Nồng độ PSA trong máu tăng cao có bị ung thư tiền liệt tuyến?

Thứ tư, 01/09/2021 - 07:56

(Dân trí) - Một số trường hợp khi đi khám sức khỏe định kỳ, đăng kí xét nghiệm chỉ số PSA (dấu ấn của ung thư tiền liệt tuyến) tá hỏa vì thấy chỉ số này trong máu cao, liệu có phải ung thư?

PSA là một kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt, được tiết ra từ các tế bào biểu mô của tuyến tiền liệt.

Phần lớn PSA trong máu đều gắn với các protein huyết tương. Chỉ có khoảng 30% PSA tự do không gắn với các protein. Các PSA tự do này không có khả năng phân hủy protein. Đây chính là lý do chỉ số PSA được coi là dấu ấn của ung thư tiền liệt tuyến.

Nồng độ PSA trong máu tăng cao có bị ung thư tiền liệt tuyến? - 1

Tỷ lệ chỉ số PSA tự do/PSA toàn phần được dùng để chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến nếu nồng độ PSA tự do nằm trong khoảng 4 - 10 ng/ml. Nếu tỷ lệ PSA tự do/PSA toàn phần dưới 15%, nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến là rất cao.

Đối với người bình thường, chỉ số PSA toàn phần trong máu sẽ rất thấp (dưới 4 ng/mL). Tuy nhiên, càng lớn tuổi kích thước của tuyến tiền liệt sẽ càng tăng cao.

Tuy nhiên, không phải cứ có nồng độ PSA trong máu tăng cao đồng nghĩa với việc bị mắc ung thư tiền liệt tuyến. Một số tình trạng bệnh lý khác cũng có thể dẫn đến tăng nồng độ PSA trong máu như: viêm tuyến tiền liệt, Phì đại tuyến tiền liệt lành tính , bí đái phải đặt sonde niệu đạo...

Vì thế, khi xét nghiệm thấy nồng độ PSA trong máu, bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ để đánh giá nguy cơ, hoặc có thể làm thêm các xét nghiệm, chẩn đoán chuyên sâu hơn.

Để bảo vệ sức khỏe, nam giới đặc biệt là những người có độ tuổi từ 50 trở lên cần thăm khám và thực hiện những xét nghiệm cần thiết để phát hiện và điều trị ung thư tiền liệt tuyến hiệu quả.

Nhất là với bệnh ung thư tiền liệt tuyến ở giai đoạn đầu rất khó nhận ra, với các biểu hiện mơ hồ, việc khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng.

Với xét nghiệm PSA có thể thực hiện khi muốn sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến. Nam giới từ 50 trở lên nên thực hiện xét nghiệm PSA hàng năm để sàng lọc và phát hiện bệnh sớm.

Phương pháp này cũng được khuyến cáo ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt cũng nên tiến hành sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến từ năm 40 tuổi trở đi.

Đây cũng là xét nghiệm được dùng để theo dõi hiệu quả của quá trình điều trị ung thư tiền liệt tuyến cũng như nguy cơ tái phát bệnh. Tùy theo từng mức độ bệnh cụ thể, xét nghiệm PSA cần được theo dõi sau khi điều trị ung thư tiền liệt tuyến từ 6 đến 36 tháng.