Hà Nội: Vào “mùa” viêm não vi rút

Cẩn trọng khi bé nhức đầu, nôn trớ

TS Bàng cho biết, thời điểm này là bắt đầu của căn bệnh viêm não, viêm màng não do vi rút. Tuy chỉ mới bắt đầu vào “mùa” dịch, nhưng số bệnh nhân đến khá dồn dập.

Trong tuần qua, có rất nhiều bé có triệu chứng đau đầu, nôn tới khám bệnh. Và hiện đã xác định được 6 bệnh nhân từ 1 - 12 tuổi là viêm não, màng não do vi rút được điều trị trong khoa.

“Các bệnh nhi này đều được gia đình đưa vào viện với những triệu chứng rất đơn giản, đó là đau đầu, buồn nôn, nôn. Khi khám tổng thể từ phổi, tim, gan, họng… đều không có gì bất thường”, TS Bàng nói.

Chính vì nghĩ mọi thứ của con mình đều bình thường nên sau khám, nhiều gia đình thường đòi đưa trẻ về. Tuy nhiên, theo BS Bàng, cha mẹ cần kiên nhẫn cho trẻ ở lại cơ sở y tế để bác sĩ theo dõi diễn tiến của bệnh xem có gì bất thường.

Như trường hợp của bé L.Đ.D (Hà Đông, Hà Nội) là một ví dụ. Bé D đã 2 tuổi và có tiền sử bị viêm tai giữa. Bình thường, bé cũng rất hay vỗ vào đầu, rìa tai kêu đau. Lần này, thấy con quấy khóc, vỗ đầu kêu đau, kèm theo nôn trớ mà không có biểu hiện sốt, chị L (mẹ bé D) lại nghĩ đơn giản con bị viêm tai mũi họng tái phát.

Chị đưa con tới khoa Nhi BV Bạch Mai khám, các bác sĩ đều khuyên chị nên để cháu ở lại khoa theo dõi thêm vì bé liên tục kêu đau rồi vỗ vào đầu, quấy khóc. Lúc đầu, chị kiên quyết đưa con về nhưng sau được các bác sĩ giải thích tận tình, chị kiên nhẫn để bé ở lại trong khoa theo dõi thêm vài tiếng.

Quan sát thấy cháu bé có nhiều triệu chứng cho thấy có nguy cơ bị viêm não, viêm màng não, các bác sĩ đã quyết định chọc dịch não tủy để khẳng định nghi ngờ. Kết quả cho thấy bé D bị viêm não, viêm màng não do vi rút, không phải do vi khuẩn nên việc điều trị đơn giản hơn nhiều. Điều trị viêm màng não, viêm não do vi rút chủ yếu mang tính hỗ trợ, giúp giảm đau đầu, chống nôn, cho bệnh nhân nghỉ ngơi và dùng một vài loại thuốc tăng cường hoạt động não, sau một thời gian là bệnh bình phục. Còn viêm màng não mủ phải điều trị bằng kháng sinh và điều trị sớm mới mang lại hiệu quả. Nếu ở giai đoạn muộn, não bị tổn thương thì rất khó phục hồi.

Chọc dịch não tủy - Xét nghiệm quyết định

Viêm màng não ở trẻ em có hai nguyên nhân là do vi rút và vi khuẩn. Việc phân biệt, xác định nguyên nhân là yếu tố căn bản quyết định đến hướng điều trị cho bệnh nhân.

“Nhưng có 10 bệnh nhân vào thì 9 bệnh nhân không chịu chọc dịch não tủy vì... sợ, nên nguy cơ bỏ sót viêm màng não mủ rất cao. Khi có những triệu chứng của viêm não, khám ngoài không thể xác định được nguyên nhân do vi rút hay vi khuẩn mà buộc phải tiến hành chọc dịch não tủy để xác định nguyên nhân. Nếu là viêm màng não do vi khuẩn mà bỏ sót sẽ vô cùng nguy hiểm. Chỉ sau một đến hai ngày bị viêm não, bệnh đã có thể chuyển sang giai đoạn nặng hơn khiến não bị tổn thương, nguy cơ tử vong rất cao. Nếu cứu được cũng sẽ để lại những di chứng nặng nề về thần kinh”, TS Bàng nói.

Đã từng có trường hợp bệnh nhân lần lữa mãi không chịu cho con chọc dịch não tủy dù bác sĩ cố gắng giải thích. Mãi sau khi thấy tình trạng nôn trớ, đau đầu của bệnh nhi dữ dội hơn gia đình mới đồng ý. Kết quả là trẻ bị viêm màng não mủ thể nặng điển hình, việc điều trị rất khó khăn, tốn kém. Mặc dù cứu được bé khỏi lưỡi hái tử thần nhưng vẫn phải chịu di chứng về thần kinh.

Theo BS Bàng, viêm não, màng não do vi rút, vi khuẩn không có những dấu hiệu điển hình, mầm bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, tùy từng độ tuổi. Bác sĩ cần theo dõi bệnh nhi, khám thực thể xem trẻ có bị cứng cổ, cứng gáy, cứng cơ toàn thân không…

Tuy nhiên, cũng có bệnh nhi không biểu hiện gì. Vì thế, trong thời điểm giao mùa như hiện nay, cũng là thời điểm của vi rút, vi khuẩn gây bệnh viêm màng não, khi trẻ có bất cứ triệu chứng nào giống như cảm cúm, sốt, sổ mũi, đặc biệt là kêu đau đầu và nôn thì bố mẹ nên đưa bé tới bệnh viện để được theo dõi, chẩn đoán và điều trị sớm, giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm cho bé.

Hồng Hải