Hà Tĩnh: Áp dụng kỹ thuật tưới thông minh vào sản xuất rau màu
Tỉnh Hà Tĩnh đang triển khai xây dựng hệ thống nông nghiệp bền vững, thích nghi với biến đổi khí hậu trong sản xuất đa dạng cây rau màu sử dụng kỹ thuật tưới thông minh tại xã Cẩm Bình (huyện Cẩm Xuyên – Hà Tĩnh).
Hiệu quả sản xuất rau màu chưa cao, bấp bênh
Những năm qua, tình hình sản xuất rau màu tại huyện Cẩm Xuyên – Hà Tĩnh cũng chưa theo hướng bền vững, các kỹ thuật ICM chưa được áp dụng nhiều, hiệu quả và năng suất chưa cao; Rơm rạ và thân xác cây trồng khác vẫn được đốt nhiều trên ruộng; chưa quản lý rác thải nông nghiệp tốt.
Các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp kiểu mới tại nhiều xã hoạt động tích cực. Tuy vậy họ vẫn cần được hỗ trợ nhiều để hoạt động hiệu quả, đặc biệt trong việc phát triển các mối liên kết, khâu nối thị trường và thúc đẩy ứng dụng các thực hành CSA. Hiện tại các mối liên kết chưa được phát trển và vì thế nông dân gặp khó khăn trong tiếp cận các nguồn cung cấp vật tư cần thiết cho sản xuất cũng như trong tiêu thụ sản phẩm.
Với sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới (The World Bank – WB) trong khuôn khổ Dự án cải thiện nông nghiệp có tưới (WB7), Hà Tĩnh đã được chuyển giao và đang áp dụng nhiều kỹ thuật hiện đại vào xây dựng hệ thống CSA sản xuất đa dạng cây rau màu sử dụng kỹ thuật tưới thông minh theo hướng tăng hiệu quả kinh tế, hiệu quả sử dụng nước, giảm phác thải và thích nghi biến đổi khí hậu (BĐKH) theo mô hình cải thiện hệ thống tưới, tiêu cùng với thúc đẩy phát triển và ứng dụng các thực hành nông nghiệp tốt thích ứng biến đổi khí hậu (climate smart agriculture – CSA) - là một trong những giải pháp để tái cơ cấu nền nông nghiệp của tỉnh này.
Áp dụng nhiều kỹ thuật bền vững vào sản xuất rau màu
Đại diện lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Hà Tĩnh cho biết, tỉnh này đang phát triển sản xuất đa dạng các loại cây trồng cạn trên diện tích đất không thích hợp cho 2 vụ lúa một năm áp dụng các kỹ thuật bền vững.
Triển khai xây dựng hệ thống CSA sản xuất đa dạng cây rau màu sử dụng kỹ thuật tưới thông minh tại xã Cẩm Bình (huyện Cẩm Xuyên – Hà Tĩnh) gồm những nội dung sau:
Xây dựng bản đồ thích nghi cây trồng cho các khu vực đất cần chuyển đổi và đất chuyên màu (bao gồm cả phân tích mẫu đất, nghiên cứu các điều kiện liên quan); Lập kế hoạch và xác định nhóm nông hộ tham gia xây dựng hoạt động (thuộc tổ chức dùng nước do hợp phần 1 xây dựng); Đánh giá xác định giống, loại rau, cơ cấu mùa vụ, cơ cấu loại và giống rau thích hợp cho điều kiện cụ thể ở địa phương (bao gồm cả việc phân tích mẫu đất, thử nghiệm so sánh, đánh giá một số loại rau và giống rau khác nhau).
Xây dựng/hoàn thiện các kỹ thuật canh tác theo hướng bền vững cho các cây trồng trong điều kiện cụ thể của điểm lựa chọn (bao gồm cả việc phân tích mẫu đất, thử nghiệm so sánh, đánh giá một số kỹ thuật, qui trình kỹ thuật tưới nước và phân bón ... khác nhau); Xây dựng kỹ thuật xử lý thân, xác cây trồng và sản phẩm phụ làm phân bón hữu cơ hoặc thức ăn chăn nuôi;
Xây dựng/hoàn thiện qui trình xử lý, bảo quản, sơ chế sau thu các sản phẩm cây trồng; Phát triển các mối liên kết; bao gồm liên kết nông dân - nông dân, liên kết nông dân với các bên liên quan; xác định các đơn vị đối tác chính tham gia liên kết 4 nhà; Hỗ trợ sản xuất và/hoặc cung ứng cây/hạt giống chất lượng của các cây đối tượng cây trồng tại điểm mô hình;
Hỗ trợ cải thiện cơ sở hạ tầng đồng ruộng (bờ thửa, hệ thống tưới...); Hỗ trợ mua sắm trang thiết bị phục vụ cơ giới hóa sản xuất; Thiết kế và lắp đặt mẫu hệ thống tưới tiết kiệm cho rau màu; Hệ thống này sẽ được thiết kế phù hợp cho tưới một số loại cây rau, màu khi nông dân muốn chuyển đổi hệ cơ cấu, chủng loại cây trồng và khi có thị trường tiêu thụ tốt;
Hỗ trợ nâng cấp/xây dựng hạ tầng, thiết bị phụ vụ bảo quản và sơ chế sau thu hoạch, giảm thất thoát sau thu hoạch; Tổ chức nông dân sản xuất theo nhóm hộ và hỗ trợ nhóm thực hiện các hoạt động sản xuất ứng dụng các kỹ thuật CSA; Tổ chức tập huấn cho nông dân áp dụng phương pháp FFS; Tổ chức các buổi tham quan đồng ruộng để thảo luận hướng tới nhân rộng ứng dụng các thực hành bền vững.
ICM (Integrated Crop Management) - Quản lý Cây trồng Tổng hợp. Nếu trước đây có các biện pháp Quản lý Dịch hại Tổng hợp (IPM) và Quản lý Dinh dưỡng Tổng hợp (INM) thì hình thức ICM chính là sự kết hợp hài hòa của các biện pháp này.
FFS là tên gọi tiếng Anh của phương pháp lớp học hiện trường, hiểu đơn giản là cách thức “hội thảo đầu bờ”, “tham quan thực tế”, “chia sẻ kinh nghiệm”.
PV