Chưa thể yên tâm về chất lượng vac-xin

Thứ năm, 28/09/2006 - 09:23

Lần đầu tiên việc thanh, kiểm tra toàn diện các vấn đề liên quan đến vac-xin, sinh phẩm y tế được thực hiện tại 30 tỉnh, thành trọng điểm với 584 cơ sở y tế. Đây cũng là lần đầu tiên, việc kiểm tra đã không chỉ dừng lại ở "tuyến trên"- những cơ sở lớn luôn mang trong mình những ưu điểm - mà đã xuống đến 269 trạm y tế xã, nơi trực tiếp cung cấp dịch vụ đến cộng đồng.

Đoàn đã phát hiện 8/43 cơ sở nhập khẩu, kinh doanh sinh phẩm y tế chưa có số đăng ký lưu hành; 10/43 cơ sở bán hàng cho đối tượng không có chức năng sử dụng; 3/43 cơ sở được kinh doanh không đúng phạm vi hành nghề. Số vac-xin bị tiêu hủy do bảo quản không đúng quy định và không rõ nguồn gốc trị giá gần 17 triệu đồng.

Điều đáng nói là việc kiểm tra đã cho thấy rõ khá nhiều vấn đề liên quan đến chất lượng vac-xin không thể bỏ qua, như: kho bảo quản vac-xin chung với kho bảo quản thuốc và hóa chất chống dịch; kho lạnh không có nhiệt kế theo dõi nhiệt độ; chưa thực hiện việc lưu giữ vỏ vac-xin qua sử dụng theo quy định.

Cơ sở bảo quản vac-xin còn thiếu và kém đồng bộ ở cả tuyến tỉnh và huyện. Nhiều địa phương, tủ bảo quản vac-xin được cấp từ năm 1983 đã quá cũ, hỏng, nhiều nơi còn thiếu tủ lạnh bảo quản nên vac-xin được đưa về tủ lạnh gia đình. Một số xã do khó khăn về chi trả tiền điện nên sử dụng tủ lạnh không thường xuyên.

Hầu hết các địa phương, việc kiểm tra bảo quản vac-xin mới tập trung chủ yếu vào quản lý, sử dụng vac-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia mà chưa quan tâm nhiều đến việc bảo quản, sử dụng vac-xin ngoài tiêm chủng (vac-xin "dịch vụ").

Công tác ghi chép, theo dõi, báo cáo việc sử dụng vac-xin dịch vụ mới chỉ chú ý đến số liều đã dùng, số tiền thu được. Thậm chí có tình trạng nhân viên y tế tự góp tiền để mua vac-xin làm dịch vụ, mượn vac-xin của tư nhân đưa vào tiêm thu tiền.

Kết quả thanh tra khiến người sử dụng lo ngại vì vac-xin chưa được bảo quản nghiêm ngặt, trong khi đây là sản phẩm yêu cầu rất khắt khe về chất lượng. Chỉ cần một thay đổi nhỏ về điều kiện bảo quản, vac-xin có thể biến chất, từ một sản phẩm giúp cơ thể miễn dịch với bệnh nguy hiểm trở thành yếu tố gây hại hoặc không có hiệu quả miễn dịch.

Đoàn thanh tra đã kiến nghị: cần có những nghiên cứu khoa học độc lập của nhà nước (không dựa vào tài trợ của các hãng sản xuất vac-xin sinh phẩm) nhằm đánh giá hiệu quả thực của các vac-xin sinh phẩm y tế ngoại nhập đang được sử dụng trong nước. Cần thiết lập hệ thống giám sát các phản ứng, tai biến khi sử dụng vac-xin. Ngoài ra, cần có quy định cụ thể cơ quan ghi nhận báo cáo phản ứng phụ sau sử dụng VXSPYT để quản lý và đề xuất các biện pháp xử lý kịp thời với các VXSPYT dịch vụ.

Theo Liên Châu

Thanh niên