Đau bụng âm ỉ, coi chừng khối u hiểm ở tuyến tụy

Nữ bệnh nhân 26 tuổi đến Bệnh viện Quận Thủ Đức thăm khám sau thời gian dài có biểu hiện bị đau bụng âm ỉ. Trên kết quả siêu âm, bác sĩ tình cờ phát hiện, vị trí tuyến tụy của bệnh nhân có biểu hiện bất thường. Các kết quả chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu xác định đây là khối u đặc giả nhú đang tiến triển.

Để tránh nguy hiểm cho người bệnh, sau hội chẩn các bác sĩ quyết định thực hiện phẫu thuật cắt khối u cho bệnh nhân. Cuộc mổ diễn ra thuận lợi giúp bệnh nhân tránh những nguy cơ dọa vỡ hoặc diễn tiến xa. Các bác sĩ đã gửi mẫu sinh thiết bệnh phẩm xác định tính chất của khối u để có giải pháp điều trị phù hợp cho người bệnh.

BS Mai Hóa, Trưởng khoa Ngoại Tổng quát cho hay, u đặc giả nhú của tụy là một bệnh hiếm gặp, chiếm 1 đến 2% tất cả các khối u tuyến tụy. Khoảng 90% bệnh nhân u đặc giả nhú là phụ nữ, trong đó 85% dưới 35 tuổi, với tuổi trung bình là 24. Nam giới có tỷ lệ mắc bệnh ít hơn, thường gặp ở tuổi cao hơn nữ giới trung bình khoảng 34 tuổi.

Triệu chứng lâm sàng của u đặc giả nhú tại tụy thường nghèo nàn, bệnh nhân thường thấy tức bụng, đau âm ỉ, mơ hồ, hoặc đau bụng dữ dội khi khối u bị vỡ. Thông thường bệnh nhân phát hiện tình cờ khi đi khám định kì, siêu âm ổ bụng hay chụp cắt lớp vi tính ổ bụng. Đa số các khối u đặc giả nhú của tụy thường lớn, gồm dạng nang, dạng đặc, dạng hoại tử. Các nang giả sợi thường bao quanh khối u, phân định ranh giới rõ với mô tụy.

U đặc giả nhú của tụy có nguy cơ ác tính hóa thấp, nhưng vẫn có thể chuyển thành ác tính theo thời gian và gan là nơi thường bị di căn nhất. Mặc dù các khối u thường có kích thước lớn nhưng bác sĩ có thể cắt bỏ triệt để. Trái ngược với ung thư biểu mô tuyến tụy, tiên lượng bệnh tốt hơn, với tỷ lệ sống sau 5 năm ước tính khoảng 95% nếu ở giai đoạn chưa di căn. Tiên lượng khả thi đang thúc đẩy việc phẫu thuật cho người bệnh, ngay cả đối với những khối u lớn. Ở giai đoạn di căn việc phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị chính, sau đó bệnh nhân có thể điều trị hóa chất bổ trợ.

Những năm 60 của thế kỷ trước tỷ lệ tai biến, biến chứng, tử vong phẫu thuật cao rất cao (khoảng 30 đến 40%). Hiện nay, phẫu thuật điều trị khối u ở tuỵ đã có nhiều cải tiến kỹ thuật, hạn chế được tỷ lệ tai biến, biến chứng, tử vong sau phẫu thuật. Tại khoa Ngoại Tổng quát, Bệnh viện Quận Thủ Đức đã triển khai kỹ thuật cắt đầu tuỵ bảo tồn tá tràng và ống mật chủ trong điều trị bệnh lý u đặc giả nhú vùng đầu tuỵ. Kỹ thuật này đã bảo tồn chức năng sinh lý tối đa cho giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng, tử vong cho người bệnh.

Vân Sơn