1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Ăn tiết canh, phải đón Tết ở bệnh viện

(Dân trí) - Sau một ngày ăn món tiết canh, bệnh nhân N.V.K (41 tuổi, Nam Định) đã phải nhập viện với các biểu hiện nóng sốt, rét run… Bệnh nhân xuất hiện các biểu hiện của nhiễm liên cầu lợn gồm nhiễm trùng huyết, ban hoại tử trên da, viêm não…

Món khoái khẩu và nguy kịch tính mạng

Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng Khoa Cấp cứu Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, bệnh nhân được chuyển đến BV hôm 3/2, sau một ngày điều trị tại BV Ninh Bình và bệnh nhân bị tiến triển nặng lên, có dấu hiệu sốc, tụt huyết áp.
 
 
Ăn tiết canh, phải đón Tết ở bệnh viện
Một bệnh nhân bị nhiễm trùng huyết do liên cầu lợn, xuất hiện các ban hoại tử trên da và bị hoại tử cả bàn chân. Ảnh: H.Hải

Anh K là một thợ mổ lợn chuyên nghiệp và cũng thường xuyên ăn tiết canh. Lần này, mổ con lợn của nhà người quen, anh cũng ăn và ngay sau ăn một ngày đã xuất hiện biểu hiện bệnh. “Dù bệnh nhân đã tỉnh nhưng chưa thoát sốc. Chắc chắn bệnh nhân này sẽ phải đón Tết tại bệnh viện vì không thể gián đoạn quá trình điều trị do bệnh nhân vừa có nhiễm trùng huyết, xuất hiện ban hoại tử trên da vừa bị viêm màng não mủ”, BS Cấp cho biết.

Cũng theo BS Cấp, dịp cuối năm, nguy  cơ nhiễm liên cầu lợn lại tăng lên. Nguyên nhân là tại các địa phương, người dân có thói quen vài gia đình chung nhau một con lợn mổ thịt ăn Tết. Ngoài chia đều phần thịt thì hầu hết đều không thể bỏ món tiết canh khoái khẩu.

“Nhìn bát tiết canh bắt mắt, nhiều người không thể kìm lòng. Nhưng trong tiết canh tiềm ẩn lây truyền rất nhiều bệnh nguy hiểm, từ tiêu chảy, liên cầu lợn. Người chưa nhiễm căn bệnh này thì chủ quan, nhưng khi đã nhiễm mới biết nó nguy hiểm như thế nào. Bởi liên cầu lợn gây ra hai thể là viêm màng não mủ và nhiễm trùng huyết. Một bệnh nhân bị bệnh liên cầu khuẩn lợn thể viêm màng não mủ phải nằm viện điều trị ít nhất là 3 tuần, có những bệnh nhân nhiễn khuẩn huyết phải điều trị đến 2 tháng, với chi phí hàng trăm triệu, tùy thuộc di chứng có trầm trọng hay không trầm trọng”, BS Cấp cho biết.

Theo đó, khi bị căn bệnh này, hầu hết bệnh nhân khởi đầu bằng sốt cao, sau đó tri giác lơ mơ, li bì hôn mê, bệnh nhân sốc tụt huyết áp, xuất hiện các ban hoại tử trên da. “Khi nhiễm liên cầu khuẩn lợn, bệnh sẽ diễn biến cực kỳ nhanh chóng, suy đa phủ tạng. Nếu đến muộn thì cơ hội cứu chữa rất thấp”, BS Cấp nói.

Đây là loại bệnh truyền nhiễm có nguy cơ tử vong cao. Theo một nghiên cứu của Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ trong năm 2010 trên 55 bệnh nhân mắc liên cầu nặng phải nhập viện này điều trị ở miền Bắc thì tỷ lệ tử vong là gần 13%.

Không có lợn “lành”!

Đó là khẳng định của các chuyên gia y tế, trước quan niệm của nhiều người dân, không ăn tiết canh ngoài hàng nhưng thịt lợn nhà thì “chén” vì “lợn nhà nuôi, có cho ăn bẩn đâu mà nhiễm bệnh”.

