Các xét nghiệm tầm soát ung thư chỉ dành cho nữ
(Dân trí) - Với phụ nữ, tầm soát ung thư vú và ung thư cổ tử cung sẽ giúp phát hiện sớm và việc điều trị sẽ tốt hơn.
Chụp nhũ ảnh và các tầm soát ung thư vú khác
Với chụp nhũ ảnh (chụp mamo), vú sẽ được ép giữa hai bản phẳng và được chụp X quang. Ngày càng có nhiều cơ sở sử dụng chụp X quang nhiều lần để tạo ra hình ảnh 3D (được gọi là chụp nhũ ảnh tổng hợp kỹ thuật số). Cũng phổ biến là chupoj cộng hưởng từ (MRI), sử dụng từ trường mạnh và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết của vú, và siêu âm.
Tại sao cần thực hiện: Để phát hiện ung thư vú sớm, khi có thể điều trị tốt hơn.
Dành cho: Các tổ chức y tế lớn nhất trí rằng phụ nữ nên được chụp nhũ ảnh ở tuổi 40. ACS khuyên phụ nữ nên bắt đầu chụp ở tuổi 45, trong khi USPSTF khuyến nghị ở tuổi 50 và Hội Sản phụ khoa Mỹ thì khuyên không muộn hơn 50 tuổi. Khuyến nghị về tần suất thay đổi từ một đến hai năm. Các nghiên cứu cho thấy xét nghiệm 3D có thể phát hiện số ca ung thư nhiều hơn một chút so với chụp X-quang chuẩn nhưng chưa chứng minh được là nó cứu sống nhiều người hơn. Siêu âm và MRI có thể phát hiện những ung thư mà chụp nhũ ảnh bỏ qua nhưng cũng phát hiện những bất thường vô hại. Bản thân các xét nghiệm này không được cho là có lợi nhưng chúng hữu ích khi kết hợp với chụp nhũ ảnh cho phụ nữ có nguy cơ cao.
Kết quả: Những xét nghiệm này có thể phát hiện ung thư vú xâm lấn trước khi chúng di căn, giúp phụ nữ tránh được những cách chữa trị đắt tiền hơn và có thể cứu sống tính mạng. Nhưng tất cả chúng đều có thể dẫn đến dương tính giả, dẫn đến việc chụp theo dõi và sinh thiết vô ích. Các xét nghiệm cũng có thể bỏ qua một số trường hợp ung thư, vì vậy điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ về tiền sử sức khỏe và các yếu tố nguy cơ của bạn, và loại tầm soát nào là tốt nhất cho bạn. Không có đủ bằng chứng về hiệu quả của tầm soát sau 75 tuổi.
Xét nghiệm Pap và HPV (ung thư cổ tử cung)
Trong xét nghiệm Pap (hoặc Pap smear) và xét nghiệm HPV, bác sĩ sẽ lấy tế bào từ cổ tử cung và kiểm tra chúng.
Tại sao cần thực hiện: Pap tìm kiếm những thay đổi tiền ung thư ở các tế bào cổ tử cung; HPV tìm kiếm các týp vi-rút u nhú ở người gây ra thay đổi tế bào. Cả hai có thể chỉ ra nguy cơ ung thư cổ tử cung.
Dành cho: Phụ nữ trong độ tuổi từ 21 đến 29 nên làm Pap mỗi ba năm một lần. Những người từ 30 đến 65 có thể theo lịch này hoặc kéo giãn thời gian đến năm năm nếu họ được xét nghiệm HPV đồng thời.
Sau một vài lần kết quả bình thường, bạn có thể ngừng xét nghiệm ở tuổi 65. Phụ nữ đã cắt tử cung, bao gồm cắt cả cổ tử cung và chưa bao giờ bị ung thư cổ tử cung hoặc tổn thương tiền ung thư độ cao không cần xét nghiệm.
Kết quả: Bác sĩ có thể sinh thiết các tế bào bất thường và, nếu cần thiết, tiêu diệt chúng bằng laser hoặc áp lạnh hoặc loại bỏ chúng bằng phẫu thuật. Những xét nghiệm này có thể dẫn đến việc điều trị không cần thiết cho những phụ nữ có kết quả dương tính giả, rất đáng kể nếu việc tầm soát không tuân theo khuyến nghị. Xét nghiệm cho phụ nữ dưới 21 tuổi dễ phát hiện những thay đổi tế bào vô hại và tạm thời hơn là những thay đổi có thể gây hại.
Cẩm Tú