Lời cảnh báo của bác sĩ khi phải sử dụng thuốc tây lâu ngày

"Điểm danh" các loại thuốc tây có nguy cơ gây hại cho gan

Gan là cơ quan giữ nhiều chức năng quan trọng và phức tạp. Trong đó, chức năng quan trọng nhất là giải độc và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Gan cũng rất dễ tổn thương do nhiều nguyên nhân khách quan như miễn dịch yếu, rối loạn chuyển hóa và những nguyên nhân chủ quan như nghiện rượu, ăn nhiều chất béo hay sử dụng thuốc tây trong thời gian dài… khiến gan bị ngộ độc, suy gan, viêm gan, thậm chí có thể dẫn đến hoại tử gan.

Trong các nguyên nhân gây tổn thương gan thì viêm gan do thuốc là một vấn đề khá phổ biến hiện nay, với tỷ lệ lên đến 10% trong các phản ứng phụ do thuốc gây ra.

Thông thường, thuốc được đưa vào cơ thể theo các đường uống, tiêm, xịt qua mũi, dán trên da, đặt hậu môn... và các hoạt chất của thuốc sẽ được hấp thụ vào máu, chuyển hóa tại gan và được bài tiết ra ngoài. Tuy nhiên, quá trình đào thải này sẽ bị "ngưng đọng" do ngộ độc thuốc và gây ra tình trạng viêm gan cấp tính, suy gan cấp hoặc dẫn đến viêm gan mạn, xơ gan, gan nhiễm mỡ…

Theo Bác sĩ Chuyên khoa 2 Nguyễn Viết Thịnh - Viện Pasteur TPHCM, Ban chấp hành Hội Gan mật TPHCM, một số loại thuốc gây độc cho gan, làm tăng men AST, ALT gồm các kháng sinh kháng khuẩn, kháng nấm, thuốc chống lao, thuốc trị tăng huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc trị mỡ máu, vitamin, đặc biệt là thuốc giảm đau chống viêm, thuốc kháng histamin trị dị ứng…

Thuốc gây tổn thương gan theo 2 cơ chế chính:

- Do cơ địa bị dị ứng với thuốc: Thường gặp ở đối tượng có cơ địa dị ứng hoặc có người thân bị dị ứng. Chỉ cần dùng thuốc với liều lượng rất ít vẫn gây tổn thương gan vì cơ thể phản ứng quá mức với thuốc.

- Do dùng thuốc quá liều, sử dụng trong thời gian dài: Thuốc ứ đọng ở gan gây ngộ độc gan, từ đó làm tổn thương hệ thống khử độc, giảm khả năng thải độc ở gan và phá hủy tế bào gan.

Biểu hiện cho thấy gan bị ảnh hưởng do dùng thuốc tây dài ngày

Tùy vào cơ chế tác động là do dị ứng hay dùng quá liều, dùng dài ngày mà các biểu hiện của tổn thương sẽ xuất hiện sau vài giờ, vài ngày hoặc vài tháng sau khi dùng thuốc.

Thông thường, nhiều trường hợp tổn thương gan do thuốc không có triệu chứng điển hình nên khó theo dõi hoặc có người biết được thông qua xét nghiệm máu thấy có tăng men gan, nóng gan.

Với nhiều người đang điều trị các bệnh mãn tính phải sử dụng thuốc tây trong thời gian dài như điều trị lao, tiểu đường, trầm cảm… sẽ xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nổi mẩn… Sau đó, những triệu chứng rõ ràng của tổn thương gan có thể xuất hiện như là vàng da, nước tiểu sậm, gan to và đau, khó thở, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy…

Tổn thương gan do thuốc còn có thể gây hoại tử, tích tụ mỡ ở gan hoặc ngăn chặn sự bài tiết mật trong gan, gây viêm gan cấp hoặc mãn tính. Nếu trường hợp ngộ độc gan nặng có thể gây suy gan, dẫn đến tử vong.

Một số người không điều trị bệnh mãn tính nhưng có thói quen tự ý mua thuốc về dùng mà không có sự chỉ định của bác sĩ, dùng sai liều, sai toa hoặc tự ý kết hợp các loại thuốc thì về lâu dài cũng làm ảnh hưởng đến chức năng gan.

Do đó, trong quá trình sử dụng thuốc tây lâu ngày, nếu có biểu hiện tổn thương gan người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế, cần khai báo đầy đủ tiền sử bệnh, cơ địa dị ứng và quá trình sử dụng thuốc để bác sĩ kiểm tra và đánh giá mức độ tổn hại của gan để chỉ định điều trị phù hợp, an toàn.

Lựa chọn đúng "bạn đồng hành" giúp hồi phục chức năng gan hiệu quả

Nhằm tránh những ảnh hưởng tiêu cực của việc dùng thuốc lên sức khỏe thì trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, dùng đúng liều, đúng thuốc, đúng toa theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý thêm hoặc bớt các loại thuốc. Ngoài ra, cần xây dựng chế độ ăn uống đủ chất, đảm bảo dinh dưỡng và duy trì việc vận động hợp lý, tránh phụ thuộc quá vào thuốc.

Bên cạnh đó, để tránh việc phải "gánh" thêm tình trạng tăng men gan, viêm gan khi đang điều trị bệnh mạn tính, người bệnh nên dùng thêm các sản phẩm bảo vệ gan, đây là cách để tạo "lá chắn" giúp quá trình thải độc của gan không gặp trục trặc, ngăn chặn ảnh hưởng của các tác nhân có hại cho gan.

Viện Công nghệ sinh học cũng thực hiện hàng loạt nghiên cứu khác trên hàng trăm thảo dược, chọn lọc ra 7 dược liệu tốt nhất để kết hợp thành công thức hoàn hảo hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm gan. Trong đó, có 5 vị dược liệu chủ yếu (Nấm linh chi lim, Hà thủ ô đỏ, Hoa marigold, Núc nác, Đan sâm) và 2 vị bổ trợ (Nấm bào ngư và Hoài sơn).

Công trình nhiều năm này đã được chuyển giao cho Dược Hậu Giang thương mại hóa thành sản phẩm Naturenz Gold, ứng dụng công nghệ "định chuẩn các hoạt chất hướng gan" hiện đại hàng đầu thế giới nhằm chiết xuất đúng thành phần có lợi cho gan. Chẳng hạn, Hà thủ ô đỏ có 103 hợp chất, Nấm linh chi lim chứa hơn 400 chất... thì công nghệ này chỉ lấy ra chính xác, đúng và đủ những hoạt chất "tinh hoa" của 7 loại thảo dược để hỗ trợ đẩy lùi bệnh gan.

Naturenz Gold được sản xuất theo tiêu chuẩn hiện đại "định chuẩn các hoạt chất hướng gan" giúp định chuẩn đúng thành phần có lợi cho gan. Sản phẩm giúp hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm gan - hỗ trợ giải độc gan, bảo vệ gan, tăng cường chức năng gan.

Dược Hậu Giang - doanh nghiệp có 02 dây chuyền sản xuất viên nén và viên nén bao phim đạt tiêu chuẩn Japan-GMP.

Chi tiết về Japan-GMP vui lòng xem tại: http://japangmp.dhgpharma.com.vn/vi/