“Tai biến trong sản khoa đến rất bất ngờ!”

Thưa ông, chỉ trong 3 ngày liên tiếp từ 18 - 20/4 đã có 3 sản phụ ở 3 địa phương khác nhau tử vong trong quá trình sinh nở. Hiện Bộ Y tế đã nhận được báo cáo về các vụ việc này chưa?

Ngay khi có thông tin về 3 ca tử vong liên tiếp ở sản phụ qua báo giới, Bộ Y tế đã chỉ đạo sát sao kiểm tra, tìm nguyên nhân tử vong. Phải nói thêm, không chỉ riêng tai biến của các sản phụ này mà với các vấn đề khác liên quan trực tiếp đến sức khỏe người dân, Bộ Y tế chỉ đạo rất sát sao.

Theo đó, khi yêu cầu kiểm tra, giám sát, mục đích quan trọng nhất là tìm ra nguyên nhân xảy ra tai biến, để xem tai biến đó có khả năng phòng tránh được không. Tuy nhiên, trên thực tế có những nguyên nhân là bất khả kháng, ví như trường hợp sản phụ ở Hưng Yên.

Ông có thể nói rõ hơn về tai biến của sản phụ ở Hưng Yên?

Nguyên nhân ban đầu được chỉ ra, sản phụ ở Hưng Yên tử vong do tắc mạch ối. Với tai biến này, quả là nguy hiểm và ở ngay tại BV Phụ sản TƯ, chúng tôi chỉ cứu được một số bệnh nhân bị tắc mạch ối, còn nhiều bệnh nhân không thể cứu được dù phương tiện, nhân lực rất đầy đủ.

Tuy nhiên, có những tai biến hoàn toàn có khả năng để phòng ngừa. Ví như sản phụ ở Quảng Ngãi, thông tin ban đầu cho thấy, sản phụ bị bệnh tim. Nếu biết trước được sản phụ mang thai bị tim thì để an toàn trong quá trình sinh nở, chuyển bệnh nhân lên tuyến cao hơn, đủ điều kiện, trang thiết bị hỗ trợ thì hoàn toàn có thể phòng ngừa được nguy cơ tai biến dẫn đến tử vong.

3 trường hợp tử vong liên tiếp chỉ trong hai ngày, ông có cho rằng đáng báo động?

Trong sản khoa, đúng là nghe con số tử vong đó khiến nhiều người giật mình, sao tử vong nhiều thế. Nhưng theo tôi, đó chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Trong một bệnh viện, có ngày 2 sản phụ tử vong, nhất là ở những bệnh viện lớn, mỗi năm đẻ mấy nghìn trường hợp.

Thưa ông, sản phụ có thai to 4kg vẫn cho đẻ thường, liệu lỗi có phải do bác sĩ, nếu đúng là lỗi bác sĩ sẽ xử lý như thế nào?

Trong sản khoa, theo dõi một cuộc sinh, cái quan trọng nhất là phải tiên lượng được bệnh nhân có đẻ thường được không hay phải chỉ định mổ. Thực tế, không ít trường hợp thai to hơn 4kg mà vẫn đẻ thường được. Điều này phụ thuộc nhiều yếu tố tình trạng sức khỏe người mẹ, thai nhi, khung xương chậu của người mẹ và đến thời điểm nào đó, thấy rằng cuộc đẻ thường không thể diễn biến được phải chỉ định mổ lấy thai. Vì vậy, trong các cuộc đẻ phải theo dõi sát sao.

Tuy nhiên, các tai biến sản khoa diễn ra đột ngột, bất ngờ. Một cuộc đẻ cũng như một đợt thi vậy, mẹ tròn con vuông là thi đỗ. Nhưng ở một số thí sinh, để đỗ được cần sự can thiệp của bác sĩ (chỉ định mổ hoặc can thiệp gì đó). Nhưng phải nói thêm, tai biến sản khoa rất bất ngờ, nên đôi khi, quá trình thi (sinh nở) đang diễn ra rất thuận lợi, đôi khi tưởng thi gần đỗ rồi lại xảy ra sự cố.

Vì thế, theo dõi một cuộc đẻ phải luôn thận trọng, nhiều khi cần sự may mắn.

Tôi cũng nói thêm, không ai có thể nói tài, nói thánh, khẳng định mình là một người lâu năm trong lĩnh vực sản khoa hoàn toàn có thể đánh giá sát, theo dõi chuẩn mọi cuộc sinh nở.

Nhiều sản phụ đang có tâm lý lo sợ đẻ ở tuyến cơ sở mà lên tận tuyến TƯ để sinh nở, gây quá tải tuyến trên lại trong hoàn cảnh Bộ Y tế đang cố gắng giảm tải. Ông có lời gì trấn an các sản phụ không, thưa ông?

Với một thai phụ sức khỏe tốt, được quản lý thai sản tốt, mẹ và thai nhi không kèm theo bệnh lý gì thì theo tôi, lặn lội lên hẳn BV Phụ sản TƯ để đẻ, rồi chen chúc, chật chội, tôi cho rằng không cần thiết.

Bởi tai biến trong sản khoa, trừ một số trường hợp bất khả kháng, như tắc mạch ối (rất hiếm gặp), nhiều tai biến khi sinh có thể phòng ngừa hay khắc phục được, bằng cách quản lý thai phụ tốt, tiên lượng các nguy cơ (nếu sản phụ có bệnh lý kèm theo thì chuyển viện tới nơi đủ điều kiện, trang thiết bị) và chuẩn bị đủ phương tiện nhân lực ứng phó. Vì thế, các bà bầu không nên quá hoang mang lo lắng về quá trình sinh nở.

Hồng Hải (ghi)