1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Bé hết ho, ốm vặt nhờ "vắc xin"?

(Dân trí) - Nhiều bà mẹ kháo nhau về một loại thuốc có khả năng làm tăng miễn dịch đường hô hấp, giúp trẻ dưới 3 tuổi ít ho ốm hơn. Từ đơn kê cho 1 trường hợp cụ thể, không biết bao nhiêu bà mẹ đã làm theo với kết quả thì tất nhiên không giống nhau....

“Kháo” nhau dùng thuốc

Theo khảo sát của phóng viên Dân trí tại một số hiệu thuốc tây trên phố Ngọc Khánh, Văn Miếu… thì cứ vào thời điểm giao mùa, số người hỏi mua thuốc Broncho Vaxom (tăng cường miễn dịch, chống nhiễm khuẩn đường hô hấp) lại tăng mạnh.  
Bé hết ho, ốm vặt nhờ "vắc xin"? - 1
Loại thuốc này có tác dụng nhất định phòng một số chủng vi trùng gây bệnh. Tuy nhiên, không nên dùng tuỳ tiện mà cần phải có chỉ định của thầy thuốc chuyên khoa (Ảnh: H.Hải)

Dù là thuốc bán theo đơn, nhưng cả người mua lẫn người bán đều dễ dàng “trao tay” khi giá cả được thỏa thuận. Việc tự ý cho trẻ dùng thuốc bán theo đơn này có lẽ bắt nguồn từ sự trao đổi kinh nghiệm giữa các bà mẹ. Ví như vào một số diễn đàn của các bà mẹ, có thể đọc thấy rất nhiều "topic" bàn về công dụng của loại thuốc này. Một bà mẹ chia sẻ việc được bác sĩ kê thuốc này cho con, thấy có hiệu quả thì hàng trăm bà mẹ khác sẽ xôn xao, bàn luận, "hỏi cho rõ ngọn ngành" rồi yên tâm theo đơn đó mua về cho con mình uống.

Theo BS Nguyễn Ngọc Dương, Khoa Nhi, Viện Quân y 103, các bà mẹ cho con dùng thuốc kiểu “mua theo kinh nghiệm của người khác” cực kỳ nguy hiểm. Ai cũng chỉ vội nhìn vào bảng công dụng của thuốc mà không xem đến phần tác dụng phụ.
 
Bất cứ loại thuốc nào cũng cần có chỉ định của thầy thuốc, nhất là với những loại thuốc bán theo đơn.
 
Tùy tiện cho con uống, nhiều khi tác dụng chưa thấy đâu, bé đã có thể bị dị dứng, rối loạn tiêu hoá… Chưa kể, ở mỗi trẻ, cơ địa khác nhau, đáp ứng thuốc khác nhau, nên dù có thể biểu hiện giống nhau thì đơn thuốc không chắc giống nhau, còn phải phụ thuộc vào cân nặng, liều lượng…
“Broncho vaxom là một loại thuốc tăng cường sức đề kháng cho các bé hay ho và ốm. Em thấy nhiều mẹ dùng thuốc này cho các con và có vẻ hiệu quả tốt đấy ạ. Em cũng sẽ mua cho cu cậu 18 tháng tuổi nhà em. Thằng cu mỗi tháng đều phải “thăm” bác sĩ ít nhất 2 lần vì bị viêm họng và ho, sức đề kháng kém”, đó là tâm sự của bà mẹ nick Compheu trên một diễn đàn.
 
“Broncho Vaxom là vắc xin phòng ngừa nhiễm khuẩn đường hô hấp trên cho trẻ em và người lớn bằng cách tăng sức đề kháng của cơ thể. Tôi mới cho uống được 1 hộp thôi, nên chưa biết kết quả thế nào. Thực ra thì tôi cũng chả biết tác dụng đến đâu, nghe nhiều người nói dùng tốt nên cứ liều dùng thử. Tôi sợ vụ con ốm lắm rồi, nên thôi thì nó không phòng được 10/10 thì được 2/10 cũng tốt lắm rồi”, một bà mẹ khác bày tỏ…
 
Không chỉ trao đổi kinh nghiệm về việc dùng loại thuốc này, mà tất cả các bệnh lý, đơn thuốc đều được phân tích, mổ xẻ với độ "tin cậy" cực cao là đơn thuốc của con mình. Từ đó, con của các bà mẹ khác có cùng triệu chứng tương tự sẽ được cân nhắc cho dùng.

