Bất ngờ nguyên nhân khiến người đàn ông ói ra máu

Ngày 20/7, Bệnh viện Bình Dân cho biết, tại đây đã tiếp nhận, can thiệp cho một trường hợp thủng động mạch chủ. Người bệnh Đ.M.T. (64 tuổi, quê Cà Mau) nhập viện cấp cứu vì ói máu và đi cầu phân đen từng đợt, lượng nhiều không rõ nguyên nhân. Trước đó, bệnh nhân đã bị cụt 2 chân do vết thương chiến tranh, từng trải qua hoại tử vùng tầng sinh môn đã mở bàng quang thoát lưu nước tiểu cách 8 tháng.

Thời điểm vào viện, bệnh nhân có dấu hiệu mất máu nặng, phải truyền 5 đơn vị máu. Ban đầu, các bác sĩ nghi ngờ đây là một trường hợp xuất huyết tiêu hóa do nhiễm trùng trên người bệnh hoại tử Fournier. Tuy nhiên, nội soi dạ dày tá tràng, đại tràng đều không ghi nhận chỗ chảy máu. Kết quả MSCT bụng cho thấy hình ảnh ổ viêm quanh động mạch chủ bụng đoạn dưới thận, phát hiện lỗ thông thương động mạch chủ vào tá tràng.

Nhóm bác sĩ phẫu thuật gồm các chuyên gia phẫu thuật mạch máu và phẫu thuật tiêu hóa cấp cứu người bệnh trong tình trạng mất máu lượng nhiều đe dọa tính mạng. Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ phát hiện nhiều huyết khối cũ và mới, vách động mạch bị thủng 2cm, thông vào tá tràng.

Các bác sĩ đã bóc tách tá tràng khỏi vách động mạch chủ, khâu lỗ thủng tá tràng. Do động mạch chủ bụng tắc hoàn toàn, không có máu nuôi đến động mạch chậu và tiền sử bệnh nhân đã đoạn 2 chi dưới đến đùi nên ê kíp phẫu thuật quyết định cắt bỏ đoạn động mạch bị viêm dính vào tá tràng. Kết quả giải phẫu bệnh mẫu mô tá tràng và thành động mạch cho thấy bệnh nhân bị tổn thương điển hình do lao gây ra.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Hồ Khánh Đức, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim - Mạch máu cho biết: “Lao vách mạch máu dẫn tới phình động mạch chủ, thủng vỡ động mạch chủ là bệnh hiếm gặp. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, tại Bệnh viện Bình Dân đã ghi nhận 3 trường hợp bị thủng và vỡ động mạch chủ. Trước ca bệnh trên có 2 trường hợp, tiền sử mắc bệnh lao, bị thủng động mạch gây chảy máu trong ổ bụng”.

Các bác sĩ đã cắt lọc túi phình, loại bỏ đoạn mạch máu bị hủy hoại do lao, đặt ống ghép động mạch nhân tạo. Khác với những trường hợp vỡ động mạch chủ do vỡ túi phình thông thường, các trường hợp lao mạch máu cần được chẩn đoán sớm và điều trị theo phác đồ lao ngoài phổi ngay sau phẫu thuật. Nếu không, các tổn thương lao sẽ tiếp tục tiến triển âm thầm, tăng nguy cơ nhiễm trùng mảnh ghép gây viêm thủng mạch máu, đột tử do mất máu.

Biểu hiện lâm sàng điển hình của tổn thương lao động mạch chủ gồm: sốt và đau bụng liên tục liên quan đến vị trí của túi phình; sốc giảm thể tích hay có các triệu chứng của chảy máu ồ ạt, đặc biệt là trong trung thất hay đường tiêu hoá, cũng có thể trong khoang màng phổi, trong ổ bụng hay sau phúc mạc; khối u cạnh động mạch chủ đập theo mạch, lan rộng nhanh.

Theo Bác sĩ Hồ Khánh Đức, lao mạch máu không có biểu hiện lâm sàng đặc hiệu, diễn tiến âm thầm nên rất nguy hiểm. Y văn ghi nhận tất cả các bệnh nhân sống sau điều trị đều phải phối hợp phẫu thuật và thuốc chống lao. Không có bệnh nhân nào sống nếu chỉ điều trị thuốc lao đơn thuần. Ngược lại, khả năng tái phát cao nếu chỉ phẫu thuật mà không dùng thuốc lao kèm theo. Người bệnh cần được phẫu thuật cấp cứu ngay khi phát hiện thủng mạch máu và điều trị lao ngay sau phẫu thuật theo chỉ định của bác sĩ.

Từ những trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo, người bệnh có tiền sử đã và đang điều trị lao, nếu đau bụng kéo dài với khối u vùng bụng hoặc đột ngột mất tri giác do sốc mất máu, cần đến cơ sở chuyên khoa về mạch máu để được thăm khám và cấp cứu kịp thời. Ở góc độ chuyên môn, Bác sĩ Hồ Khánh Đức cho rằng: “Hiện nay, các trường hợp phình giả động mạch chủ nên làm giải phẫu bệnh thành mạch hoặc tìm sự hiện diện vi khuẩn lao. Khi xác định chẩn đoán phình động mạch do lao, cần phẫu thuật cấp cứu dù túi phình nhỏ và phối hợp điều trị thuốc lao theo phác đồ”.

Vân Sơn