Cảnh giác biến chứng viêm não khi bị thủy đậu

Khi BS “mắng” sao để con tới mức sốt co giật mới đưa tới viện, chị Thùy chỉ biết mếu máo, kể: “Vì con của em gái mình mới 2 tuổi, vừa bị thủy đậu xong, chỉ bôi có vài hôm là khỏi, nên lần này thấy cu cậu có vài nốt phỏng trên tay, mình cũng chỉ lấy thuốc đó bôi, con vẫn đi học bình thường. Đến ngày thứ tư, sau buổi đi học về con rất mệt mỏi, không muốn ăn uống, hâm hấp sốt rồi đến tối thì sốt cao đùng đùng, co giật, nôn mửa….”.

“Những bệnh này thường lành tính với trẻ nhỏ, nhưng khi xảy ra ở trẻ lớn và người lớn, nguy cơ gặp các biến chứng nhiều hơn”, TS.BS Nguyễn Văn Kính, Giám đốc BV Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TƯ cho biết.

Cùng quan điểm này, TS.BS Nguyễn Hồng Hà, Phó Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới TƯ cho biết: “Dù chưa có điều kiện thống kê tỷ lệ gặp biến chứng ở người lớn và trẻ nhỏ, cũng chưa nghiên cứu được cơ chế rõ rệt, nhưng thực tế điều trị cho thấy, biến chứng viêm não năm ở người lớn khi bị các bệnh này nhiều hơn hẳn ở trẻ nhỏ”.

“Những tổn thương ở một cơ quan, bộ phận nào trong cơ thể phụ thuộc vào phản ứng của cơ thể với tác nhân gây bệnh. Nếu phản ứng mãnh liệt, “chiến trường” ác liệt thì tổn thương ở cơ quan đó nặng hơn. Ở người lớn đã có một ít miễn dịch, khi gặp các tác nhân, bệnh này sẽ chiến đấu mạnh mẽ với vi-rút, gây ra tổn thương nặng nề. Trong khi đó ở trẻ em miễn dịch với các tác nhân này chưa có, sự phản ứng nhẹ nhàng nên gây thương tổn nhẹ hơn. Có thể đó là lý do khiến các ca biến chứng do các bệnh này thường chủ yếu gặp ở trẻ lớn và người lớn”, TS Hà nói thêm.

Ông cũng dẫn chứng về ca bệnh điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới TƯ trước đó là nam sinh viên bị thủy đậu nhưng biến chứng viêm não nặng nề phải điều trị 3 tháng mới được xuất viện.

Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, trưởng khoa Nhi (BV Bạch Mai), biến chứng viêm não thường ít gặp ở trẻ nhỏ nhưng với trẻ lớn khi bị các bệnh này, nguy cơ bị diễn tiến nặng hơn.

“Như trường hợp của bệnh nhi trên là bị viêm màng não do vi-rút thủy đậu. Căn bệnh này vốn là bệnh lành tính, hay gặp ở trẻ nhỏ, chỉ sau vài ngày là khỏi mà không để lại biến chứng nặng nề. Nhưng kinh nghiệm của tôi, tôi nhận thấy thủy đậu gặp ở trẻ lớn và người lớn, thường biểu hiện nặng nề hơn rất nhiều so với trẻ nhỏ và nguy cơ bị biến chứng viêm não, viêm màng não cũng cao hơn”, TS Dũng nói.

Các dịch bệnh thủy đậu, quai bị, sởi, rubella đều là những bệnh dễ lây lan. Trong khi đó, thời gian bảo vệ của vắc xin không phải là suốt đời mà có hiệu lực trong thời gian cụ thể, ở từng loại vắc xin. “Ví như vắc xin sởi là loại vắc xin sống hiệu quả miễn dịch cao, bảo vệ rất tốt nhưng cũng chỉ có hiệu lực trong khoảng 15 năm trở lại. Vì thế, ở trẻ em, hiện việc tiêm nhắc lại các mũi vắc-xin này theo lịch đã được khuyến cáo. Còn người lớn, những người đã được tiêm vắc-xin từ nhỏ cũng nên chủ động đi tiêm ngừa lại để phòng bệnh, tránh nguy cơ biến chứng xảy ra dù biết rằng không phải ai cũng bị biến chứng, nhưng không ai có thể chắc chắn biến chứng không rơi vào mình”, TS Hà khuyến cáo.

Hồng Hải