Chỉ phòng ngừa được một vài chủng

Về loại thuốc Broncho Vaxom, theo BS Dương, đây là thuốc được tạo từ vài loại xác vi khuẩn đông khô có tác dụng tương tự vắc xin. Về mặt nào đó, nó giúp cho trẻ có sức chịu đựng khi trẻ gặp loại vi khẩn có trong loại Brochon Vaxom này và tất nhiên là với những vi khuẩn khác thì không có tác dụng gì. Do vậy không phải cứ dùng Brochon Vaxom là phòng được viêm họng và ho, tăng sức đề kháng toàn diện.

“Bản thân loại thuốc này là một kháng thể thụ động, vì thế, trẻ dưới 9 tháng tuổi bác sĩ rất ít khi chỉ định. Vì loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ như rối loạn hệ men đường tiêu hoá. Hơn nữa, vì nó là miễn dịch thụ động, nếu quá lạm dụng sẽ làm trẻ mất khả năng, hạn chế tạo ra miễn dịch chủ động của cơ thể. Vì thế, khi hết thời gian tác dụng của thuốc, bé lại càng dễ bị ốm hơn do sức đề kháng chủ động bị “dẹp xó” bấy lâu, chưa kịp “khôi phục””, BS Dương nói.

Cùng quan điểm này, ThS Hoàng Đình Ngọc, Trưởng phòng Tổng hợp - BV Viện Tai mũi họng TƯ khẳng định: Đây là loại thuốc phải tuân theo chỉ định của thầy thuốc, vừa tránh lãng phí cho người bệnh (vì tuỳ từng trường hợp bệnh lý loại thuốc này mới có tác dụng phòng ngừa), vừa tránh gặp những biến chứng không đáng có.

Bản thân ThS Ngọc chưa từng chỉ định cho bệnh nhân nào dùng loại thuốc này. Vì theo ThS Ngọc, cơ thể con người phải tạo ra kháng thể tự nó. Nếu cứ được bổ sung kháng thể một cách thụ động như vậy, cơ thể dần sinh ra “lười” chiến đấu với vi khuẩn, vi trùng lạ xâm nhập, càng dễ ốm.

“Thực chất của loại thuốc này, là đưa vào cơ thể vài loại xác vi khuẩn đông khô nên độc lực rất yếu, không đủ khả năng gây bệnh. Cơ chế nó giống như tiêm vắc xin, khi có vi khuẩn lạ xâm nhập, cơ thể sẽ phản ứng và sinh ra kháng thể chống chọi. Sau này, nếu gặp các loại vi khuẩn này, thì cơ thể bé đã có sẵn kháng thể, giúp chiến đấu bệnh tật tốt hơn nên không bị bệnh, nếu có, cũng bị nhẹ hơn. Nhưng các bà mẹ nên nhớ, trong môi trường có hàng tỉ loại vi trùng, trong khi đó, loại thuốc này chỉ tạo ra một số loại kháng thể cho một vài loại vi trùng, vì thế, bé vẫn hoàn toàn có thể bị bệnh nếu vi trùng khác tấn công”, ThS Ngọc nhấn mạnh

Theo quan điểm của BS Ngọc, tạo kháng thể một vài loại thì không giải quyết được vấn đề gì, trong khi giá thành lại quá đắt. Trên thực tế, nhiều bà mẹ than vãn đã cho con uống đủ 3 liều (mỗi liều gồm 3 đợt uống, mỗi đợt 10 viên, cách nhau 1 tháng) nhưng bé bệnh vẫn hoàn bệnh, tháng vẫn ốm vài ba lần. Tuy nhiên, với những bé hay gặp bệnh do các loại vi khuẩn này, được bác sĩ theo dõi, kê thuốc thì kết quả tất nhiên là khả quan hơn.

“Các bà mẹ không nên quá lo lắng khi bé ốm. Trẻ con ốm là bình thường, nhất là trong các giai đoạn chuyển mùa, các vi rút, vi khuẩn sinh sôi phát triển càng dễ tấn công gây bệnh. Mỗi lần ốm là một lần cơ thể bé tự chiến đấu sinh ra kháng thể, để lần sau hạn chế sự tấn công của vi rút, vi khuẩn đó. Các bà mẹ không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc khi không có chỉ định, phòng ngừa ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ bé”, ThSNgọc khuyến cáo.

Hồng Hải

Dòng sự kiện: Chăm sóc trẻ