Tác dụng phụ của xạ trị ung thư
(Dân trí) - Xạ trị là phương pháp điều trị sử dụng liều lượng bức xạ cao để tiêu diệt tế bào ung thư và thu nhỏ khối u. Các tác dụng cụ thể có thể phụ thuộc vào vị trí và liều lượng của xạ trị.
Điều quan trọng là mỗi người phản ứng khác nhau với việc điều trị. Bất kỳ tác dụng phụ nào bạn có thể gặp phải tùy thuộc vào loại và vị trí của ung thư, liều lượng bức xạ và sức khỏe chung của bạn. Một số người có ít hoặc không có tác dụng phụ, trong khi những người khác có khá nhiều.
Tác dụng phụ kéo dài bao lâu?
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, hầu hết các tác dụng phụ sẽ biến mất trong vòng vài tháng sau khi kết thúc điều trị. Một số tác dụng phụ có thể kéo dài vì cần thời gian để các tế bào khỏe mạnh phục hồi.
Các tác dụng phụ có thể hạn chế khả năng làm một số việc của bạn. Những gì bạn có thể làm sẽ phụ thuộc vào cảm giác của bạn. Một số bệnh nhân vẫn có thể đi làm hoặc tận hưởng các hoạt động giải trí trong khi xạ trị. Những người khác nhận thấy họ cần nghỉ ngơi nhiều hơn bình thường và không thể làm được nhiều.
Nếu bạn gặp các tác dụng phụ gây khó chịu và ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày hoặc sức khỏe của bạn, bác sĩ có thể ngừng điều trị một thời gian, thay đổi lịch trình hoặc thay đổi loại điều trị bạn đang nhận.
Các tác dụng phụ thường gặp của xạ trị
Mệt mỏi
Mệt mỏi là cảm giác mệt mỏi về thể chất, tinh thần và cảm xúc. Điều này rất phổ biến đối với những người bị ung thư và thường xảy ra với xạ trị. Hầu hết mọi người bắt đầu cảm thấy mệt mỏi sau vài tuần xạ trị.
Điều này xảy ra bởi vì các phương pháp điều trị bức xạ phá hủy một số tế bào khỏe mạnh cũng như các tế bào ung thư. Mệt mỏi thường trở nên tồi tệ hơn khi tiếp tục điều trị. Căng thẳng do bị ốm có thể khiến tình trạng mệt mỏi trở nên tồi tệ hơn. Kiểm soát sự mệt mỏi là một phần quan trọng của việc chăm sóc.
Cảm giác mệt mỏi trong quá trình điều trị bức xạ khác với sự mệt mỏi trong cuộc sống hàng ngày và nó có thể không thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Nó có thể tồn tại trong một thời gian dài và có thể cản trở các hoạt động thường ngày của bạn. Nhưng nó thường sẽ biến mất theo thời gian sau khi điều trị kết thúc.
Các vấn đề về da
Da trong khu vực điều trị bức xạ có thể bị đỏ, kích ứng, sưng tấy, phồng rộp, cháy nắng hoặc rám nắng. Sau một vài tuần, da của bạn có thể trở nên khô, bong tróc, ngứa. Đây đôi khi được gọi là viêm da bức xạ.
Điều quan trọng là bạn hãy thông báo cho bác sĩ biết về bất kỳ thay đổi nào trên da. Họ có thể đề xuất các cách để giảm bớt cảm giác khó chịu, giảm kích ứng thêm và ngăn ngừa nhiễm trùng.
Những vấn đề này thường hết dần sau khi điều trị kết thúc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, da sẽ sẫm màu hơn và có thể nhạy cảm hơn trước.
Bạn cần phải nhẹ nhàng với làn da của mình như không mặc quần áo bó sát, thô, cứng lên vùng điều trị, không chà xát, gãi hoặc sử dụng băng dính trên vùng da này. Ngay cả nước nóng cũng có thể làm tổn thương da của bạn, vì vậy chỉ sử dụng nước ấm để rửa vùng điều trị.
Bạn cũng cần lưu ý bảo vệ vùng điều trị khỏi ánh nắng mặt trời.
Rụng tóc
Xạ trị có thể làm cho tóc mỏng hoặc rụng ở khu vực được điều trị. Ví dụ, bức xạ vào đầu có thể khiến bạn mất một phần hoặc toàn bộ tóc trên đầu (thậm chí cả lông mày và lông mi), nhưng nếu bạn được điều trị ở hông, bạn sẽ không bị mất tóc trên đầu.
Hầu hết mọi người nhận thấy rằng tóc của họ mọc trở lại sau khi điều trị kết thúc, nhưng có thể khó đối phó với tình trạng rụng tóc. Khi nó mọc trở lại, tóc của bạn có thể mỏng hơn hoặc có kết cấu khác với trước đây.