Hà Nội: Đề xuất tiêm viêm não Nhật Bản miễn phí cho trẻ tới 14 tuổi

 Ngày 2/7, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, tại Bệnh viện Nhi Trung ương đến ngày 30/6 bệnh viện đã tiếp nhận 46 ca viêm não Nhật Bản tại 18 tỉnh, thành khu vực miền Bắc. Trong đó Hà Nội chiếm nhiều nhất với 15 trường hợp, 01 trường hợp tử vong; Hải Dương (5 trường hợp), các tỉnh khác ghi nhận từ 1-3 trường hợp. Kết quả điều tra cho thấy số trường hợp mắc chủ yếu ở nhóm trẻ dưới 15 tuổi chiếm 84,8% trong đó trẻ dưới 1 tuổi chiếm 15,2%.

Ông Phu cho biết, hiện Hà Nội đang đề xuất sẽ mở rộng diện tiêm chủng vắcxin viêm não Nhật bản miễn phí cho trẻ em tới 14 tuổi ở những xã có nguy cơ cao. Việc tiêm vắc xin sẽ giúp lượng lớn đối tượng trẻ dưới 14 tuổi phòng căn bệnh nguy hiểm này. Bởi bệnh chủ gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi. Người lớn cũng có nguy cơ mắc do chưa từng được tiêm chủng trước đây và có thể bị nhiễm khi đi du lịch, lao động, công tác vào vùng lưu hành bệnh.

Theo TS Phu, bệnh viêm não Nhật Bản  có thể xảy ra quanh năm nhưng mùa dịch thường bắt đầu vào các tháng mùa hè, đỉnh điểm dịch vào các tháng 5,6, 7. Sở dĩ bệnh hay gặp vào mùa này là vì đây là mùa thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển và cũng là mùa có nhiều loài hoa quả chín thu hút chim từ rừng về mang theo mầm bệnh từ nơi hoang dã rồi từ đó lây sang đàn lợn, gia súc gần người và sau đó lây sang cho người.

Viêm não vi rút do nhiều loại vi rút gây nên, trong đó vi rút viêm não Nhật Bản chỉ là một trong những tác nhân gây bệnh này. Hiện nay viêm não Nhật Bản chiếm khoảng 10 đến 15% trong tổng số các trường hợp mắc bệnh viêm não vi rút.

Bệnh thường có biểu hiện rất cấp tính bao gồm sốt cao đột ngột, nhức đầu, nôn mửa; rối loạn tinh thần ở các mức độ khác nhau: vật vã mê sảng hoặc ly bì, lú lẫn, hôn mê kèm theo co giật, cử động bất thường hoặc bị liệt. Tỷ lệ tử vong cao có thể lên đến 10% - 20%.

TS Phu cho biết, các ổ dịch phần lớn tập trung ở những vùng trồng nhiều lúa nước kết hợp với chăn nuôi lợn hoặc vùng trung du bán sơn địa có trồng nhiều hoa quả và nuôi lợn. Bởi lợn và chim là những ổ chứa vi rút Viêm não Nhật Bản. Muỗi là trung gian truyền bệnh hút máu động vật có chứa vi rút rồi truyền cho người khi đốt. Muỗi thường đẻ trứng ở ruộng, kênh, mương và hay trú đậu ở các chuồng gia súc (lợn, trâu bò). Muỗi hoạt động cả ngày lẫn đêm, nhưng hoạt động mạnh từ 18 - 22 giờ. Tuy nhiên, bệnh không lây từ người sang người, tiếp xúc gần, ăn cùng mâm cũng không lây truyền bệnh.

Là một căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể phòng chủ động bằng vắc xin ngừa viêm não Nhật bản. Trẻ cần được tiêm đủ 3 liều vắc xin theo lịch tiêm của chương trình tiêm chủng mở rộng. Theo đó mũi 1 tiêm lúc trẻ đủ 1 tuổi; Mũi 2 tiêm sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; Mũi 3 tiêm sau mũi 2 là một năm, sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.

Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý nếu tiêm một mũi thì vắc xin không đủ hiệu lực bảo vệ, vì vậy cần tiêm đủ mũi vắc xin theo đúng lịch. Ngoài tiêm vắc xin, các biện pháp sau đây cũng góp phần phòng bệnh cho cộng đồng, bao gồm thực hiện tốt vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại để muỗi không có nơi trú đậu, nên dời chuồng gia súc xa nhà; Ngủ màn, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc đặc biệt lúc chập tối đề phòng muỗi đốt. Các hộ gia đình thường xuyên sử dụng các biện pháp thông thường để xua, diệt muỗi. Khi có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương cần phải đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hồng Hải