Nhiều cha mẹ mắc phải sai lầm này khi con bị béo phì

PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh, Viện Y học Ứng dụng Việt Nam cho biết, yêu cầu giảm cân ở trẻ không giống như người lớn vì các em đang ở tuổi phát triển. Vì thế, chỉ các trường hợp tăng cân quá thể chúng tôi mới yêu cầu giảm cân, còn mục tiêu với những trẻ tiểu học, trung học là kìm hãm, không để tăng cân lên nữa. 

"Chúng ta không thể yêu cầu một trẻ đang 70 kg, ngày mai phải giảm xuống 60, 65kg được mà phải kìm hãm đà tăng cân. Những trẻ này thường ăn ngon miệng, ăn rất nhiều, toàn ăn đồ béo, nhiều chất bột, đồ ăn nhanh nên tăng cân nhanh. Có những trẻ đến chúng tôi khám một tháng tăng 2-3kg là chuyện bình thường, có trẻ một năm tăng 20kg", PGS Ninh nói.

Vì thế, theo chuyên gia mục tiêu là phải kìm hãm cân lại, không được tăng lên nữa, bằng cách thay đổi chế độ ăn một cách khoa học. Cụ thể, ăn rất ít, giảm chất bột, thức ăn nhanh, nước ngọt, đồ ngọt, ăn nhiều chất xơ, chia làm nhiều bữa nhỏ, kèm thêm là tập luyện thể dục, có thể hỗ trợ thêm một số loại thuốc bổ. 

"Mục đích là để trẻ không tăng cân hoặc giảm rất nhẹ, nhưng vẫn phải giữ tăng chiều cao vì trẻ đang ở lứa tuổi phát triển. Nếu bắt ăn kiêng quá lại không tốt. Thực tế, nhiều trẻ em gái vì ăn kiêng quá mức khiến xương bị loãng, cơ thể thiếu vitamin chất, khoáng chất quan trọng. Như vậy, cơ thể có thể dừng phát triển, đây là điều rất nguy hiểm", PGS Ninh phân tích. 

Theo ông, việc giảm cân cho trẻ cần sự tính toán rất kỹ, phối hợp chặt chẽ của gia đình và trẻ phải hiểu, ép buộc không được, ép rất khó.

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế), mục tiêu điều trị béo phì trẻ em khác với người trưởng thành, ngoài việc tập trung vào ngăn ngừa tăng cân, còn cần phải cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho sự lớn lên và phát triển của đứa trẻ, đặc biệt là các vi chất dinh dưỡng canxi, sắt, kẽm...    

Những điều nên làm

- Khẩu phần ăn của trẻ cần cân đối, hợp lý, nên phối hợp nhiều loại thức ăn, tránh ăn một loại thực phẩm nào đó.

- Nếu uống sữa nên uống loại không đường, trẻ lớn nên uống sữa gầy (sữa bột tách bơ). Không nên uống sữa đặc có đường.

- Chế biến thức ăn: Hạn chế các món rán, xào, nên làm các món luộc, hấp, kho.

- Nên nhai kỹ và ăn chậm, ăn đều đặn, không bỏ bữa, không để trẻ quá đói, vì nếu bị quá đói, trẻ ăn nhiều trong các bữa sau làm mỡ tích lũy nhanh hơn.

- Nên ăn nhiều vào bữa sáng để tránh ăn vặt ở trường, giảm ăn về chiều và tối.

- Nên ăn nhiều rau xanh, quả ít ngọt. Giảm bớt gạo thay bằng khoai, ngô là những thức ăn cơ bản giàu chất xơ. 

Đối với trẻ dưới 2 tuổi:

- Bú sữa mẹ hoàn toàn 6 tháng. 

- Không cho trẻ ăn nhiều quá, thể tích mỗi bữa phải phù hợp với tháng tuổi.

- Cháo, bột cần có mức năng lượng thấp, không cho thêm các thực phẩm nhiều béo vào bát bột, cháo của trẻ như: Bơ, phomai, sữa giàu béo. 

Những điều nên tránh

- Không nên cho trẻ uống các loại nước ngọt có ga.

- Hạn chế các loại bánh kẹo, đường mật, kem, sữa đặc có đường.

- Không nên dự trữ sẵn các loại thức ăn giàu năng lượng như: Bơ, phomai, bánh, kẹo, chocolate, kem, nước ngọt trong nhà.

- Không nên cho trẻ ăn vào lúc tối trước khi đi ngủ.

- Tăng cường hoạt động thể lực ở trẻ. So với điều trị bằng chế độ ăn, tăng cường hoạt động thể lực tỏ ra có hiệu quả hơn, giúp trẻ phát triển chiều cao và duy trì sức khỏe tốt.

Các biện pháp giúp trẻ tăng cường vận động:

- Tạo niềm thích thú của trẻ đối với các hoạt động thể thao.

- Các bậc cha mẹ cần quan tâm ủng hộ và tạo mọi điều kiện giúp trẻ năng động.

- Chú trọng những sở thích của trẻ tham gia các môn thể thao dễ dàng gần gũi với cuộc sống như: Đi bộ đến trường, chạy, nhảy dây, đá bóng, đánh cầu lông, đá cầu, leo cầu thang...

- Nên hướng dẫn trẻ làm các công việc ở nhà: Lau dọn nhà cửa, xách nước tưới cây, bưng bê đồ đạc...

- Hạn chế ngồi xem tivi, video, trò chơi điện tử...

- Không nên bắt trẻ học quá nhiều, nên tạo điều kiện để trẻ được vui đùa chạy nhảy sau những giờ học căng thẳng.