và tái tạo, Viện Bỏng Quốc gia, một trong những thành viên sáng lập "Nhóm bác sĩ quân y hỗ trợ online chăm sóc điều trị F0 tại nhà", thiếu oxy thầm lặng là một tình trạng nguy hiểm có thể gặp phải ở bệnh nhân Covid-19. Việc cơ thể bị thiếu oxy một cách "âm thầm" khiến người bệnh tưởng như đang bình thường có thể đột ngột trở nặng.

Tình trạng khiến F0 có thể đột ngột chuyển nặng

"Thiếu oxy thầm lặng hay còn gọi là tình trạng "Happy Hypoxia" được chẩn đoán khi người bệnh không cảm thấy khó thở nhưng SpO2 lại giảm dưới 94%. Theo thống kê, gần 20% bệnh nhân nhập viện cảm thấy không hề khó thở trong khi biểu hiện CT scan bất thường (86%) và cần phải bổ sung oxy (40%). Đây là một tỷ lệ khá cao do đó mọi người cần hết sức lưu ý", BS Tuấn thông tin.

Phân tích sâu hơn về sự nguy hiểm của tình trạng thiếu oxy thầm lặng, theo BS Tuấn, ở giai đoạn đầu của bệnh, phổi có thể còn giãn nở bình thường, không có sự gia tăng khoảng chết và kháng cự đường thở. Do đó, có thể trung tâm hô hấp không cảm thấy bất thường về việc thở (giải thích vì sao bệnh nhân không thấy khó thở!). Tuy nhiên, diễn tiến bệnh có thể nhanh và xảy ra tình trạng mất bù hô hấp. Nếu bệnh nhân đột ngột thở nhanh, sâu có thể là dấu hiệu của suy hô hấp tiến triển trong Covid-19.

"Có thể hiểu ngắn gọn là bình thường phần phổi lành sẽ bù cho các phần đã tổn thương, nên với người hơi thiếu oxy đã khó thở thì khoảng bù trừ này còn lớn. Nhưng với người gặp tình trạng thiếu oxy thầm lặng thì khoảng bù rất nhỏ, do đó tiến triển nặng sẽ rất nhanh chóng ngay sau khi xuất hiện khó thở", BS Tuấn phân tích.

F0 cần làm gì khi bị khó thở?

Chính vì sự nguy hiểm của tình trạng thiếu oxy thầm lặng, chuyên gia này nhấn mạnh, các F0 tuyệt đối không chủ quan chỉ căn cứ vào triệu chứng khó thở mà bỏ qua nồng độ SpO2 trên máy, khi thấy tụt SpO2 dưới 94% mà chưa khó thở thì hãy hết sức đề phòng. Cần nằm tư thế, tập thở thật tốt để cải thiện SpO2 ngay.

BS Tuấn nhấn mạnh: "Nằm sấp giúp phân bố máu cho những vùng phía sau, rất quan trọng trong điều trị Covid-19 ở giai đoạn sớm và có thể điều trị lâu dài giúp cải thiện oxy máu. Ngoài ra, những vùng phổi phía sau lưng vốn ít được thông khí hơn, khi nằm sấp những vùng phế nang sẽ được phân bố oxy hít vào, giảm hiện tượng chỗ nhiều oxy mà lại ít máu đến, chỗ ít oxy mà máu lại đến nhiều (cân bằng thông khí- tưới máu).

Các dấu hiệu cảnh báo bệnh chuyển nặng F0 cần biết

Khi F0 gặp các dấu hiệu dưới đây cần báo ngay với nhân viên y tế để được xử trí:

- Khó thở.

- Nhịp thở tăng.

- SpO2 ≤ 95% (nếu có thể đo).

- Mạch nhanh > 120 nhịp/phút hoặc dưới 50 lần/phút.

- Huyết áp thấp: huyết áp tối đa < 90 mmHg, huyết áp tối thiểu < 60 mmHg.

- Đau tức ngực thường xuyên.

- Thay đổi ý thức.

- Tím- nhợt môi, đầu móng tay, móng chân, da xanh...

- Không thể uống, bú, nôn.

- Trẻ em: Sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, xuất huyết...

- Bất kỳ tình trạng nào cảm thấy không ổn, lo lắng.