1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Chủ quan chấn thương sau tai nạn, bệnh nhân suýt mù mắt

(Dân trí) - Vào viện trong tình trạng đau đầu, mắt trái lồi ra, thị lực kém, bác sĩ xác định người bệnh bị rò động mạch cảnh xoang hang. Khoảng 2 năm trước bệnh nhân bị tai nạn giao thông, đã được bác sĩ cảnh báo nguy cơ nhưng bệnh nhân chủ quan không điều trị sớm.

Chủ quan chấn thương sau tai nạn, bệnh nhân suýt mù mắt - 1

Bệnh nhân nhập viện với con mắt bên trái bị đẩy lồi ra xa hốc mắt

Đó là trường hợp bệnh nhân N.T.H. (29 tuổi, ngụ TP.HCM) vừa được tiếp nhận, điều trị tại Bệnh viện Hoàn Mỹ. Bác sĩ ghi nhận, khi vào viện, người bệnh trong tình trạng đau đầu, mắt trái lồi ra, thị lực kém, có dấu hiệu cương tụ, đỏ. Thông tin bệnh sử từ bệnh nhân cho biết, khoảng 2 năm trước, anh bị tai nạn, chấn thương sọ não khi tham gia giao thông.

Sau tai nạn 6 tháng, mắt trái bắt đầu cương cứng, thị lực giảm dần. Khi đi khám và làm xét nghiệm, bác sĩ đã chẩn đoán và đề nghị theo dõi rò động mạch cảnh xoang hang bên trái. Tuy nhiên, bệnh nhân chủ quan không theo dõi, điều trị sớm. Trước nhập viện 2 tuần, mắt trái người bệnh đột ngột cương cứng, tình trạng nặng dần, sau đó lồi ra, cương tụ, đỏ, đau, phù mí mắt, mất thị lực hoàn toàn.

Chủ quan chấn thương sau tai nạn, bệnh nhân suýt mù mắt - 2

Kết quả kiểm tra hình ảnh ghi nhận tình trạng nghiêm trọng người bệnh phải đối mặt

Qua thăm khám, kiểm tra hình ảnh, bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị thương tổn nghi rò động mạch cảnh xoang hang bên trái. Kết quả chụp mạch máu não số hóa xóa nền DSA phát hiện đường rò từ động mạch màng não giữa vào tĩnh mạch mắt trái làm máu đổ về tĩnh mạch mắt trái nhiều, gây tăng áp lực tĩnh mạch mắt trái, ứ trệ tuần hoàn mắt trái dẫn đến các biến chứng kèm theo. Đây là hậu quả do chấn thương sọ não cách đây 2 năm, các mạch máu bị tổn thương gây vỡ và tạo các đường rò. 

Trước tình trạng phức tạp nguy cơ gây hỏng mắt trái người bệnh, bệnh viện đã hội chẩn liên chuyên khoa và quyết định can thiệp bít đường rò mạch máu bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch dưới sự hướng dẫn của DSA. Tại đây, các bác sĩ đã đưa các ống thông vào mạch máu não, áp sát vị trí rò và bít lỗ rò bằng onyx (một loại keo). 2 tuần sau can thiệp, bệnh nhân đã hết cảm giác cương tụ mắt trái, tình trạng lồi mắt giảm dần, thị lực dần phục hồi. 

Chủ quan chấn thương sau tai nạn, bệnh nhân suýt mù mắt - 3

Sau can thiệp con mắt trái dần bớt lồi, thị lực cải thiện

ThS.BS Phan Quốc Dũng, Đơn vị Can thiệp Đột quỵ - Mạch máu não bệnh viện cho biết: “Nếu không có các phương tiện trang thiết bị hiện đại cũng như chưa có kinh nghiệm với bệnh lý rò động mạch cảnh xoang hang, các bác sĩ rất dễ nhầm lẫn đây là các bệnh lý của mắt. Bệnh nhân may mắn cứu được con mắt, giữ thị lực hoàn toàn sau can thiệp”.

Từ trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo: “Sau khi bị chấn thương đầu, sau phẫu thuật sọ não hoặc phụ nữ sau sinh... tự nhiên xuất hiện các triệu chứng đỏ mắt, lồi mắt, giảm thị lực, nhức đầu, có âm thổi trong tai (tiếng đập, tiếng kêu ù ù)… cần nghĩ tới khả năng bị rò động mạch cảnh xoang hang. Tất cả các trường hợp trên cần đến ngay bệnh viện có chuyên khoa để được chẩn đoán, can thiệp sớm, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.

Chủ quan chấn thương sau tai nạn, bệnh nhân suýt mù mắt - 4
Bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân có biểu hiện rò động mạch cảnh cần đến thăm khám, điều trị kịp thời

Rò động mạch cảnh xoang hang là sự thông nối bất thường từ động mạch cảnh qua xoang tĩnh mạch hang (xoang hang). Giải phẫu học dò động mạch cảnh xoang hang chia làm 2 loại rò trực tiếp và gián tiếp. Dò trực tiếp chiếm đa số các trường hợp, hay gặp nhất là sau chấn thương đầu do tai nạn giao thông. Đối với thể gián tiếp thường là tự phát hoặc ở những bệnh nhân có các yếu tố thuận lợi như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường, bệnh tạo keo... Ở thể gián tiếp, nữ mắc bệnh nhiều hơn nam, một số ít khởi phát sau mang thai và sinh con.

Hậu quả của sự thông nối bất thường gây ứ trệ dẫn lưu của xoang hang và tất cả các tĩnh mạch đổ về xoang hang. Chịu tác động trực tiếp và điển hình nhất là hệ thống tĩnh mạch mắt, nó dẫn đến một loạt các biểu hiện lâm sàng tại mắt như lồi mắt, giảm thị lực, liệt vận nhãn, tăng nhãn áp… Mặt khác sự thông nối này cũng có thể làm rối loạn hệ thống tuần hoàn của não và màng não và có thể dẫn đến những tổn thương nghiêm trọng ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh. Y học đã tìm ra và áp dụng nhiều phương pháp điều trị rò động mạch cảnh xoang hang như: thắt động mạch cảnh, thả miếng cơ để bít lỗ rò, mở động mạch cảnh may lỗ thủng và gần đây là điều trị bít đường rò mạch máu não dưới DSA.

Vân Sơn