1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Chiếc gai bưởi khiến cậu bé 15 tuổi thập tử nhất sinh

(Dân trí) - Trong lúc đá bóng với bạn bè, cậu bé Nguyễn Minh P (15 tuổi, Nghệ An) không may giẫm vào một chiếc gai bưởi. P đã rút chiếc gai ra. Những tưởng đơn giản, nhưng đây lại là căn nguyên khiến cậu bé phải trải qua 45 ngày điều trị trong nguy kịch vì uốn ván.

Ngày 17/6, bác sĩ Lê Thị Yên, khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương, người trực tiếp điều trị cho bệnh nhi cho biết, tiến triển uốn ván của cháu P rất là nhanh.

Chỉ từ một vế gai bởi đâm, cậu bé đã trải qua 45 ngày nằm viện điều trị nguy kịch vì uốn ván. Ảnh: LM
Chỉ từ một vế gai bởi đâm, cậu bé đã trải qua 45 ngày nằm viện điều trị nguy kịch vì uốn ván. Ảnh: LM

Trước đó ngày 15/4, khi đá bóng cùng chúng, P bị một chiếc gai bưởi đâm vào ngón chân cái. Người nhà cậu bé cho biết, ngay sau khi giẫm phải dị vật, P đã rút dị vật ra và cũng không nghĩ có gì nghiêm trọng.

Sau đó, cháu vẫn ăn uống, sinh hoạt như bình thường. Nhưng đến ngày thứ 8 sau tai nạn, P bỗng thấy mỏi 2 vai, đau lưng, đặc biệt là vết gai đâm có mủ và xuất hiện tình trạng cứng quai hàm.

Ngay khi có các dấu hiệu này, bệnh nhi được gia đình đưa đến BV địa phương điều trị với chẩn đoán mắc uốn ván nặng. Sau đó diễn biến nặng lên, bệnh nhi được chuyển đến BV Nhi Trung ương ở tình trạng rất nặng, co cứng hàm, co giật trên nền co cứng.

Sau khi được mở khí quản cấp cứu, điều trị tích cực theo phác đồ, P đã dần qua cơn nguy kịch và hiện đã được cai máy thở, tiến triển tốt.

Vết thương nhỏ đe dọa lớn

TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Trưởng khoa Truyền Nhiễm (BV Nhi Trung ương cho biết), nguồn lây bệnh uốn ván có ở đất, phân người và súc vật. Khi có tổn thương da dù rất nhỏ như vết kim tiêm, gai đâm, ngoáy tai, xỉa răng đến các vết thương to, rộng, nhiều ngóc ngách nha bào gây bệnh uốn ván có thể xâm nhập.

Khi nhiễm uốn ván, qua thời gian khởi phát bệnh từ 7 – 10 ngày, người bệnh sẽ xuất hiện tình trạng co cứng cơ liên tục và có những cơn giật cứng. Khởi đầu là co cứng cơ nhai, sau lan ra các cơ mặt, thân mình và tứ chi.

Về nguy cơ nhiễm uốn ván, BS Nguyễn Trung Cấp (Khoa Cấp cứu, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cũng cảnh báo, vi khuẩn uốn ván có sức sống rất mãnh liệt, từ đun sôi đến phơi nắng đều không chết.

Khi xâm nhập vào vết thương, đặc biệt vết thương dập nát nhiều, môi trường thiếu ô xi (kị khí) thì nha bào uốn ván thoát vỏ phát triển thành vi khuẩn uốn ván, nhân lên tiết ra các độc tố mà không hề gây sưng nề. Đó là lý do “Vết thương có thể khô, đóng kín miệng nhưng độc tố vẫn phát triển và gây bệnh”, BS Cấp cảnh báo. Vì thế, nhiều người chỉ từ những vết thương khá nhỏ như bật móng chân, bị rơi vật nặng vào chân… mà nhiều người đã bị bội nhiễm uốn ván, khiến toàn thân “giật đùng đùng”, chân tay co cứng, phải thở máy và tính mạng rất nguy kịch.

Tuy nhiên, uốn ván lại có thể hoàn toàn phòng ngừa chủ động bằng tiêm vắc xin. Hiện nay trẻ em được tiêm mũi vắc xin 5 trong 1 là có phòng bệnh uốn ván. Sau khi tiêm đủ các mũi, chuyên gia dịch tễ khuyến cáo từ 5 – 10 năm tiêm nhắc lại một liều.

Với người lớn, trong sinh hoạt và trong lao động cần tránh không để tổn thương, nhất là các loại tổn thương sâu, kín, bẩn như giẫm phải đinh, gai, chấn thương phần mềm. Vệ sinh môi trường sạch sẽ như nạo vét các chất thải, chất bùn, khơi thông cống rãnh để tránh ứ đọng không cho vi khuẩn và nha bào uốn ván phát triển…

Khi không may bị dị vật đâm vào cơ thể, tổn thương dù nhỏ như bong dập móng chân do vấp ngã, do ngã sát tay, chân, do rơi vật nặng vào chân… cần xử lý ngay vết thương bằng cách giải phóng hết dị vật trong vết thương (như bùn, đất, cát, mảnh sành, đinh, gai…); Rửa vết thương bằng xà phòng nhiều lần, sát khuẩn bằng dung dịch như cồn 70 độ, ôxy già hoặc dung dịch bêtadin….

BS Cấp khuyến cáo, sau khi xử lý vết thương không được chủ quan mà cần phải đi tiêm phòng huyết thanh kháng uốn ván (tức là kháng thể có sẵn, bảo vệ được trong vòng 7 ngày, nếu vi trùng uốn ván có xâm nhập thì sẽ có tác dụng bảo vệ) và tiêm luôn cả vắc-xin phòng uốn ván. Vì sau tiêm vắc-xin khoảng 1 tuần cơ thể mới sinh ra miễn dịch chủ động, tiếp tục bảo vệ cơ thể thay cho hiệu quả của huyết thanh cũng vừa hết.

Hồng Hải