Người trẻ đột quỵ: Đừng coi thường mất ngủ

Mất ngủ: đừng nghĩ là chuyện nhỏ!

Theo thống kê của các phòng khám chuyên khoa thần kinh, số người đến thăm khám vì mất ngủ ngày càng gia tăng và trẻ hóa (độ tuổi từ 17-30 chiếm khoảng 25%). Bệnh nhân thường đến khi tình trạng mất ngủ đã trầm trọng, gây ra những hệ luỵ rõ rệt như lờ đờ, uể oải, khó tập trung công việc, hay nhầm lẫn, hay quên, rối loạn cảm xúc, căng thẳng stress, đau đầu dai dẳng hoặc dữ dội, không thể yên ổn để sống và làm việc hiệu quả.

Theo PGS. TS Vũ Anh Nhị, Chủ tịch Hội Thần kinh học TP.HCM, phần lớn mọi người thường bỏ qua giai đoạn sớm của bệnh mất ngủ vì chưa biết đến những hậu quả nguy hiểm của tình trạng này, đặc biệt là mối quan hệ mật thiết với đột quỵ (tai biến mạch máu não).

Đột quỵ ở người trẻ không còn là chuyện hiếm, mới đây, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội, tiếp cận bệnh nhân M.T. Hiền (28 tuổi, Long Biên, Hà Nội) cấp cứu vì đột quỵ. Bệnh nhân được phát hiện gục trên bàn làm việc bất tỉnh, mất tri giác, yếu liệt nửa người.

Theo lời kể của các đồng nghiệp, Hiền là trưởng nhóm đang thực hiện một dự án lớn của công ty. Cả tháng nay làm việc quên thời gian, cả ngày gần như không rời khỏi màn hình máy tính, lại ăn uống qua loa, thức trắng đêm, chỉ chợp mắt khi quá mệt. Khi Hiền gục ngã trên bàn, rất may đã được phát hiện đưa đi cấp cứu kịp thời, nếu muộn có thể tử vong hoặc để lại những di chứng vô cùng nặng nề sau đó.

Đây là một trong số rất nhiều trường hợp đột quỵ ở người trẻ, tỷ lệ tử vong chiếm không nhỏ, nếu may mắn sống sót thì 90% để lại những di chứng nặng nề như: liệt nửa người, liệt tay, liệt mặt, rối loạn nhận thức, giảm tư duy, rối loạn ngôn ngữ, phát âm khó, rối loạn cơ tròn (không kiểm soát được tiểu tiện, đại tiện)... Quá trình điều trị phục hồi sau đó rất phực tạp, tốn kém và khả năng tái phát là rất cao. Đột quỵ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần người bệnh mà còn là gánh nặng của gia đình và xã hội.

Theo thống kê, mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 200.000 người đột quỵ, trong đó có khoảng 83.000 bệnh nhân dưới 45 tuổi, chiếm khoảng ⅓. Nhiều trường hợp tuổi đời còn rất trẻ chỉ mới đôi mươi hoặc thấp hơn. Nghiên cứu của hội Tim mạch Mỹ cho thấy, nhóm người mất ngủ từ 18-34 tuổi có nguy cơ đột quỵ cao gấp 8 lần so với người bình thường.

Mất ngủ, đột quỵ vì... gốc tự do

PGS. TS Vũ Anh Nhị, chủ tịch Hội thần kinh học TP.HCM chia sẻ, dưới góc độ sinh học phân tử, các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân sâu xa của nhiều bệnh lý thần kinh và mạch máu não như đột quỵ, mất ngủ, đau nửa đầu... đó chính là do sự tấn công của gốc tự do. Chúng được ví như những “chất độc” có khả năng “tàn phá” não bộ, được sinh ra tất yếu trong quá trình chuyển hóa và tăng sinh mạnh mẽ khi cơ thể gặp nhiều stress, áp lực, chế độ ăn uống thiếu khoa học, sử dụng nhiều chất kích thích như bia rượu cà phê, trà, thuốc lá…

Khi gốc tự do tăng lên, chúng sẽ tấn công vào thành mạch máu, khiến thành mạch tổn thương, thúc đẩy sự hình thành các mảng xơ vữa và cục huyết khối, dẫn đến hẹp lòng động mạch gây thiếu máu não. Tình trạng này khiến tế bào thần kinh không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất, làm các dẫn truyền thần kinh bị rối loạn, dẫn đến các cơn đau nửa đầu và rối loạn giấc ngủ (mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu giấc).

Đặc biệt, khi mảng xơ vữa tích tụ ngày càng nhiều cùng với các cục huyết khối sẽ gây tắc nghẽn dòng máu, khiến máu không lưu thông lên được não làm chết mô não, hoặc có thể làm vỡ mạch máu não gây ra xuất huyết dẫn đến đột quỵ.

Phục hồi giấc ngủ tự nhiên, ngăn ngừa đột quỵ từ gốc

PGS. TS Vũ Anh Nhị cũng khuyến cáo thêm, việc dùng thuốc ngủ và thuốc an thần chỉ là biện pháp tạm thời, vì lạm dụng sẽ làm phá vỡ chu trình ngủ - thức tự nhiên khiến mất ngủ càng thêm trầm trọng, ngoài ra còn nhiều tác dụng phụ nguy hiểm lên gan, thận...

Để tìm lại giấc ngủ ngon tự nhiên, ngoài những biện pháp "bên ngoài" truyền thống như cải thiện công việc, cuộc sống, chuẩn bị tốt không gian ngủ, hạn chế chất kích thích... việc quan trọng, hiệu quả và an toàn chính là chống lại sự tấn công của gốc tự do.

Bằng những nghiên cứu chuyên sâu, các nhà khoa học đã tìm ra và chiết xuất thành công chất chống gốc tự do từ thiên nhiên, với Ginkgo Biloba và hai tinh chất Anthocyanin và Pterostilbene có trong Blueberry (có trong OTiV) có khả năng vượt qua hàng rào máu não, trung hòa các gốc tự do, kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên trong cơ thể, hạn chế tổn thương thành mạch, bảo vệ và tăng cường tuần hoàn não, giúp cơ thể lấy lại nhịp sinh học bình thường, từ đó cải thiện mất ngủ hiệu quả và an toàn, giảm hiện tượng xơ vữa và ngăn ngừa huyết khối, phòng ngừa đột quỵ, hạn chế hình thành các mảng xơ vữa mới ở những người đã từng đột quỵ, chăm sóc não và hỗ trợ cải thiện trí nhớ.

Q.V