Những dấu hiệu "tố cáo" ung thư đại trực tràng

TS Phạm Văn Bình, Phó giám đốc Bệnh viện K Trung ương cho biết, có tới 70-80% bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở Việt Nam được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn. Mỗi ngày Bệnh viện K phẫu thuật 12-16 ca ung thư đại trực tràng, tương đương mỗi năm 4.000-5.000 ca.

Ung thư đại trực tràng thường gặp ở những người trên 50 tuổi, tuy nhiên tỷ lệ mắc bệnh trong nhiều năm gần đây tăng nhanh ở giới trẻ. Tại Bệnh viện K căn bệnh này đã được chẩn đoán ở cả những bệnh nhân 20 tuổi.

Theo TS Bình, ở giai đoạn sớm, ung thư đại trực tràng thường không có biểu hiện rõ ràng khiến người bệnh chủ quan, lầm tưởng với nhiều bệnh lý đường tiêu hóa khác. Tuy nhiên khi có những triệu chứng sau, cần đặc biệt lưu ý đến ung thư đại trực tràng. 

- Rối loạn tiêu hóa: Ban đầu người bệnh có thể thấy ợ chua, sau là đau tức vùng bụng, co thắt dạ dày trước hoặc sau khi ăn.

- Táo bón: Nếu đi ngoài ít hơn 3 lần/tuần nên chú ý theo dõi.

- Đi ngoài phân nhỏ, phân dẹt: Có nguy cơ ruột gặp phải những vật cản như các khối u, polyp to khiến hình dạng và kích thước phân thay đổi.

- Đi ngoài ra máu: Đây là triệu chứng khá phổ biến ở các bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Nguyên do khối u trong lòng ruột gây chảy máu.

- Giảm cân bất thường, mệt mỏi: Hầu hết các trường hợp mắc ung thư đều có dấu hiệu giảm cân nhanh và nhiều trong thời gian ngắn dù không ăn kiêng hay tập luyện gì gắng sức. 

Ai cần tầm soát ung thư đại trực tràng?

Ung thư trực tràng ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng hoặc triệu chứng mơ hồ, dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, để có thể phát hiện được ở giai đoạn sớm mọi người cần chủ động đi tầm soát, khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là với các đối tượng có nguy cơ.

Người trên 40 tuổi, người có tiền sử gia đình bị ung thư, không thuộc huyết thống bậc 1 (cha mẹ, anh chị em ruột) mỗi năm một lần nên làm xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân, cách 5 năm nội soi đại tràng ảo và cách 10 năm nên nội soi đại trực tràng.

Với nhóm nguy cơ cao và rất cao gồm có tiền sử bị ung thư đại trực tràng, polyp đại trực tràng, viêm loét đại trực tràng vô căn, bệnh Crohn thì mỗi 1-2 năm nên đi nội soi đại trực tràng. Với người có tiền sử bị chiếu xạ vùng bụng hoặc vùng chậu để điều trị ung thư thì là mỗi 3-5 năm. Với trường hợp có một người thân huyết thống bậc 1 (cha, mẹ, anh, chị, em ruột) bị ung thư đường tiêu hóa trước 45 tuổi, có người thân bị bệnh đa polyp đại tràng thì mỗi 3 năm nên đi nội soi đại trực tràng.

Theo TS Bình, ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm lên tới trên 90%. Tuy nhiên đa số bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở nước ta được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, chủ yếu là giai đoạn 3-4 nên điều trị gặp nhiều hạn chế.