Người bị viêm gan mạn nên và không nên ăn gì
(Dân trí) - Bạn hãy cố gắng lựa chọn các thực phẩm tốt cho gan như trái cây, rau củ, ngũ cốc, ăn vừa đủ chất đạm, giảm các thực phẩm giàu chất sắt, tránh đồ uống có cồn…
Viêm gan mạn là tình trạng viêm diễn ra ở gan kéo dài trên 6 tháng. Các nguyên nhân phổ biến gây viêm gan mạn là: virus viêm gan B, virus viêm gan C, bệnh gan nhiễm mỡ, bệnh gan do rượu. Các nguyên nhân hiếm gặp hơn gồm: viêm gan tự miễn, tổn thương gan do thuốc, bệnh gan do rối loạn chuyển hóa (sắt, đồng …).
Theo thời gian, khi tình trạng viêm gan kéo dài sẽ dẫn đến các biểu hiện lâm sàng của viêm gan mạn, thường gặp là mệt mỏi, chán ăn, đầy tức bụng vùng thượng vị và hạ sườn phải…
Viêm gan mạn, nếu không được theo dõi và điều trị phù hợp sẽ tiến triển thành xơ gan và ung thư gan. Đối với bệnh nhân đã có tình trạng xơ gan hoặc các biến chứng khác của viêm gan, họ cần chế độ ăn phù hợp và cần sự giúp đỡ của các chuyên gia dinh dưỡng.
Với các bệnh nhân viêm gan mạn nhưng chưa có xơ gan, chỉ cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Hãy cố gắng lựa chọn thức ăn tốt cho gan và sức khỏe nói chung. Mục đích của chế độ dinh dưỡng tốt gồm: rau quả, ngũ cốc và protein.
Cụ thể:
- Trái cây và rau củ:
Chúng cung cấp cho cơ thể bạn các vitamin và khoáng chất quan trọng để có một cơ thể khỏe mạnh. Tiêu thụ những thực phẩm giàu chất xơ này cũng có thể giúp bạn giảm lượng thức ăn kém lành mạnh hơn, chẳng hạn như thịt mỡ hoặc đồ ngọt. Các nghiên cứu cho thấy rau xanh có lợi ích làm giảm thành phần acid béo trong gan, giúp bảo vệ gan.
- Ngũ cốc
Thực phẩm thuộc nhóm ngũ cốc bao gồm bánh mì, mì ống, gạo và yến mạch. Các hướng dẫn về chế độ ăn uống đề xuất rằng ít nhất một nửa số ngũ cốc bạn tiêu thụ là ngũ cốc nguyên hạt, thay vì ngũ cốc tinh chế (chẳng hạn như bánh mì trắng, gạo trắng hoặc mì ống trắng). Ngũ cốc nguyên hạt giúp tăng lượng protein của bạn, có thể giúp bạn duy trì lượng cơ bắp phù hợp.
- Protein
Tiêu thụ đúng lượng protein là điều quan trọng khi bạn bị viêm gan mạn. Ăn đủ chất đạm có thể giúp bạn tránh bị suy dinh dưỡng và suy giảm cơ bắp. Nhưng tiêu thụ quá nhiều protein có thể dẫn đến các biến chứng như tăng khả năng tiến triển bệnh não gan.
Các chuyên gia khuyên rằng bạn nên tiêu thụ từ 1 đến 1,5g protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể. Một trong những vấn đề quan trọng là cung cấp loại protein mà cơ thể cần, chúng có trong các thực phẩm như: các loại đậu (đậu tương, đậu hà lan, đậu phộng ….), sữa ít béo, sữa chua, phô mai, sữa đậu nành, cá, thịt gia cầm, thịt nạc, trứng và đậu phụ.
- Chất béo
Các hướng dẫn về chế độ ăn uống khuyên rằng bạn nên tiêu thụ ít hơn 10% calo mỗi ngày từ chất béo bão hòa và loại bỏ hoàn toàn chất béo chuyển hóa. Các chuyên gia gợi ý rằng bạn nên thay thế cả hai loại này bằng chất béo lành mạnh hơn.
Chất béo bão hòa được tìm thấy trong thịt đỏ và các sản phẩm từ sữa. Chất béo chuyển hóa (dầu hydro hóa một phần) đang dần bị loại bỏ, nhưng đôi khi bạn vẫn có thể tìm thấy chúng trong một số thực phẩm bao gồm đồ ăn nhanh chiên hoặc đồ nướng đã qua chế biến.
- Glucose
Các chuyên gia dinh dưỡng ngày càng lo ngại về lượng đường bổ sung có trong nhiều loại thực phẩm phổ biến. Do đó, các hướng dẫn dinh dưỡng khuyến nghị rằng bạn nên tiêu thụ ít hơn 10% calo mỗi ngày từ đường bổ sung, thường được tìm thấy trong nước ngọt có đường, đồ uống nước trái cây và các món ăn có đường khác.
Những người bị viêm gan nên đặc biệt lưu ý để chỉ tiêu thụ đường ở mức độ vừa phải. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng viêm gan có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và giảm lượng đường bổ sung có thể giúp giảm nguy cơ này.
- Thực phẩm có hàm lượng sắt cao
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và bài tiết sắt. Một số người bị viêm gan mạn không thể thải sắt ra khỏi cơ thể và có thể bị ứ sắt, làm tăng nguy cơ tổn thương mô trong gan. Vì lý do này, những người bị viêm gan mạn có thể cần giảm lượng thực phẩm giàu chất sắt trong chế độ ăn uống của họ. Những thực phẩm này bao gồm thịt đỏ, gan, hàu, đậu lăng, mơ và ngũ cốc tăng cường chất sắt.
Tuy nhiên, sắt là một phần thiết yếu trong chế độ ăn uống của bạn, vì vậy không nên cắt bỏ hoàn toàn. Điều quan trọng cần lưu ý là vitamin C làm tăng sự hấp thụ sắt từ thực phẩm.
- Coffee
Nếu bạn là người thích uống trà hoặc coffee, thì không cần thiết phải thay đổi thói quen đó. Chúng không có hại với gan. Một vài nghiên cứu chỉ ra là chúng có thể có tác dụng bảo vệ gan, tuy nhiên các bằng chứng là không đủ mạnh để khuyến cáo với những người không có thói quen uống các đồ uống trên.
- Đồ uống có cồn
Đồ uống có cồn có thể làm tổn thương gan và làm cho tình trạng viêm gan trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, để an toàn, bạn không nên uống rượu, bia và đồ uống có cồn.