90% bệnh nhân ung thư phổi là người nghiện thứ độc hại này

Hà An

(Dân trí) - Ung thư phổi khó phát hiện ở giai đoạn sớm, tiên lượng bệnh dè dặt. Chính vì thế chiến lược chính với bệnh chính là dự phòng.

Ung thư phổi là gì?

Ung thư phổi hay ung thư phế quản là bệnh lý ác tính phát triển từ biểu mô phế quản, tiểu phế quản, phế nang hoặc từ các tuyến của phế nang. Bệnh hiện đứng thứ 2 trong số 10 loại bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới nước ta (xếp sau ung thư gan).

Bệnh gồm hai nhóm khác nhau về điều trị và tiên lượng bệnh: ung thư phổi tế bào nhỏ (chiếm 15-20%) và ung thư phổi không phải tế bào nhỏ (chiếm 80-85%).

Theo GS. TS Mai Trọng Khoa, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), ung thư phổi được xếp vào loại ung thư khó phát hiện sớm. Dù đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, song tiên lượng bệnh vẫn còn dè dặt. 

90% bệnh nhân ung thư phổi là người nghiện thứ độc hại này - 1

Thủ phạm số 1 gây ung thư phổi

Nguyên nhân dẫn đến ung thư phổi chưa rõ ràng, tuy nhiên người ta tìm thấy những mối liên quan giữa các yếu tố như hút thuốc lá, ô nhiễm môi trường, di truyền, bệnh nghề nghiệp… với bệnh lý ác tính này. 

Trong đó, thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi. Tỷ lệ ung thư phổi tăng lên theo mức độ tiêu thụ thuốc lá. Tỷ lệ ung thư phổi ở người nghiện thuốc lá cao hơn rất nhiều. Tỷ lệ ung thư phổi gia tăng theo số năm hút thuốc và số lượng thuốc hút mỗi ngày. 

90% trường hợp ung thư phổi là ở người nghiện thuốc lá. 

Trong khói thuốc lá có hơn 40 chất có khả năng gây ung thư đó là các hydrocarbure thơm đa vòng như: 3-4 benzopyren, dibenzanthracen, polonim 40 và sélénium trong giấy cuốn thuốc lá. 

Hút thuốc lá chủ động làm tăng nguy cơ bị ung thư phổi lên 13 lần. Trong khi đó, tiếp xúc lâu dài với khói thuốc bị động cũng làm tăng nguy cơ. 

Ngoài ra, ô nhiễm không khí, nghề nghiệp, di truyền, các bệnh ở phổi… cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. 

90% bệnh nhân ung thư phổi là người nghiện thứ độc hại này - 2

Dấu hiệu nhận biết sớm ung thư phổi? 

Theo bác sĩ Đỗ Tất Cường, Bệnh viện ung bướu Hà Nội, trong giai đoạn sớm, các triệu chứng của ung thư phổi thường không đặc hiệu nên dễ bị bỏ qua hoặc có thể nhầm lẫn với các bệnh lý khác như viêm phế quản phổi, lao phổi. Nhiều bệnh nhân đến viện khi bệnh ở giai đoạn muộn hoặc sau khi điều trị nhiều đợt không đỡ.

Các triệu chứng xuất hiện tùy thuộc vào vị trí và kích thước của khối u, mức độ xâm lấn đến các cơ quan lân cận cũng như di căn xa. Các dấu hiệu của ung thư phổi khá đa dạng, người bệnh cần lưu ý khi gặp các triệu chứng sau:

- Ho: là triệu chứng thường gặp. Khoảng 80% bệnh nhân ung thư phổi có biểu hiện ho, có thể là ho khan, ho có đờm, ho ra máu. Nhưng ho là một triệu chứng rất không đặc hiệu, và ung thư không phải là nguyên nhân mà người bệnh nghĩ đến đầu tiên. Tuy nhiên, nếu bạn ho kéo dài, không rõ nguyên nhân và không đáp ứng với điều trị thì bạn nên đến chuyên khoa ung bướu để thăm khám.

- Khó thở: cũng là một triệu chứng hay gặp trong ung thư phổi. Cảm giác khó thở thường xuất hiện khi giai đoạn bệnh không còn sớm và hay gặp với khối u ở trung tâm gây hẹp lòng khí quản lớn hoặc do khối hạch trung thất chèn ép vào đường thở. Đôi khi, người bệnh còn có thể xuất hiện tiếng thở khò khè nặng nhọc.

- Đau ngực: hay gặp khi khối u đã xâm lấn đến thành ngực. Điểm đau thường tương ứng với vị trí khối u, người bệnh có thể bị đau tức ở vùng ngực, lưng hoặc vai. Các cơn đau có tính chất dai dẳng, âm ỉ, tăng lên khi ho hoặc hít thở sâu.

 - Khàn tiếng: thường do khối u phổi trái hoặc hạch trung thất chèn ép vào dây thần kinh. Khi nội soi sẽ thấy tình trạng liệt dây thanh âm trái.

- Các triệu chứng: đau vùng vai, cánh tay, ngón tay kèm tê bì dị cảm xuất hiện khi khối u đỉnh phổi chèn ép đám rối thần kinh cánh tay. Các khối u vùng này còn có thể gây ra một số triệu chứng khác như sụp mi mắt, nóng bừng và đỏ nửa mặt cùng bên.

- Hạch cổ: khi người bệnh tự sờ thấy khối hạch vùng cổ, đặc biệt là các hạch rắn chắc, to nhanh không đi kèm với các dấu hiệu viêm nhiễm vùng họng, miệng thì nên đến viện để nhận được thăm khám và tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa ung thư.

- Sụt cân: Trong các trường hợp sự sụt cân diễn ra nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân, không liên quan đến sự cắt giảm calo khẩu phần ăn, thì rất có thể do nguyên nhân bệnh ung thư gây ra.