Đánh giá của WHO về biến thể phụ mới xuất hiện tại Việt Nam

Ngày 6/1, TS Angela Pratt, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Việt Nam cho biết bất cứ nơi nào có Covid-19 đang lưu hành, ở đó sẽ hiện diện nguy cơ gia tăng số ca mắc mới và sự xuất hiện của các biến thể mới nguy hiểm. Từ tháng 6/2022, Omicron là biến thể đáng quan ngại duy nhất lưu hành trên toàn cầu. Từ biến thể này đã xuất hiện của một số biến thể phụ, bao gồm XBB - là biến thể tái tổ hợp - được kết hợp từ hai biến thể phụ khác của Omicron.

Biến thể XBB và các biến thể phụ của nó đã được phát hiện tại hơn 10 quốc gia trong khu vực Tây Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam và sẽ tiếp tục lây lan trong thời gian tới.

"Dựa trên những gì chúng ta biết hiện nay, biến thể XBB và các biến thể phụ của nó dễ lây lan hơn các biến thể phụ khác. Đây là một thông tin đáng lo ngại. Sự xuất hiện của biến thể mới này cho thấy rằng thật không may, đại dịch Covid-19 vẫn chưa kết thúc, dù tất cả chúng ta đều mong điều đó xảy ra", TS Angela Pratt nhấn mạnh.

Các nghiên cứu đang được tiến hành để hiểu rõ hơn về khả năng tránh miễn dịch của biến thể này - tức là khả năng vượt qua "lá chắn" bảo vệ do các loại vaccine phòng Covid-19 hiện có cung cấp. Tin tốt là cho đến nay, không có bằng chứng về sự thay đổi mức độ nghiêm trọng của bệnh do biến thể XBB gây ra. Các biện pháp chẩn đoán và bảo vệ hiện tại vẫn có hiệu lực - bao gồm cả các vaccine phòng được WHO phê chuẩn.

Những loại vaccine này đã chống chọi tốt với các biến thể mới và vẫn có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong do Covid-19.

Làm gì để phòng biến thể phụ XBB?

Vì vậy, trong thời điểm hiện tại, WHO khuyến nghị áp dụng các biện pháp phòng ngừa với biến thể XBB tương tự như cách đã thực hiện đối với các biến thể phụ khác của Omicron và Covid-19 nói chung.

Đó là: đeo khẩu trang ở những nơi có nguy cơ cao như nơi đông người và trong không gian kín, rửa tay thường xuyên. Cả người lớn lẫn trẻ em hãy đảm bảo rằng mình đã được tiêm vaccine phòng Covid-19 đầy đủ, bao gồm tất cả các liều nhắc lại được cơ quan y tế khuyến nghị.

"Trong mùa lễ Tết Nguyên Đán 2023 sắp tới, chúng tôi cũng kêu gọi mọi người đề cao cảnh giác để bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của bản thân" , chuyên gia WHO nói. 

Bà đánh giá trong năm 2022, Việt Nam đã chuyển sang giai đoạn "quản lý bền vững" dịch Covid-19 và đã thực hiện rất tốt việc cân bằng giữa phát triển kinh tế và xã hội với bảo vệ sức khỏe người dân và bảo vệ hệ thống y tế. Bệnh vẫn đang lưu hành ở Việt Nam, nhưng không có dấu hiệu cho thấy các bệnh viện và dịch vụ y tế bị quá tải do các ca mắc Covid-19.

"Nhưng chúng ta biết rằng đại dịch Covid-19 vẫn chưa kết thúc và mọi người vẫn đang mắc bệnh, nhập viện và tử vong ở nhiều quốc gia trên toàn thế giới. Và trong khi virus đang tiếp tục lây lan, tất cả các quốc gia và tất cả chúng ta vẫn phải đối mặt với một số nguy cơ", TS Angela chia sẻ.

Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo các cơ quan liên quan tăng cường giám sát tại các cửa khẩu nhập cảnh, tại các cơ sở y tế và trong cộng đồng. Đồng thời tăng cường giải trình tự gen nhằm xác định biến thể và những biến thể phụ nào đang lưu hành. Đây đều là những biện pháp rất thận trọng, giúp phát hiện liệu có đợt bùng dịch khác sẽ xảy ra hay không và để có sự chuẩn bị sẵn sàng.

Theo bà một trong những điều quan trọng nhất mà mỗi cá nhân có thể làm là đảm bảo rằng bản thân mình và tất cả các thành viên trong gia đình và bạn bè đã được tiêm vaccine phòng Covid-19 đầy đủ, đúng lịch, bao gồm cả các liều nhắc lại nếu bạn đủ điều kiện tiêm. Vẫn còn thời gian trước kỳ nghỉ Tết để làm được điều này.

Tiêm vaccine đầy đủ, đúng lịch đặc biệt quan trọng đối với các nhóm có nguy cơ cao, bao gồm: người lớn tuổi, nhân viên y tế, người bị suy giảm miễn dịch, có bệnh nền, giáo viên, phụ nữ mang thai và những người lao động thiết yếu.