Siêu biến chủng Omicron gây triệu chứng gì?
(Dân trí) - Tốc độ lan truyền chóng mặt của Omicron đã khiến nhiều người Mỹ đặt câu hỏi về Covid-19, nhất là trong thời gian cao điểm của kỳ nghỉ lễ.
Mặc dù vẫn còn nhiều điều chưa biết về biến thể Omicron, nhưng các chuyên gia bắt đầu hiểu thêm về biến thể này và cách nó ảnh hưởng đến những người đã tiêm, chưa tiêm hoặc những người đã từng nhiễm Covid trước đó. Ví dụ, những người phơi nhiễm với Omicron có vẻ bị bệnh nhanh hơn và có các triệu chứng khác với những biến thể khác.
Các triệu chứng của omicron là gì?
Bằng chứng ban đầu cho thấy đối với hầu hết mọi người, ít nhất là đối với những người đã tiêm vaccine đầy đủ, Omicron có vẻ chỉ gây bệnh nhẹ giống như cảm lạnh thông thường.
TS Katherine Poehling, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và tiêm chủng tại Atrium Health Wake Forest Baptist ở Bắc Carolina, cũng là thành viên của Ủy ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng, giúp tư vấn cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) về vaccine cho biết, các triệu chứng nổi bật do Omicron là:
• Ho
• Mệt mỏi
• Nghẹt mũi và chảy nước mũi
"Không giống như các biến thể trước đó, mất vị giác và khứu giác có vẻ không phổ biến", bà nói.
Nhưng TS Poehling và các chuyên gia khác nói rằng những triệu chứng này là dựa trên các báo cáo ban đầu về các trường hợp nhiễm Omicron, chứ không phải từ các nghiên cứu khoa học.
Ít nhất đã có một trường hợp chưa tiêm chủng được báo cáo là tử vong vì Omicron. Hôm thứ Hai vừa qua chính quyền thành phố Houston thông báo một bệnh nhân nam 50 tuổi chưa tiêm vaccine đã không qua khỏi sau khi bị nhiễm biến thể này.
Cũng có bằng chứng cho thấy Omicron có xu hướng không nhiễm sâu vào phổi nhiều như các biến thể trước đó. Một nghiên cứu của Đại học Hồng Kông chưa qua bình duyệt cho biết mặc dù Omicron ít gây bệnh nghiêm trọng hơn ở phổi, nhưng virus có thể nhân lên nhanh hơn trong đường hô hấp.
Theo cách này, Omicron có thể giống như viêm phế quản hơn là viêm phổi. Thông thường bệnh nhân bị viêm phế quản cấp sẽ không khó thở. Họ có xu hướng ho và tiết đờm. Bệnh nhân bị viêm phổi có xu hướng khó thở và cảm thấy mệt mỏi hơn so với viêm phế quản nói chung.
Tuy nhiên, hầu như mọi người không thể dựa vào các triệu chứng để tự chẩn đoán bệnh. Ngoài Omicron, biến thể Delta vẫn tiếp tục lưu hành, cùng với đó là các ca bệnh cúm ngày càng gia tăng.
Vì những lý do này, các bác sĩ khuyến khích những người có bất kỳ triệu chứng cảm lạnh hoặc triệu chứng nào khác nên xét nghiệm.
Thời gian ủ bệnh của Omicron là bao lâu?
Theo dữ liệu ban đầu, thời gian để một người bị nhiễm phát triển các triệu chứng sau khi tiếp xúc với Omicron có thể ngắn hơn so với các biến thể trước đó - từ một tuần xuống còn khoảng ba ngày hoặc ít hơn.
Mặc dù cần nghiên cứu thêm, nhưng có cơ sở khoa học để nói rằng một virus dễ lây lan như Omicron sẽ có thời gian ủ bệnh ngắn hơn. Vì sau cùng thì mục tiêu của mọi virus là lây nhiễm càng nhiều người càng tốt và càng nhanh càng tốt.
Đó là lý do tại sao sự lây lan diễn ra với tốc độ nhanh hơn nhiều. Thời gian ủ bệnh có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tùy thuộc vào một số biến số, bao gồm tuổi, bệnh nền và việc tiêm vaccine.
Khi nào nên làm test Covid?
Với khả năng có thời gian ủ bệnh ngắn hơn, các chuyên gia khuyên những người có tiếp xúc với người bị nhiễm nên xét nghiệm khoảng 72 giờ sau khi tiếp xúc.
"Nếu bạn đã tiếp xúc và đang tự hỏi mình: "Khi nào tôi nên làm test?' Tôi nghĩ tốt nhất bạn nên đợi ít nhất ba ngày để xem liệu có bị dương tính hay không", TS. William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y học Đại học Vanderbilt, Nashville, Tennesseeanh nói.
Đối với hàng triệu người không có tiền sử tiếp xúc nào với Covid và đang muốn sum họp với bạn bè và gia đình trong kỳ nghỉ, nếu muốn cẩn thận thì nên làm test nhanh vào ngày gặp mặt.
Omicron có thể dẫn đến Covid kéo dài không?
Mặc dù vẫn còn nhiều điều chưa biết về omicron, các chuyên gia nói rằng biến thể này có thể dẫn đến Covid kéo dài, ngay cả với những ca bệnh nhẹ.
Những bệnh nhân có các triệu chứng kéo dài có thể bị mệt mỏi, nhịp tim không đều và các vấn đề khác vài tháng sau khi bị nhiễm. Điều này đã xảy ra trong đợt dịch đầu tiên và vẫn tiếp tục dẫn đến các vấn đề về Covid kéo dài trong đợt dịch do biến thể Delta.
Tuy nhiên, nghiên cứu trước đây cho thấy tiêm vaccine có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc Covid kéo dài.
Nên lo ngại về omicron đến mức nào?
Các ca nhiễm omicron tăng gấp đôi sau khoảng mỗi hai ngày. Trong tuần qua, tỷ lệ ca nhiễm omicron ở Mỹ đã tăng từ 13% lên 73%.
Tiến sĩ Michael Saag, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và phó hiệu trưởng về y tế toàn cầu tại Đại học Alabama ở Birmingham, cho biết: "Câu hỏi lớn đối với mọi người lúc này không phải là liệu Omicron có tấn công khu vực của họ hay không, vì hiển nhiên là nó sẽ tấn công. Mà câu hỏi cần đặt ra là nó sẽ gây bệnh nặng đến mức nào"?
Các chuyên gia tiếp tục khuyến cáo mọi người nên tiêm vaccine và tiêm nhắc lại để giảm nguy cơ mắc bệnh nặng.
Tính đến thứ Ba, khoảng 61% người dân Mỹ đã tiêm đầy đủ. Nhưng chỉ có chưa đến 305 tiêm mũi tăng cường.
Theo TS Poehling: "Biến thể này sẽ tấn công chúng ta mạnh mẽ". Nhưng bà nói thêm rằng tốc độ lây lan nhanh chóng của Omicron có thể có nghĩa là biến thể sẽ chấm dứt nhanh chóng. "Nếu nhìn vào Nam Phi, họ có vẻ đang làm tốt hơn nhiều. Tôi không cho rằng tình hình hiện nay sẽ kéo dài".