Ngăn chặn biến chứng nguy hiểm từ viêm gan do virus

Việt Nam đứng top đầu về tỷ lệ mắc viêm gan virus trên thế giới 

Tại hội thảo thường niên nhân Ngày Viêm gan Thế giới với chủ đề "Chung tay phòng chống viêm gan, xơ gan và ung thư gan" được tổ chức vào cuối tháng 7/2022, các báo cáo công bố Việt Nam nằm trong vùng có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan cao trên thế giới.

Cụ thể, có khoảng 8 triệu người nhiễm viêm gan B và một triệu người mắc viêm gan C tại Việt Nam. Mỗi năm có hơn 40.000 người tử vong vì các bệnh lý liên quan đến viêm gan B và viêm gan C. Ở khu vực châu Á - Tây Thái Bình Dương, tỷ lệ ung thư gan ở Việt Nam đứng thứ 2 chỉ sau Mông Cổ. 

Tại Việt Nam, ung thư gan là căn bệnh chiếm tỷ lệ cao nhất trong tất cả các loại ung thư, gây tử vong cho 25.000 bệnh nhân - gấp 3 lần số tử vong hàng năm do tai nạn giao thông. Trong đó, nguyên nhân chính gây ung thư gan lại do viêm gan virus và do bia rượu. 

Đáng báo động hơn, gần 90% người bị ung thư gan trước đó đã nhiễm virus viêm gan B nhưng không hay biết. Vì vậy, ung thư phát hiện ở giai đoạn muộn và không thể cứu chữa. Ngoài ra, 80-90% trẻ sinh ra bị nhiễm virus viêm gan B trong một năm đầu đời và 30-50% trẻ bị nhiễm virus viêm gan B trước 6 tuổi sẽ bị viêm gan mạn tính khi trưởng thành. 

Không chỉ là căn bệnh phổ biến tại Việt Nam, viêm gan là nỗi ám ảnh của nhiều quốc gia trên thế giới.

Cũng theo thống kê của Bộ Y tế, viêm gan B là một trong các bệnh mạn tính nguy hiểm, gây ra cái chết cho hơn 600.000 người mỗi năm trên khắp thế giới. Hiện nay toàn cầu có hơn 300 triệu người mắc viêm gan B, con số này không ngừng tăng lên từ 3 đến 4 triệu người mỗi năm. 

Biến chứng khôn lường từ viêm gan virus

Viêm gan nói chung và đặc biệt là viêm gan B là bệnh lý nguy hiểm vì diễn biến âm thầm, triệu chứng khó phân biệt. Ở giai đoạn cấp tính, người bệnh có thể khỏi bệnh hoàn toàn. Tuy nhiên khi bước sang giai đoạn mạn tính, người bệnh phải sống chung với virus viêm gan B suốt đời. Và trong giai đoạn này, bệnh dễ gây ra các biến chứng như xơ gan, suy gan cấp, ung thư gan. 

Theo các bác sĩ chuyên khoa Gan mật - Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI, gan là một tạng có khả năng bù trừ rất tốt, khi chức năng chỉ còn dưới 25% mới biểu hiện ra ngoài. Vì vậy, bệnh gan thường diễn biến âm thầm. Khi người bệnh phát hiện ra triệu chứng thì bệnh thường đã ở giai đoạn nặng. 

Điển hình như trường hợp của bệnh nhân N.V.M (50 tuổi, Ba Đình, Hà Nội) đến TCI khám bệnh vì có triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, giảm cân nhanh trong một thời gian ngắn. Trong quá trình thăm khám lâm sàng, anh cho biết trước đây đã từng bị viêm gan B và có uống thuốc điều trị nhưng lâu không đi tái khám. Bác sĩ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm, anh M nhận được kết quả đã bị xơ gan giai đoạn 2. 

Bệnh xơ gan rất nguy hiểm, nhất là khi không được phát hiện sớm. Nếu đã bước sang giai đoạn cuối, xơ gan rất khó điều trị. Bệnh có thể gây tử vong do các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, nhiễm khuẩn dịch cổ trướng, hội chứng gan thận, bệnh não do gan và hôn mê gan.

Một bệnh nghiêm trọng khác là suy gan cấp khi tiến triển nặng cũng gây ra hàng loạt biến chứng như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy thận, suy đa tạng và có thể dẫn đến tử vong. Riêng với ung thư gan phát hiện ở giai đoạn gần cuối thì kết quả điều trị hầu như không có. 

"Tất cả các biến chứng như xơ gan, suy gan cấp hay ung thư gan đều có khả năng điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Vì thế, những người bị nhiễm virus viêm gan B cần kiểm soát bệnh nghiêm ngặt,  tuân thủ các chỉ định từ bác sĩ", đại diện TCI cho biết. 

Phòng ngừa biến chứng viêm gan B

Viêm gan virus B mạn tính không có triệu chứng rõ rệt, gây khó khăn trong việc phát hiện và điều trị. Để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, đại diện TCT cho biết, người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, uống thuốc theo liều lượng trong đơn. Không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc mới, hay tự ý tăng liều vì sẽ gây áp lực cho gan. Người bệnh cần chú ý theo dõi, tái khám theo đúng lịch hẹn đồng thời tầm soát xơ gan, ung thư gan định kỳ. 

Bên cạnh đó, người bệnh cần ăn uống theo thực đơn khoa học, đầy đủ nhóm chất, tăng cường chất xơ, vitamin và tránh xa tuyệt đối các thực phẩm gây hại cho gan như thực phẩm chế biến nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn, đặc biệt kiêng khem hoàn toàn với rượu bia, thuốc lá và đồ uống có cồn. 

Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Quang Tuấn - Bác sĩ cao cấp nội khoa Gan mật, Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI - nhận định việc thăm khám gan định kỳ là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa bệnh chuyển biến xấu. Bên cạnh đó, khi thấy cơ thể có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cũng phải tới ngay cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.