1. Dòng sự kiện:
  2. Công nhân Vĩnh Phúc ngộ độc tập thể

Bọ xít hút máu không đáng sợ như đỉa, vắt

(Dân trí) - “Nếu so với một số động vật khác thì hậu quả do bọ xít hút máu gây ra còn kém xa. Ví như đỉa, vắt gây chảy máu rất lâu; ong đốt thì gây sưng tấy, đau nhức… Ngoài ra, loại bọ xít này đã tồn tại ở Việt Nam từ lâu nay”.

Trong thế giới sinh vật, bọ xít hút máu được đánh giá giống như các loại côn trùng hút máu khác như mồng (ruồi trâu), muỗi, vắt, đỉa, rệp giường.... Vì thế không nhất thiết trước một công bố về sự hiện diện của bọ xít hút máu mà chúng ta tự làm náo loạn cả lên rồi huy động cả bộ máy cồng kềnh để đối phó với nó. Các nhà khoa học cần phải nhanh chóng vào cuộc để có những thông tin xác đáng, trấn an dư luận và bảo vệ được cộng đồng.

Bài học kinh nghiệm có thể học tập là việc diệt muỗi truyền bệnh sốt rét. Nhân loại đã tốn nhiều hóa chất để thả vào các vực nước để ngăn sự phát triển của ấu trùng muỗi. Về sau, các nghiên cứu đã khẳng định chỉ một loài phụ của muỗi sốt rét mới có khả năng truyền bệnh. Giả như có được các nghiên cứu này trước khi khai triển dập dịch thì đỡ tốn kém về kinh tế và tổn hại đến hệ sinh thái chừng nào. Tương tự, ruồi trâu rất nhiều ở những vùng chăn nuôi gia xúc, hiển nhiên nó khá xa lạ với phần nhiều cư dân thành thị. Nếu chúng ta không có cách ứng xử thích hợp thì chỉ một phát hiện về ruồi trâu có ở khu vực thành phố sẽ làm cho những người này lo lắng vì ruồi trâu chuyên hút máu và chích rất đau!

Hơn nữa, vấn đề bọ xít hút máu hoàn toàn không nghiêm trọng như H5N1, cúm A, sốt rét, sốt xuất huyết... Đến bây giờ, các thông tin từ các nhà chuyên môn đã khẳng định không phát hiện bệnh ngủ Chaga cũng như các bệnh truyền nhiễm khác. Ngoài hút máu người, bọ xít hút máu này còn hút máu, dịch cơ thể của các động vật khác... Do vậy nên có hướng ứng xử, điều khiển để chúng tiêu diệt các loài sâu hại khác góp phần điều hòa sinh thái, không nên phát động tiêu diệt chúng ngoài thiên nhiên.

Nhưng qua theo dõi các thông tin cho thấy, người dân đã hoang mang gửi đến các cơ quan chức năng cả những mẫu bọ xít khác để định danh, xác định chúng có hút máu hay không... Việc này khá mất thời gian và kinh phí cũng như sự chờ đợi phản hồi. Vì thế, để khắc phục hiện tượng này, đề nghị các nhà chuyên môn cho ảnh chụp chuẩn xác loài bọ xít hút máu kèm theo các mô tả đặc điểm hình thái, tập tính sinh học... để người dân có thể tự tra cứu, nhận diện. Muỗi vằn, muỗi Anophen được mô tả khá kỹ trong các áppich, tờ rơi và mang lại hiệu quả nhất định, bọ xít hút máu có kích thước lớn hơn nhiều nên dễ nhận diện, do vậy một hình ảnh chuẩn kèm một mô tả chi tiết về bọ xít sẽ giúp ích rất nhiều cho cộng đồng.

Còn với người dân, khi phát hiện bọ xít hút máu có trong nhà cần phải diệt ngay, tìm kiếm tại các khe tối trong nhà (kẽ tủ, kẽ giường...) là nơi chúng thường ẩn nấp, làm tổ. Chú ý diệt cả trứng, con non và trưởng thành, phát quang cây cỏ quanh nhà vì đây là nơi các động vật hoang dã trú ẩn và có thể sẽ xâm nhập vào nhà gây nguy hiểm. Còn ở ngoài thiên nhiên,bọ xít giúp tiêu diệt các loài sâu hại khác góp phần điều hòa sinh thái, không nên phát động tiêu diệt chúng ngoài thiên nhiên.

ThS. Võ Đình Ba
Bộ môn Động Vật Sinh thái, Khoa Sinh học, trường Đại học Khoa học Huế