“Hiện nay đang có xu hướng “săn lùng” lợn mán ở các vùng núi, dân tộc và vì nghĩ lợn mán thả rông, không cho ăn thức ăn tăng trọng, là lợn “sạch” nên nhiều người cũng mổ thịt, làm tiết canh tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm. Bởi thực tế, vi khuẩn liên cầu thường cu trú ở vùng họng con lợn mà không gây bệnh (lợn lành mang trùng), lợn vẫn khỏe mạnh bình thường nhưng thực tế cơ thể lợn nhiễm loại liên cầu này và khi ăn thịt chưa nấu chín, tiết canh từ con lợn này, nguy cơ nhiễm bệnh rất cao”, BS Cấp nói.

Bởi lợn nhiễm khuẩn này (kể cả lợn bệnh và lợn lành mang trùng không phát bệnh), trong máu (tiết) và thịt lợn sẽ chứa một lượng lớn vi khuẩn (có khả năng sống được 10 phút ở nhiệt độ 60oC). Khi thực phẩm đó không được nấu chín kỹ (tiết canh, nem chua, nem chạo…), những người ăn sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh rất cao. Ngoài ra, trong quá trình chế biến, tiếp xúc trực tiếp (vệ sinh chuồng trại, giết mổ) cũng có thể lây nếu có các vết xước chân, tay (ở nhiệt độ 25oC, khuẩn này sẽ sống được 24 giờ trong bụi và 8 ngày trong phân).
 
 Phần lớn bệnh nhân mắc liên cầu lợn đều có ăn tiết canh.
 Phần lớn bệnh nhân mắc liên cầu lợn đều có ăn tiết canh.
Cũng theo kết quả điều tra dịch tễ học bước đầu cho thấy tất cả bệnh nhân đều có liên quan đến việc chăm sóc lợn ốm, giết mổ hoặc ăn uống các sản phẩm từ lợn ốm như tiết canh, thịt, nội tạng lợn nấu không kỹ trong 7 ngày trước khi khởi phát bệnh. “Trong nghiên cứu này của chúng tôi, hầu hết các bệnh nhân có ăn hoặc tiếp xúc trực tiếp với lợn/thịt lợn trong vòng 7 ngày trước khi khởi phát. Số bệnh nhân đã giết mổ lợn/ăn thịt lợn tái/tiết canh là 31 trường hợp (chiếm 64,58%). Riêng ăn lợn tái/tiết canh lợn chiếm tỷ lệ nhiều nhất (58,33%). Ngoài ra còn có một số yếu tố khác đều liên quan đến lợn như chăm sóc, chăn nuôi lợn ốm, ăn thịt lợn ốm/chết. Số tử vong xảy ra chủ yếu ở những bệnh nhân có cả 2 yếu tố ăn thịt lợn tái/tiết canh và giết mổ lợn (6/7 trường hợp)”, PGS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ, cho biết.
 
Thực tế tại BV Bệnh nhiệt đới Trung ương mỗi năm tiếp nhận khoảng 50 ca mắc liên cầu lợn và đại đa số bệnh nhân đều có liên quan trực tiếp đến việc ăn tiết canh, thịt tái, chăm sóc, giết mổ lợn.

Ngoài gây bệnh lý nguy kịch tính mạng, căn bệnh này cũng để lại nhiều di chứng. Đến 40% bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn có biểu hiện giảm thính lực. Việc phục hồi thính lực là khác nhau ở từng người, thậm chí có người bị điếc vĩnh viễn.  Thêm một điểm cần lưu ý là đã từng bị nhiễm liên cầu khuẩn lợn, người bệnh vẫn hoàn toàn có thể mắc lại lần sau. Vì căn bệnh này giống như nhiễm trùng liên cầu bình thường, không để lại miễn dịch lâu dài cho cơ thể. 

 Hồng Hải