Vụ cựu Chủ tịch Nguyễn Đức Chung: "Không phạm tội thì nộp tiền để làm gì?"

Chiều 30/12, tại phiên xử cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung và 6 đồng phạm trong vụ can thiệp trúng thầu dự án số hóa năm 2016 xảy ra tại Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Hà Nội, đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân TP Hà Nội (VKSND) đối đáp với quan điểm bào chữa của các bị cáo và luật sư.

Đối với bị cáo Nguyễn Đức Chung, VKS giữ nguyên quan điểm truy tố ông Chung ở hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Quá trình xét hỏi, bị cáo Chung và nhiều luật sư cho rằng, Chủ tịch thành phố mới là người có thẩm quyền quyết định mua sắm liên quan gói thầu số hóa. Tuy nhiên, VKS lập luận, đối với gói thầu số hóa 2016 của Sở KH&ĐT Hà Nội, UBND TP Hà Nội đã có văn bản giao cho Sở này. Do đó, có đủ căn cứ cho thấy, người có thẩm quyền quyết định đầu tư, mua sắm là Giám đốc Sở.

Về hành vi chỉ đạo đình chỉ, dừng thầu, VKS trích dẫn hồ sơ vụ cho thấy, trước khi ông Chung chỉ đạo dừng thầu, Hà Nội không có văn bản nào chỉ đạo dừng các dự án công nghệ thông tin.

Ngoài ra, quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo Nguyễn Văn Tứ - cựu Giám đốc Sở KH&ĐT Hà Nội - đều xác nhận, ngày 15-16/5/2016, bị cáo Chung gọi điện chỉ đạo dừng gói thầu để đưa công nghệ số hóa của Nga vào. Sau đó, Sở KH&ĐT gửi văn bản cho UBND và Chủ tịch TP thông báo về việc dừng thầu theo chỉ đạo của ông Chung.

Về mối quan hệ giữa bị cáo Chung và bị can Bùi Quang Huy - cựu Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường, VKS thấy có đủ căn cứ xác định ông Chung thừa nhận quan hệ thân quen với bị can Huy. Bị cáo Tứ cũng xác nhận Nhật Cường là công ty thực hiện phần mềm cho UBND TP.

Về hợp đồng số 06 giữa Công ty Minh Hoa của vợ ông Chung và Công ty Nhật Cường, VKS xác minh từ các cơ quan thì thấy không có tài liệu nào thể hiện Minh Hoa ký hợp đồng thực sự với Nhật Cường.

Đối với nhóm 6 bị cáo bị truy tố về hành vi vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, VKS cho rằng, hành vi của nhóm bị cáo này đã được các bị cáo thừa nhận đầy đủ tại tòa.

Vấn đề đặt ra là các hành vi trên có vi phạm về đấu thầu hay không, có gây hậu quả nghiêm trọng hay không? VKS cho rằng đây là vụ án có đồng phạm, là chuỗi hành vi vi phạm về đấu thầu, từ việc bị cáo Nguyễn Văn Tứ tiếp nhận chỉ đạo của ông Nguyễn Đức Chung để chỉ đạo các bị cáo cấp dưới ban hành văn bản dừng đấu thầu.

Tại buổi đầu tiên xét hỏi, ông Tứ thừa nhận hành vi trên là vi phạm. Tuy nhiên, luật sư bào chữa cho ông Tứ đưa ra nhiều các quan điểm, luận cứ, diễn giải để kết luận ông Tứ không vi phạm, không gây thiệt hại. VKS cho rằng, đây là quan điểm trái ngược lại với nhận thức của bị cáo Tứ.

Bên cạnh đó, ông Tứ cũng thừa nhận và đề nghị mức hình phạt vừa mang tính nghiêm minh nhưng cũng cần nhân văn. VKS cho rằng, đó là việc ông Tứ đã thừa nhận hành vi của mình.

Trong khi đó, các bị cáo Phạm Thị Kim Tuyến - cựu Trưởng phòng Đăng ký kinh doanh, Sở KH&ĐT Hà Nội và Phạm Thị Thu Hường - cựu Chánh Văn phòng Sở KH&ĐT Hà Nội - cũng thừa nhận đã vi phạm quy định về đấu thầu. VKS nhận định, ở vụ án, mỗi bị cáo thực hiện một hành vi để hình thành một chuỗi hành vi vi phạm.

"Các bị cáo suy nghĩ không phạm tội thì nộp tiền để làm gì?"

Bên cạnh đó, các luật sư đưa ra băn khoăn về thiệt hại và cách tính thiệt hại trong vụ án. Đại diện VKS cho rằng, mục đích của đấu thầu là Sở KH&ĐT Hà Nội nhận được sản phẩm tròn trịa, phát huy được hiệu quả, chứ không thể là sản phẩm dở dang như vậy.

"Kết quả gói thầu đã phát huy được đúng với mục đích ban đầu đặt ra hay không? Chúng tôi khẳng định là không đạt được, bởi lẽ việc đính dữ liệu lên cơ sở dữ liệu quốc gia không đạt. Nếu đúng quy định thì hợp đồng này phải hủy, đã hủy là hợp đồng vô hiệu và nhà thầu phải bồi thường tiền cho nhà nước" - VKS nêu quan điểm.

Tuy nhiên, theo đại diện VKS, để có lợi cho bị cáo, có lợi cho người gây ra thiệt hại, các cơ quan tố tụng áp dụng khoản 5, Điều 4 Thông tư liên tịch số 01 để xác định thiệt hại. Việc tính thiệt hại, cơ quan điều tra đã phối hợp để tính đúng, đủ các chi phí, gồm cả thuế...

Cơ quan tố tụng cho rằng, một vụ án đồng phạm thì đương nhiên các bị cáo phải bị liên đới về phần dân sự, tùy từng tính chất, mức độ. Sau này, khi đã bắt được bị can Bùi Quang Huy, các bị cáo có quyền khởi kiện để yêu cầu ông Huy bồi hoàn lại các khoản mà các bị cáo đã bồi thường.

"Để đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhà nước, theo các quy định của pháp luật, việc buộc các bị cáo liên đới bồi thường là có căn cứ, đúng quy định. Thực tế, các bị cáo rất có ý thức về việc bồi thường. Quá trình diễn ra phiên tòa, có bị cáo đã nộp khoản tiền lớn để cố gắng khắc phục hậu quả do mình gây ra.

Tôi nhận được thông tin, trong quá trình xét xử, bị cáo Võ Việt Hùng - cựu Giám đốc Công ty Đông Kinh - đã vận động gia đình nộp thêm 2,1 tỷ đồng, trước đó đã nộp 400 triệu đồng; bị cáo Nguyễn Văn Tứ đã vận động gia đình nộp 1,5 tỷ đồng; bị cáo Lê Duy Tuấn - cựu Giám đốc kinh doanh Công ty Đông Kinh - đã nộp 100 triệu đồng. Nếu các bị cáo suy nghĩ không phạm tội thì nộp tiền làm gì?" - VKS lập luận.

VKS đề nghị hội đồng xét xử xem xét đây là những tình tiết giảm nhẹ mới, ghi nhận và giảm nhẹ cho các bị cáo. "Tôi khẳng định việc truy tố các bị cáo là có căn cứ, đúng quy định pháp luật" -  đại diện VKS chốt lại.